‘เสียงแหบ-เสียงหาย’ แบบไหนต้องพบแพทย์

อาการเสียงแหบ-เสียงหาย เกิดขึ้นได้เสมอกับคนที่ใช้เสียงตลอดเวลา หรือยามเจ็บป่วยด้วยโรคไข้หวัด อาการดังกล่าวส่งไม่เพียงกระทบกับการใช้ชีวิตประจำวัน แต่อาจทำให้อาการแย่ลงได้ หากรักษาอย่างไม่ถูกวิธี

“คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล” มีเกร็ดความรู้มาฝากเกี่ยวกับสาเหตุและการดูแลรักษา โดยอาการเสียงแหบหรือเสียงหาย เกิดการบาดเจ็บทางสายเสียง มาจากการใช้เสียงที่มากเกินไป เช่น การร้องเพลง การตะโกน หรือเป็นไข้หวัด โดยอาจมีเสียงผิดเพี้ยนไปจากเดิมในแง่ ความคมชัดของเสียง ความดัง หรือต้องใช้ความพยายามมากในการออกเสียง ทั้งนี้ ตามคำแนะนำทั่วไป หากมีอาการเสียงแหบโดยไม่ดีขึ้นเองภายใน 2 สัปดาห์ ควรปรึกษาแพทย์

สาเหตุของอาการเสียงแหบ-เสียงหาย

1.ใช้เสียงมากเกินไป หรือใช้เสียงผิดวิธี

การใช้เสียงดังมากหรือนานเกินไป ทำให้สายเสียงบวมหรืออักเสบ อาการเสียงแหบหรือเสียงหายมักเกิดหลังการใช้เสียงทันทีหรือในวันรุ่งขึ้น ซึ่งโดยปกติใช้เวลาในการพักประมาณ 1-2 วัน ก็สามารถกลับมาใช้เสียงได้ปกติ

แต่หากจำเป็นต้องใช้หรือฝืนใช้เสียงอย่างต่อเนื่องในขณะที่ยังมีสายเสียงบวม อาจทำให้อาการแย่ลงได้จากการอักเสบที่มากขึ้น ซึ่งบางครั้งต้องใช้การรักษาด้วยยาร่วมกับการพักการใช้เสียงจึงจะกลับมาหายเป็นปกติได้

2.อาการติดเชื้อหรือเป็นหวัด

อาการเสียงแหบเกิดขึ้นได้เสมอในผู้ป่วยที่เกิดการติดเชื้อในทางเดินหายใจส่วนบน อาทิ ไข้หวัดจากไวรัส ซึ่งทำให้เกิดเยื่อบุเนื้อในลำคอไปจนถึงสายเสียงอักเสบ บวมทำให้เกิดอาการเสียงแหบ เสียงหายในที่สุด ซึ่งโดยปกติ อาการเหล่านี้สามารถหายได้เองตามธรรมชาติ แค่รักษาตามอาการ ดื่มน้ำให้มากและพักผ่อนให้เพียงพอ แต่หากอาการแย่ลง เช่น มีอาการไออย่างรุนแรง ไข้สูง เจ็บคอมากขึ้น อาจต้องพบแพทย์เพื่อเข้ารับตรวจรักษาให้ถูกต้องต่อไป

3.สาเหตุอื่นๆ

-กรดไหลย้อนขึ้นกล่องเสียง

-โพรงจมูกภูมิแพ้อากาศที่มีการสั่งน้ำมูกหรือไอรุนแรง

-การสูบบุหรี่

-การใช้ยาบางประเภท อาทิ ยาขับปัสสาวะ วิตามิน หรือการใช้ยาสเตียรอยด์พ่นทางปอดหรือจมูก

-ถ้ามีประวัติการผ่าตัดมาก่อน ก็อาจเกิดได้จากกการใส่ท่อช่วยหายใจตอนวางยาสลบ หรือการผ่าตัดที่ไปกระทบเส้นประสาทที่เลี้ยงสายเสียง

-ถ้ามีอาการระยะยาวนาน อาจเป็นจากสาเหตุอื่น เช่น ความผิดปกติของสมอง โรคมะเร็งบริเวณกล่องเสียงและลำคอ

-จากการการเปลี่ยนแปลงของวัย ไม่ว่าการแตกเนื้อหนุ่ม จนถึงการย่างเข้าวัยชรา

เสียงแหบ แบบไหนที่ต้องรีบไปพบแพทย์

ปกติทั่วไปอาการเสียงแหบหรือเสียงหายสามารถหายได้เองตามธรรมชาติ หากไม่มีอาการบาดเจ็บของเส้นเสียงเพิ่มเติม แต่ในคนไข้บางรายอาจมีอาการยาวนานกว่าปกติ หรือมีอาการบาดเจ็บของเสียงที่รุนแรงขึ้น เช่น เจ็บคอ ไออย่างรุนแรง การใช้เสียงในขณะที่มีอาการ หรือผลข้างเคียงจากสาเหตุการเกิดต่างๆ

ดังนั้นควรสังเกตตัวเองว่ามีอาการแบบไหนบ้างที่ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการรักษาอย่างเร่งด่วน ไม่ให้อาการแย่ลง หากคุณมีอาการเหล่านี้ควรรีบไปพบแพทย์ทันที

@ เสียงแหบติดต่อกันโดยไม่ดีขึ้นในเวลา 2 สัปดาห์

@ เสียงแหบหรือเสียงหายหนักมากขึ้นจนไม่สามารถพูดคุยหรือสื่อสารได้

@ เสียงแหบโดยไม่ได้เป็นหวัดมาก่อน

@ มีประวัติสูบบุหรี่เป็นประจำและมีเสียงแหบโดยไม่ดีขึ้นใน7-10วัน

@ มีก้อนขึ้นที่คอร่วมด้วย

@ มีอาการกลืนลำบาก สำลักน้ำ อาหาร หรือหายใจลำบากร่วมด้วย

@ มีเสมหะปนเลือด

วิธีรักษาอาการเสียงแหบ-เสียงหาย

1.ดื่มน้ำเปล่าให้เพียงพอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเวลาอากาศแห้ง

2.ไม่ควรดื่มน้ำมะนาวหรือน้ำส้มคั้นหรือบีบมะนาวเข้าลำคอโดยตรง และหลีกเลี่ยงอาหารรสจัด

3.พักผ่อนให้เพียงพอ

4.พักการใช้เสียง ไม่ไอหรือกระแอมโดยแรง

5.งดการสูบบุหรี่หรือสูดดมควันบุหรี่ของผู้อื่น

6.งดการดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์

6.หากมียาที่แพทย์แจ้งว่าควรหลีกเลี่ยงช่วงเสียงแหบ ควรปฏิบัติตามคำแนะนำ

การรักษาอาการไม่สามารถแก้เสียงแหบให้หายโดยเร่งด่วนได้ ควรใช้ระยะเวลาในการรักษาอาการเสียงแหบอย่างเหมาะสมให้ร่างกายได้ฟื้นฟูด้วยตนเอง เพื่อไม่ให้เกิดผลข้างเคียงหรืออาการที่หนักมากขึ้น