เมียนมาปิดด่านแม่สอด กระทบส่งออกแค่ไหน?!!

หุ้นวิชั่น - ทีมข่าวหุ้นวิชั่นรายงาน ศูนย์วิจัยกสิกรไทยประเมินว่า การที่รัฐบาลทหารเมียนมาปิดด่านชายแดนที่สะพานมิตรภาพไทย-เมียนมาแห่งที่ 2 (แม่สอด-เมียวดี) ตั้งแต่วันที่ 18 สิงหาคม ที่ผ่านมา อาจสร้างความเสียหายต่อมูลค่าการส่งออกของไทยราว 5,600 ล้านบาทต่อเดือน และอาจขยายตัวถึง 9,700 ล้านบาทต่อเดือน หากสถานการณ์ลุกลามไปยังด่านชายแดนอื่นๆ ทั้งหมด การกระทำดังกล่าวถูกมองว่าเป็นความพยายามของรัฐบาลทหารเมียนมาในการดึงอำนาจควบคุมการค้ากลับสู่ศูนย์กลางและตัดเส้นทางการเงินของกลุ่มต่อต้าน

ด่านแม่สอดมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการค้าชายแดนไทย-เมียนมา โดยในปี 2024 การค้าชายแดนมีสัดส่วนสูงถึง 82.5% ของการค้ารวมระหว่างสองประเทศ มูลค่าการส่งออกผ่านชายแดนทั้งหมดในปี 2024 อยู่ที่ 117,726 ล้านบาท คิดเป็น 80% ของการส่งออกไปเมียนมาทั้งหมด ขณะที่การนำเข้าผ่านชายแดนมีมูลค่า 91,398 ล้านบาท หรือ 85% ของการนำเข้าทั้งหมดจากเมียนมา

ด่านแม่สอด: ประตูการค้าหลักสู่เมียนมา

ด่านแม่สอดเพียงแห่งเดียวมีสัดส่วนมูลค่าการส่งออกชายแดนสูงถึง 58.1% เนื่องจากเป็นเส้นทางที่สั้นที่สุดในการขนส่งสินค้าจากไทยไปยังใจกลางเมียนมา โดยใช้เวลาไม่ถึง 1 วัน มีระบบโลจิสติกส์ที่พร้อมและต้นทุนต่ำ การปิดด่านจึงส่งผลกระทบโดยตรงต่อผู้ประกอบการไทย ทำให้รถบรรทุกหลายร้อยคันต้องติดค้าง สูญเสียทั้งต้นทุนและโอกาสทางการค้า

สินค้าที่พึ่งพาการส่งออกผ่านด่านแม่สอดในสัดส่วนสูงและได้รับผลกระทบหนัก ได้แก่:

• โทรศัพท์/สมาร์ทโฟน: 94% ของการส่งออกไปเมียนมาผ่านด่านแม่สอด
• ผลิตภัณฑ์เภสัชภัณฑ์: 66% ผ่านด่านแม่สอด
• น้ำมันปาล์ม: 46% ผ่านด่านแม่สอด
• สินค้าอุตสาหกรรมการเกษตร: 46% ผ่านด่านแม่สอด

ภาพรวมการค้าชายแดนไทย-เมียนมา ปี 2024

การส่งออก

• มูลค่าส่งออกรวม: 146,549 ล้านบาท
  • มูลค่าส่งออกชายแดน: 117,726 ล้านบาท (80%)
  • 5 อันดับสินค้าส่งออกหลัก:
  • น้ำมันดีเซล
  • น้ำมันสำเร็จรูป
  • เครื่องดื่ม
  • สมาร์ทโฟน
  • น้ำมันปาล์ม

การนำเข้า

• มูลค่านำเข้ารวม: 106,969 ล้านบาท
  • มูลค่านำเข้าชายแดน: 91,398 ล้านบาท (85%)
  • 5 อันดับสินค้านำเข้าหลัก:
  • แร่
  • สัตว์น้ำ
  • ผลิตภัณฑ์จากสัตว์
  • ผลไม้
  • กาแฟ, ชา

จุดเปลี่ยนและความท้าทายในอนาคต

ศูนย์วิจัยกสิกรไทยชี้ว่า เหตุการณ์นี้อาจเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญที่สะท้อนความเสี่ยงเชิงโครงสร้างของการพึ่งพาเส้นทางการค้าหลักเพียงจุดเดียว และเป็นโอกาสให้ไทยทบทวนยุทธศาสตร์เศรษฐกิจชายแดนอย่างเป็นระบบ รวมถึงการวางมาตรการรับมือความไม่แน่นอนทางการเมืองของประเทศเพื่อนบ้านและกระจายความเสี่ยงไปยังช่องทางอื่น เช่น การพัฒนาท่าเรือระนองเพื่อเสริมความมั่นคงทางการค้าทางทะเลฝั่งอันดามัน