SOCIETY: เมื่อการขายนก ทำพ่อค้าปากีสถาน ถูกอายัดบัญชีธนาคาร เหตุเพราะหนึ่งในลูกค้าคือสื่อมวลชน ที่วิพากษ์วิจารณ์รัฐบาล ศาล และทหาร
เมื่อคุณเป็นพ่อค้าแม่ค้าที่ค้าขายตามปกติและมั่นใจว่าตนเองกระทำการค้าขายอย่างสุจริต หรือแม้แต่ใครก็ตามที่ไม่ได้กระทำการใดในทางการเงินที่ผิดกฎหมาย การที่จู่ๆ บัญชีธนาคารของคุณก็ถูกอายัด คงจะเป็นฝันร้ายและสร้างความฉงนสงสัยให้คุณอย่างใหญ่หลวง เฉกเช่นในกรณีที่เกิดขึ้นกับพ่อค้าขายนกในปากีสถาน
ในเดือนเมษายน 2025 โรซี ข่าน (Rozi Khan) พ่อค้าขายนกวัย 29 ปี จากเมืองการาจี พยายามถอนเงินจากตู้เอทีเอ็มจากบัญชีที่เขาใช้สำหรับธุรกิจขายนกโดยเฉพาะ แต่ปรากฏว่าเขาไม่สามารถถอนเงินออกมาจากบัญชีดังกล่าวได้และกลับได้รับข้อความว่า ‘บัญชีธนาคารไม่ถูกต้อง’
เช่นเดียวกับนาดีม นาซีร์ (Nadeem Nasir) นักธุรกิจ ที่เคยขายนกวัย 60 ปี จากเมืองลาฮอร์ที่ประสบเหตุถูกอายัดบัญชีธนาคารเช่นเดียวกัน เมื่อพบว่าเช็คที่เขาเขียนถูกตีกลับ
แน่นอนว่าการถูกอายัดบัญชีธนาคารโดยไม่ทราบสาเหตุและไม่มีการแจ้งล่วงหน้า ได้สร้างความฉงนให้ทั้งคู่อยู่ไม่น้อย แล้วยิ่งรู้ภายหลังว่าการอายัดบัญชีเกิดขึ้นตามคำสั่งกองปราบปรามอาชญากรรมไซเบอร์ ของหน่วยงานสอบสวนกลาง (FIA) ปากีสถาน ยิ่งสร้างความน่าตกใจเข้าไปใหญ่ นาซีร์ถึงกับสงสัยว่า “ผมไปก่ออาชญากรรมอะไร?”
แต่เมื่อทั้งคู่พยายามติดต่อกับเจ้าหน้าที่ FIA ทั้งคู่ก็ถึงบางอ้อ แต่ในขณะเดียวกันความฉงนก็ยิ่งมากขึ้นไปอีก เมื่อเจ้าหน้าที่ถามคำถามว่า “คุณมีความสัมพันธ์อย่างไรกับอาซาด อาลี ตูร์ (Asad Ali Toor) ?”
อาซาด อาลี ตูร์ สื่อมวลชนอิสระวัย 40 ปี เป็นที่รู้จักจากการวิเคราะห์ข่าวในเชิงวิพากษ์วิจารณ์รัฐบาล ทหาร และตุลาการในช่อง YouTube ส่วนตัว ซึ่งเขาเคยถูกจับกุม ข่มขู่ และทำร้ายร่างกายในช่วงระยะ 4 ปีที่ผ่านมา
ขณะที่งานอดิเรกและความหลงใหลของเขา คือการเลี้ยงนก โดยเฉพาะนกแก้ว ซึ่งเขาเลี้ยงเป็นจำนวนหลายสิบตัวและใช้จ่ายเงินไปกับการเลี้ยงมากกว่า 50,000 รูปีปากีสถาน (ประมาณ 5,700 บาท) ต่อเดือน
ทำให้การอายัดบัญชีธนาคารของตูร์โดย FIA ที่ต้องการตรวจสอบรายได้ต้องสงสัยว่าอาจได้มาสำหรับวิจารณ์รัฐโดยเฉพาะ ลุกลามไปสู่การอายัดบัญชีพ่อค้าที่เคยขายนกให้กับเขา
ข่านระบุกับสื่อว่า “ผมขายนกให้กับคนทุกระดับชั้น ทั้งทนายความ ทหาร หรือใครก็ตาม และผมขายนกแก้วให้อาซาดด้วย ทำไมพวกเขาถึงระงับบัญชีผมเพียงเพราะติดต่อกับลูกค้าที่บังเอิญเป็นสื่อมวลชน” และจนขณะนี้เขาเองก็ยังไม่ทราบว่าเขาถูกลงโทษด้วยความผิดอะไร
ทำให้ข่านและนาซีร์ได้ยื่นฟ้องต่อศาล จนศาลตัดสินให้ทั้งคู่ชนะคดีและสั่งให้ยกเลิกการอายัดบัญชีธนาคารในวันที่ 3 กรกฎาคม 2025 ที่ผ่านมา
นาซีร์จึงสามารถเข้าถึงบัญชีได้ในวันที่ 5 กรกฎาคม หลังจากที่เผชิญความยากลำบากจากการที่เขาไม่สามารถนำเงินมาใช้จ่ายสำหรับการรักษาโรคมะเร็งของภรรยา จนต้องพึ่งพาบัญชีธนาคารของคนอื่น
แต่ข่านกลับยังไม่สามารถเข้าถึงบัญชีธนาคารของตนเองได้ตามรายงานเมื่อวันที่ 17 กรกฎาคมของสื่อ Al Jazeera ซึ่งทำให้เขายังคงเผชิญกับความยากลำบากในการทำธุรกรรม และถูกลูกค้าสงสัยว่าทำไมเขาถึงไม่ให้รายละเอียดบัญชีของตัวเองกับลูกค้า
เรื่องนี้นอกจากสะท้อนการใช้อำนาจรัฐที่ไม่เป็นธรรมแล้ว ยังสะท้อนถึงความน่ากังวลของเสรีภาพสื่อในปากีสถาน เพราะการอายัดบัญชียังถูกใช้เป็นเครื่องมือกับสื่อมวลชนที่วิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลรายอื่นๆ นอกจากตูร์ เช่นกรณีมาติอุลเลาะห์ จาน (Matiullah Jan) ประสบเหตุการณ์คล้ายกันนี้ในเดือนเมษายน โดยการอายัดบัญชีเกิดขึ้นกับภรรยาและน้องสาวของเขา