สานฝัน 'คนสองล้อไทย' ชงรัฐผุดเวลโลโดรมใหม่ ความจำเป็นพัฒนากีฬา

อัพเดต 10 ชั่วโมงที่ผ่านมา • เผยแพร่ 10 ชั่วโมงที่ผ่านมา

สานฝัน ‘คนสองล้อไทย’ ชงรัฐผุดเวลโลโดรมใหม่ ความจำเป็นพัฒนากีฬา

กีฬาจักรยานประเภทลู่ เป็นชนิดกีฬาที่สร้างชื่อเสียงให้แก่ประเทศชาติมาอย่างต่อเนื่อง นับตั้งแต่ “เดอะจิ๋ว” ปรีดา จุลละมณฑล สร้างปรากฏการณ์คว้า 4 เหรียญทอง 2 เหรียญเงิน ในจักรยานประเภทลู่มหกรรมกีฬาเอเชี่ยนเกมส์ ครั้งที่ 5 ที่ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพ เมื่อปีพ.ศ. 2509

จากนั้นอีกเพียงปีเดียว ปรีดาสร้างตำนานสองล้อบทใหม่ของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ด้วยการคว้า 7 เหรียญทองมาครองในกีฬาเซียพเกมส์ ครั้งที่ 4 ที่ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพเช่นเดียวกัน โดยเป็นเหรียญทองจากการแข่งขันประเภทลู่ 6 เหรียญทอง และจากประเภทถนน 1 เหรียญทอง

ปัจจัยสำคัญหนึ่งที่ทำให้ไทยครองความเป็นหนึ่งในภูมิภาคในยุคนั้นคือความก้าวหน้าในกีฬาสองล้อจากความริเริ่มของบรมครูกีฬาสองล้อ อ.เสรี ไตรรัตน์ โดยเฉพาะความพยายามในการผลักดันให้เกิดสนามแข่งขันจักรยานประเภทลู่ หรือ เวลโลโดรม แห่งแรกในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งสนามเวลโลโดรมแห่งแรกของไทย ตั้งอยู่ในพื้นที่ขององค์การส่งเสริมกีฬาแห่งประเทศไทย หรือ การกีฬาแห่งประเทศไทยในปัจจุบัน เป็นสนามรูปไข่ความยาวต่อรอบ 400 เมตร รองรับการเป็นเจ้าภาพมหกรรมกีฬาเอเชี่ยนเกมส์ ครั้งที่ 5 และต่อมา เมื่อสหพันธ์จักรยานนานาชาติพัฒนากติกากีฬาจักรยานประเภทลู่ ก็ได้มีการปรับปรุงเวลโลโดรมหัวหมาก จากขนาด 400 เมตร มาเป็นขนาดความยาวต่อรอบ 333.33 เมตร เพื่อรองรับการเป็นเจ้าภาพกีฬาเอเชี่ยนเกมส์ ครั้งที่ 13 ที่ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพในปี พ.ศ.2541 และเปิดใช้งานรองรับระดับชาติ และระดับนานาชาติ ตลอดจนเป็นฐานที่มั่นในการสร้างนักปั่นประเภทลู่ทีมชาติไทยตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา

อย่างไรก็ตามสมาคมเริ่มเล็งเห็นปัญหาในการพัฒนานักปั่นประเภทลู่ของไทย จากการปรับเปลี่ยนกติกาการแข่งขันของสหพันธ์จักรยานนานาชาติ ที่ระบุชัดเจนว่า จักรยานประเภทลู่ในระดับโลก ทั้งจักรยานชิงแชมป์โลก UCI Track World Championships หรือรายการสำคัญในการเก็บคะแนนสะสมโลก และโควต้าโอลิมปิกเกมส์ ทั้งจักรยานประเภทลู่ชิงแชมป์ทวีป และยูซีไอ แทร็ค เนชั่นส์คัพ ไปจนถึงกีฬาโอลิมปิกเกมส์ จะต้องเป็นเวลโลโดรมในร่ม พื้นไม้ ความยาวต่อรอบ 250 เมตร ในยุคต้นคริสต์ศตวรรษ 2000

มหาอำนาจในกีฬาจักรยานภูมิภาคเอเชีย ไม่ว่าจะเป็นญี่ปุ่น, จีน, เกาหลีใต้ หรือคาซักสถาน ล้วนแล้วแต่มีเวลโลโดรมในร่มปรับอากาศขนาด 250 เมตรแล้วทั้งสิ้น ขณะที่ต่อมา หลายชาติในภูมิภาคเอเชีย ไม่ว่าจะเป็นฮ่องกง, อินเดีย, เติร์กเมนิสถาน, มาเลเซีย, อินโดนีเซีย ก็เริ่มตามรอยมหาอำนาจด้วยการสร้างเวลโลโดรมมาตรฐาน 250 เมตร

โดยเฉพาะมาเลเซีย ที่สร้างนิไล เวลโลโดรม รองรับกีฬาซีเกมส์ ครั้งที่ 29 เมื่อปี 2017 และน่องเหล็กประเภทลู่มาเลเซียกวาดเหรียญทองไปเกือบทั้งหมดในซีเกมส์ ขณะที่ อาวัง อาซิซุล สปรินเตอร์หมายเลขหนึ่งของมาเลเซียก้าวไปเป็นแชมป์โลกจักรยานคีรินในปี 2017 และคว้าอีกสองเหรียญรางวัลจากคีรินโอลิมปิกเกมส์ โดยคว้าเหรียญทองแดงในริโอ โอลิมปิกเกมส์ 2016 และเหรียญเงินโตเกียว โอลิมปิกเกมส์ 2020 ขณะที่อินโดนีเซียสร้างจาการ์ต้าเวลโลโดรมรองรับการเป็นเจ้าภาพเอเชี่ยนเกมส์ ครั้งที่ 18 เมื่อปี 2018 และพัฒนาจนนักปั่นประเภทลู่อินโดนีเซียควอลิฟายเข้าสู่โอลิมปิกเกมส์เป็นครั้งแรกในโอลิมปิกเกมส์ 2024 ที่กรุงปารีส

“เสธหมึก” พล.อ.เดชา เหมกระศรี นายกสมาคมกีฬาจักรยานฯ กล่าวว่า สมาคมเฝ้าสังเกตการณ์การพัฒนากีฬาจักรยานประเภทลู่ในภูมิภาคเอเชียอย่างต่อเนื่อง พบว่าชาติที่มีเวลโลโดรมมาตรฐาน 250 เมตร ไม่ว่าจะเป็นมหาอำนาจอย่างจีน, ญี่ปุ่น, เกาหลีใต้ หรือชาติในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อย่างมาเลเซีย, อินโดนีเซีย หรืออย่างอินเดีย และฮ่องกง ต่างก็มีพัฒนาการนักปั่นประเภทลู่แบบก้าวกระโดด หลายชาติก้าวขึ้นไปเป็นดาวเด่นในระดับโลกได้อย่างรวดเร็วจนถึงระดับแชมป์โลกอย่างมาเลเซีย และฮ่องกง ในขณะที่พัฒนาการของนักกีฬาจักรยานประเภทลู่ของไทย แม้ว่าจะมีพัฒนาการเป็นที่น่าพอใจ แต่ก็เห็นได้ชัดว่าเริ่มจะตามหลังชาติต่าง ๆในภูมิภาคเอเชียไปทุกขณะ

ไม่เพียงเท่านั้น หลายต่อหลายชาติในเอเชีย ต่างก็เริ่มขยับพัฒนานักกีฬาประเภทลู่ด้วยการสร้างเวลโลโดรม 250 เมตรเพิ่มขึ้น ไม่ว่าจะเป็นฟิลิปปินส์ ที่เพิ่งสร้างเวลโลโดรมในร่ม 250 เมตรแล้วเสร็จหมาด ๆ ที่เมืองทาเกไตย์ในปี 2025 อุซเบกิสถาน ก็กำหนดก่อสร้างทาซเคนต์เวลโลโดรมแล้วเสร็จไม่เกินปลายปี 2025 เช่นเดียวกันกับสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ มหาเศรษฐีน้ำมันโลก ที่กำหนดสร้างเวลโลโดรมมาตรฐาน 250 เมตรแห่งแรกในภูมิภาคตะวันออกกลาง ซึ่งจะเป็นเฟสแรกของศูนย์พัฒนากีฬาจักรยานสหรัฐเอมิเรตส์ในต้นปี 2026

“ในขณะเดียวกัน จากข้อมูลที่ได้รับทราบมา สิงคโปร์ก็เริ่มศึกษา และวางแผนสร้างศูนย์พัฒนากีฬาแห่งใหม่ ที่จะมีเวลโลโดรมในร่ม 250 เมตรอยู่ในแผนของศูนย์ ฯ ดังกล่าว และน่าจะเริ่มลงมือก่อสร้างในไม่เกินปี 2026 ซึ่งแนวโน้มที่สมาคมศึกษาและติดตามจากประเทศต่างๆ ในภูมิภาค ทำให้เราต้องเริ่มผลักดันโครงการก่อสร้างเวลโลโดรมในร่ม 250 เมตร เพื่อเป้าหมายใหญ่ในการพัฒนานักกีฬาจักรยานประเภทลู่ของไทยให้ก้าวไปสู่ระดับโลกทัดเทียมกับชาติต่าง ๆทั้งในภูมิภาคอาเซียนและระดับทวีปเอเชียให้ได้ แผนงานเวลโลโดรม 250 เมตรของสมาคมไม่เพียงแค่เป้าหมายในการพัฒนานักปั่นทีมชาติไทยเท่านั้น แต่จะเป็นส่วนหนึ่งในแผนการขยายความนิยมและพัฒนากีฬาจักรยานร่วมกับศูนย์ฝึกจักรยานโลก หรือ WCC และสหพันธ์จักรยานนานาชาติ ที่จะร่วมผลักดันให้ไทยเป็นหนึ่งในศูนย์พัฒนากีฬาจักรยานประเภทลู่ในภูมิภาค เนื่องจากประเทศไทยมีศักยภาพเพียงพอในการเป็นศูนย์กลางของทวีป ทั้งตำแหน่งที่ตั้งเทคโนโลยี และวิทยาศาสตร์การกีฬา ไปจนถึงสิ่งอำนวยความสะดวกอื่นๆ ที่เอื้อต่อการพัฒนากีฬา” เสธ.หมึก กล่าว

ในขณะเดียวกัน เสธ.หมึก ยืนยันว่า แผนงานเวลโลโดรม 250 เมตรของสมาคมไม่ได้ดำเนินการเพื่อกีฬาจักรยานประเภทลู่แต่เพียงอย่างเดียว

“เวลโลโดรมสมัยใหม่ในทุก ๆที่ ทั้งในภูมิภาคเอเชีย หรือ ภูมิภาคอื่นๆ ทั้งยุโรป อเมริกา หรือออสเตรเลีย ออกแบบเพื่อให้สามารถใช้งานได้หลากหลาย โดยเฉพาะพื้่นที่กลางเวลโลโดรม สามารถออกแบบให้เป็นพื้นที่อเนกประสงค์ ที่สามารถปรับเปลี่ยนให้เป็นพื้นที่สำหรับการฝึกซ้อม หรือแม้กระทั่งจัดการแข่งขันระดับนานาชาติของกีฬาในร่ม และกีฬาต่อสู้หลากหลายชนิดกีฬา ไม่ว่าจะเป็นเทควันโด, มวย, ยูยิตสู, ยิมนาสติก, เทเบิลเทนนิส, แบดมินตัน, ฟุตซอล, บาสเกตบอล หรือวอลเลย์บอล”

“ไม่เพียงกิจกรรมการฝึกซ้อมหรือแข่งขันกีฬาเท่านั้น แต่พื้นที่อเนกประสงค์กลางเวลโลโดรมดังกล่าว ยังจะสามารถปรับในกิจกรรมสันทนาการ ไปจนถึงการจัดคอนเสิร์ต หรืองานแสดงสินค้า อย่างไบค์โชว์ หรืองานออกร้านเฟอร์นิเจอร์แฟร์ เพื่อสร้างรายได้ในอีกหลายช่องทาง ไม่ได้เป็นเพียงสนามกีฬาจักรยานแต่เพียงอย่างเดียว”

“แผนงานสร้างเวลโลโดรม 250 เมตรของสมาคมนอกเหนือจากจะเป็นแรงขับเคลื่อนการพัฒนาไปสู่ความยิ่งใหญ่ของนักปั่นสองล้อไทยในภูมิภาคเอเชียแล้ว ยังจะเป็นโครงการสาธิตการออกแบบสร้างสนามกีฬายุคใหม่ ที่สามารถสร้างรายได้ในการจัดกิจกรรมอื่นนอกเหนือจากการแข่งขันและฝึกซ้อมกีฬา ตอบสนองนโยบายเพื่อความยั่งยืน และความคุ้มค่าระยะยาวของรัฐบาล” พล.อ.เดชากล่าวทิ้งท้าย