สศช.เตือนเฝ้าระวัง 4 ประเด็นใหญ่กระทบแรงงาน
ที่ผ่านมา หลายฝ่ายกังวลผลกระทบภาคแรงงาน จากปัจจัยที่เศรษฐกิจไทยมีแนวโน้มชะลอตัว โดยเฉพาะผลกระทบจากนโยบายภาษีของสหรัฐที่กระทบชิ่งมาถึงภาคการส่งออก และภาคการผลิตของไทย
ล่าสุด สภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) โดย “ดนุชา พิชยนันท์” เลขาธิการสภาพัฒน์ ได้แถลงรายงานภาวะสังคมไทยไตรมาส 2 ปี 2568 โดยชี้ว่า สถานการณ์ด้านแรงงานในไตรมาส 2 พบว่า การจ้างงานโดยรวมทรงตัว แต่ภาคเกษตรกรรมจ้างงานลดลงต่อเนื่อง ส่วนนอกภาคเกษตรกรรมปรับเพิ่มขึ้นเล็กน้อย โดยสาขาที่การจ้างงานขยายตัวมากที่สุด คือ ขนส่ง/เก็บสินค้า และโรงแรม/ภัตตาคาร
“ในไตรมาส 2 มีผู้มีงานทำ 39.5 ล้านคน เพิ่มขึ้นประมาณ 0.02% โดยแรงงานนอกภาคเกษตรเพิ่มขึ้น 0.4% ขณะที่แรงงานภาคเกษตรลดลง 0.9%
ขณะที่ชั่วโมงการทำงานเฉลี่ยอยู่ที่ 42.7 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ ซึ่งในภาคเอกชนอยู่ที่ 46.9 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ ส่วนผู้ทำงานล่วงเวลาปรับตัวลดลง 8% เหลือ 6.3 ล้านคน และผู้ทำงานต่ำกว่า 35 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ และต้องการทำงานเพิ่ม ลดลงประมาณ 4%”
ด้านค่าจ้างแรงงานโดยรวมลดลง 1.9% ซึ่งในส่วนของแรงงานในระบบเพิ่มขึ้น 2.5% โดยในส่วนภาคเอกชนปรับเพิ่มขึ้น 2.4% อยู่ที่ 14,370 บาทต่อเดือน
ทั้งนี้ อัตราการว่างงานอยู่ที่ 0.91% หรือ 3.7 แสนคน ใกล้เคียงกับไตรมาสก่อนหน้า โดยผู้ว่างงานที่มีอัตราส่วนสูงกว่า 1% ก็มีทั้งระดับอาชีวศึกษา วิชาชีพขั้นสูง และอุดมศึกษา โดยเฉพาะผู้ที่จบอุดมศึกษา ยังสูงเกือบ 2%
ส่วนผู้เสมือนว่างงานอยู่ที่ 2.1 ล้านคน ปรับเพิ่มขึ้น 5% ส่วนใหญ่อยู่ในภาคเกษตร ซึ่ง 1 ใน 4 เป็นแรงงานผู้สูงอายุ
“เลขาธิการ สศช.” กล่าวว่า ในเรื่องแรงงานมีประเด็นที่ต้องเฝ้าระวังอยู่ 3-4 เรื่องด้วยกัน คือ 1.ผลกระทบจากการปรับอัตราภาษีนำเข้าของสหรัฐอเมริกาต่อการจ้างงาน โดยสหรัฐมีการเรียกเก็บภาษีหลายรูปแบบ ทั้งการจัดเก็บภาษีเฉพาะในสินค้าบางรายการ (Specific Tariffs) การกำหนดภาษีศุลกากรตอบโต้ (Reciprocal Tariffs) ที่ไทยถูกจัดเก็บที่ 19% รวมทั้ง ยังมีมาตรการในการป้องกันการสวมสิทธิแหล่งกำเนิดสินค้า (Rule of Origin)
นอกจากนี้ ไทยยังต้องปรับภาษีนำเข้าสินค้าจากสหรัฐกว่าหมื่นรายการเป็น 0% โดยเฉพาะสินค้าเกษตร ซึ่งจะทำให้สินค้าไทยแข่งขันยากขึ้น และกระทบต่อการจ้างงานหรือชั่วโมงการทำงานของแรงงาน ดังนั้นภาครัฐจึงควรสนับสนุนการเปิดตลาดใหม่ มีมาตรการปกป้องสินค้าไทย รวมถึงการตรวจสอบการสวมสิทธิของสินค้า
“ในช่วงถัดไป ถ้าเราบริหารจัดการได้ดี ในแง่สินค้า ความสามารถในการแข่งขัน ก็จะช่วยลดผลกระทบให้กับสถานประกอบการ ในภาคอุตสาหกรรม ซึ่งภาครัฐก็มีมาตรการที่จะช่วยในเรื่องขยายตลาดใหม่ การส่งเสริมสนับสนุนการใช้สินค้าไทย และการกำกับดูแลป้องกันการนำเข้าสินค้า รวมถึงกำกับดูแลเรื่องการสวมสิทธิ”
2.การปรับรูปแบบการจ้างงานของสถานประกอบการจากสภาวะเศรษฐกิจที่มีความไม่แน่นอน โดยในปี 2567 องค์กรในไทย 25% มีแนวโน้มจะลดพนักงานและปรับโครงสร้างองค์กร โดยจะลดการจ้างงานพนักงานประจำเต็มเวลา และหันไปจ้างแบบพนักงานประจำไม่เต็มเวลา (พาร์ตไทม์) รวมถึงพนักงานสัญญาจ้าง/พนักงานชั่วคราวไม่เต็มเวลา ซึ่งอาจกระทบต่อความมั่นคงในการทำงาน ระดับรายได้ ตลอดจนสิทธิตามกฎหมายต่าง ๆ หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จึงควรตรวจสอบให้การดำเนินการของสถานประกอบการเป็นไปตามกฎหมาย
“มีตัวเลขในปี 2565 พนักงานพาร์ตไทม์อยู่ที่ประมาณ 6% จากนั้นปรับขึ้นเป็น 42% ในปี 2567 ในขณะที่พนักงานที่เป็นลักษณะสัญญาจ้าง ก็ปรับขึ้นเช่นกัน จาก 4% ในปี 2565 เป็น 28% ในปี 2567 ซึ่งเป็นแนวโน้มที่จะเพิ่มขึ้นอีกในอนาคต จากความไม่แน่นอนทางเศรษฐกิจ และจะกระทบกับความมั่นคงการจ้างงาน และรายได้ของแรงงาน”
3.การขาดแคลนแรงงานต่างด้าวที่ปัจจุบันแรงงานต่างด้าว 3.88 แสนคน ไม่มาต่ออายุใบอนุญาตทำงาน หรือดำเนินการไม่ครบถ้วน อีกทั้งรัฐบาลกัมพูชายังมีการดำเนินมาตรการเชิงบังคับให้กลับประเทศ ทำให้สถานประกอบการในการก่อสร้าง ภาคการผลิต รวมถึงภาคเกษตร มีความเสี่ยงที่จะขาดแคลนแรงงานเพิ่มขึ้น
“ปัจจุบันคณะรัฐมนตรี (ครม.) มีมติให้นำเข้าแรงงานสัญชาติอื่นเพิ่มเติม โดยเฉพาะแรงงานศรีลังกา รวมทั้งเนปาล ฟิลิปปินส์ และอินโดนีเซียมาทดแทนในอุตสาหกรรมที่ขาดแคลน น่าจะแก้ปัญหาตรงนี้ไปได้ระดับหนึ่ง”
และ 4.การเกิดอันตรายจากการทำงานที่มีแนวโน้มเพิ่มขึ้น แม้ว่าการประสบอันตรายกรณีร้ายแรงจะมีสัดส่วนไม่มาก แต่งานวิจัยของมหาวิทยาลัยศิลปากร พบว่า การสูญเสียเพียงนิ้วมือ หรือแขน จะทำให้แรงงานมีสถานะทางเศรษฐกิจและสังคมแย่ลง อีกทั้งยังเกิดผลกระทบทางด้านจิตใจที่ไม่อาจชดเชยได้อย่างครอบคลุม
“เรื่องนี้ ต้องรณรงค์ให้สถานประกอบการมีการประเมินความเสี่ยงในการทำงาน และมีการตรวจสอบบำรุงรักษา เครื่องมือ/เครื่องจักรอย่างเคร่งครัด รวมถึงอบรมพนักงานเกี่ยวกับความปลอดภัยอย่างสม่ำเสมอ เพื่อป้องกันปัญหาที่จะเกิดขึ้น” เลขาธิการ สศช.กล่าว
อ่านข่าวต้นฉบับได้ที่ : สศช.เตือนเฝ้าระวัง 4 ประเด็นใหญ่กระทบแรงงาน
ติดตามข่าวล่าสุดได้ทุกวัน ที่นี่
– Website : https://www.prachachat.net