ป.ป.ช. แจง สตง. ไม่ติดอันดับ 1 องค์กรอิสระโปร่งใส เผยชี้วัดเชิงคุณภาพต่ำกว่ามาตรฐาน

วันที่ 21 ส.ค. 2568 สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ได้ออกเอกสารชี้แจงกรณีที่มีการตั้งข้อสังเกตเกี่ยวกับผลคะแนนการประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสในการดำเนินงานของหน่วยงานภาครัฐ (ITA) ของสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.)

โดยระบุว่า ผลคะแนนการประเมิน ITA ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2568 สตง.ในภาพรวมมีคะแนนสูงขึ้นจากเดิมในปี 2567 จากเดิม 92.43 คะแนน เป็น 94.64 คะแนน เนื่องจากมีการดำเนินการเปิดเผยข้อมูลสาธารณะตามแบบวัดการเปิดเผยข้อมูลสาธารณะ (OIT) ตามหลักเกณฑ์ในระดับที่ดีขึ้นกว่าปีที่ผ่านมา

แต่อย่างไรก็ตาม ระดับผลการประเมินในเชิงคุณภาพ (Rating Score) ได้ถูกปรับลดลง 1 ระดับจากระดับผ่านดี ลดลงเหลือระดับผ่านเท่านั้น เนื่องจากมีระดับผลการประเมินในส่วนของประชาชนและผู้ที่มาติดต่อหรือรับบริการ ซึ่งสำนักงาน ป.ป.ช. เป็นผู้สำรวจข้อมูลแบบวัดการรับรู้ของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียภายนอก (EIT) ส่วนที่ 2 ที่ต่ำกว่าเกณฑ์ 85 คะแนนตามหลักเกณฑ์ที่สำนักงาน ป.ป.ช. กำหนด ทั้งนี้ สตง.ยังคงต้องพัฒนาและปรับปรุงในส่วนนี้ให้ดียิ่งขึ้นต่อไป

ทั้งนี้ ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 จากการประกาศผลคะแนนการประเมิน ITA ทางสำนักงาน ป.ป.ช. ไม่ได้มีการมอบรางวัล ITA Awards ให้กับ สตง.แต่อย่างใด เนื่องจากการมอบรางวัลของหน่วยงานประเภทองค์กรอิสระ จะเป็นการพิจารณาคะแนนร่วมกับกลุ่มขององค์กรอัยการ สำนักงานศาล และหน่วยงานสังกัดรัฐสภา ซึ่งหน่วยงานที่ได้รับรางวัล ITA Awards ประเภทผลการประเมินสูงที่สุด ได้แก่ สถาบันพระปกเกล้า และหน่วยงานที่ได้รางวัลพัฒนาการสูงที่สุด ได้แก่ สำนักงานศาลยุติธรรม

เอกสารชี้แจงของสำนักงาน ป.ป.ช. ยังระบุถึงประโยชน์ของการประเมิน ITA ตอนหนึ่งว่า การประเมิน ITA มีการวัดในหลายมิติ ทั้งในมุมมองการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย กลุ่มต่างๆ การเปิดเผยข้อมูลสาธารณะ ซึ่งรวมไปถึงการอำนวยความสะดวกในการให้บริการที่ส่งเสริมให้มีการให้บริการในรูปแบบ E-Service เพื่อหลีกเลี่ยงการเลือกปฏิบัติ หรือการขัดกันระหว่างประโยชน์ส่วนตนและประโยชน์ส่วนรวม และการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชน เป็นต้น อันจะช่วยให้หน่วยงานที่เข้าร่วมการประเมินทั้ง 8,317 หน่วยงาน มีการปฏิบัติราชการที่มีประสิทธิภาพ ประชาชนสามารถพึ่งพาระบบราชการได้มากยิ่งขึ้น

สำนักงาน ป.ป.ช. ขอเรียนให้ทราบว่า ตลอดระยะเวลาในการขับเคลื่อนการประเมิน ITA ได้มีกระบวนการทบทวน ปรับปรุงและพัฒนาการประเมิน ITA เป็นประจำทุกปี โดยใช้ข้อมูลเชิงวิชาการ และข้อมูลที่ได้จากกระบวนการรับฟังความคิดเห็นจากทุกภาคส่วน โดยมุ่งหวังให้การประเมิน ITA เป็นเครื่องมือที่จะช่วยส่งเสริมให้หน่วยงานภาครัฐ มีกระบวนการและกลไกภายในหน่วยงานที่จะสร้างความโปร่งใส เพื่อสร้างวัฒนธรรมต่อต้านการทุจริตทุกรูปแบบ และลดโอกาสที่จะเกิดการทุจริตให้น้อยลงไปได้

โดยในปีงบประมาณ พ.ศ. 2569 สำนักงาน ป.ป.ช. ได้กำหนดแผนงานในการปรับปรุงและยกระดับประสิทธิภาพของเครื่องมือการประเมิน ITA สำหรับการประเมินในระยะถัดไป ตามช่วงเวลาของแผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติฯ (พ.ศ. 2571 – 2575) เพื่อให้การประเมิน ITA สามารถเป็นเครื่องมือที่สามารถพัฒนาหน่วยงานภาครัฐให้มีความโปร่งใส เป็นส่วนสำคัญในการช่วยลดปัญหาการทุจริตของประเทศ และส่งเสริมการยกระดับดัชนีการรับรู้การทุจริตของประเทศให้ดียิ่งขึ้น