นักวิชาการแนะ ไทย-กัมพูชา ควรฟื้นสัมพันธ์ผ่าน "การค้าชายแดน"

วันนี้ (7 ก.ย.2568) ความตึงเครียดบริเวณชายแดนไทย-กัมพูชายังคงเป็นประเด็นที่ต้องจับตา แม้ว่ารัฐบาลใหม่ของไทยจะเริ่มปฏิบัติหน้าที่แล้วก็ตาม อ.ธนเชษฐ์ วิสัยจร หัวหน้าสาขาวิชาการปกครอง คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี วิเคราะห์ว่า สถานการณ์ชายแดนในช่วงเดือนที่ผ่านมายังไม่น่าไว้วางใจ โดยประชาชนในพื้นที่ต้องการความมั่นคงในชีวิตและทรัพย์สินเป็นหลัก

การเมืองภายในของทั้ง 2 ประเทศมีความเชื่อมโยงกันอย่างใกล้ชิด โดยเฉพาะจากเหตุการณ์ในช่วง 1-2 เดือนที่ผ่านมา เช่น กระแสในโซเชียลมีเดียและกรณี "คลิปเสียงหลุด" ที่เชื่อมโยงกับการหลุดจากตำแหน่งของ น.ส.แพทองธาร ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี ซึ่งนักวิชาการมองว่ามีส่วนเกี่ยวข้องกับแรงกดดันจากฝั่งกัมพูชา โดยเฉพาะบทบาทของสมเด็จฮุน เซน อดีตนายกรัฐมนตรีกัมพูชา ที่เคยระบุว่าจะเกิดความเปลี่ยนแปลงทางการเมืองในไทยภายใน 3 เดือน ซึ่งหลายฝ่ายมองว่าเป็นการกดดันให้มีการเปลี่ยนแปลงรัฐบาล

อ.ธนเชษฐ์ วิเคราะห์เพิ่มเติมว่า ความขัดแย้งส่วนบุคคลระหว่างผู้นำ โดยเฉพาะกับตระกูลชินวัตร อาจเป็นตัวแปรสำคัญที่ทำให้สถานการณ์ชายแดนรุนแรงขึ้นในช่วงที่ผ่านมา หากตระกูลชินวัตรไม่อยู่ในอำนาจ ความตึงเครียดอาจลดลง อย่างไรก็ตาม เหตุการณ์ปะทะระหว่างประชาชนและทหารที่ จ.สระแก้ว ซึ่งยังคงเกิดขึ้นแม้จะมีการเปลี่ยนรัฐบาล แสดงให้เห็นว่าสถานการณ์ยังคงเปราะบางและต้องจับตาอย่างใกล้ชิด

สำหรับแนวทางการฟื้นฟูความสัมพันธ์ระหว่างไทยและกัมพูชา อ.ธนเชษฐ์ แนะนำว่า การรีเซ็ตความสัมพันธ์ไม่ใช่เรื่องที่ทำได้ในทันทีและต้องใช้เวลา เนื่องจากมีผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บจากความขัดแย้งจำนวนมาก การเริ่มต้นควรเน้นที่ประโยชน์ของประชาชน โดยเฉพาะการค้าชายแดน แรงงาน และความร่วมมือทางเศรษฐกิจ แทนการแตะประเด็นที่อ่อนไหว เช่น เรื่องพรมแดนหรือการทหาร การส่งเสริมปากท้องของประชาชนจะช่วยสร้างพื้นที่สำหรับการเจรจาในประเด็นที่ซับซ้อนมากขึ้นในอนาคต

อ.ธนเชษฐ์ ยังชี้ว่า ความขัดแย้งชายแดนไทย-กัมพูชาเป็น "มรดกตกทอดจากยุคอาณานิคม" ซึ่งมีความคลุมเครือในเรื่องเส้นเขตแดน และมักถูกใช้เพื่อกระตุ้นกระแสชาตินิยม โดยฮุน เซน มักเลือกเป้าหมายที่เป็นประเทศที่มีความไม่มั่นคงทางการเมืองภายใน เช่น ไทย แทนที่จะเผชิญหน้ากับประเทศที่มีเอกภาพสูง เช่น เวียดนามหรือลาว

ท้ายที่สุด การเจรจาทวิภาคีในกรอบคณะกรรมการชายแดนส่วนภูมิภาค (RBC) หรือคณะกรรมการชายแดนทั่วไป (GBC) ยังคงมีความไม่แน่นอน จนกว่ารัฐบาลใหม่ของไทยจะแสดงท่าทีที่ชัดเจน รวมถึงการแต่งตั้ง รมว.กลาโหม ซึ่งจะเป็นตัวกำหนดแนวทางการจัดการความสัมพันธ์กับกัมพูชาในระยะยาว

อ่านข่าวอื่น :

ผู้ค้า-เอกชนหนุนรับ "คนละครึ่ง" หวังกระตุ้นเศรษฐกิจปลายปี

โปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง "อนุทิน ชาญวีรกูล" เป็นนายกรัฐมนตรี คนที่ 32