4 หมื่นล้านสะดุด! “ประเสริฐ” สั่งระงับโครงการ Cloud ศธ.-อว. สกัดล็อกสเปก

ผู้สื่อข่าวรายงานอ้างอิงแหล่งข่าวในรัฐบาลวันนี้ (30 มิ.ย.68) นายประเสริฐ จันทรรวงทอง รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (ดีอีเอส) ในฐานะประธานคณะกรรมการนโยบาย Cloud First Policy มีคำสั่งระงับขั้นตอนการประมูล 2 โครงการใหญ่มูลค่า 40,000 ล้านบาท โดยโครงการดังกล่าวอยู่ภายใต้ กระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) และ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.)

ทั้งนี้ การสั่งระงับมีขึ้นภายหลังจากเมื่อวันที่ 24 มิ.ย.มูลนิธิเครือข่ายต่อต้านการทุจริตคอร์รัปชัน ยื่นหนังสือร้องเรียนถึง นายประเสริฐ ให้ตรวจสอบความชอบธรรมของโครงการใน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ได้แก่

1.) โครงการเช่าระบบคลาวด์ (6,834 VM) มูลค่า 2,800 ล้านบาท

2.) โครงการจัดซื้อซอฟต์แวร์ + Learning Platform ระยะที่ 2 มูลค่า 1,330 ล้านบาท

ในคำร้อง ระบุอย่างชัดเจนว่า การกำหนดสเปกที่มีลักษณะเฉพาะเจาะจงและตายตัว อาจเป็นอุปสรรคต่อการแข่งขันอย่างเสรี และอาจเอื้อประโยชน์ให้กับผู้ให้บริการเพียงรายเดียว ซึ่งสุ่มเสี่ยงต่อการ “ล็อกสเปก” และการเรียกรับผลประโยชน์โดยมิชอบ

ขณะเดียวกัน แหล่งข่าวจาก คณะกรรมการนโยบาย Cloud First เปิดเผยว่าการจัดซื้อจัดจ้างบริการคลาวด์ ของหน่วยงานภาครัฐทั้งหมดจะต้องดำเนินการผ่านระบบกลางตามมติของคณะกรรมการฯ ซึ่งมีเป้าหมายเพื่อหลีกเลี่ยงการจัดซื้อซ้ำซ้อน ลดค่าใช้จ่าย และยกระดับความปลอดภัยของข้อมูลภาครัฐ

ปัจจุบัน คณะกรรมการได้ตั้งอนุกรรมการด้านจัดซื้อจัดจ้างด้านไอทีมาควบคุมกำกับโดยตรง ซึ่งห้ามทุกหน่วยงานแยกจัดซื้อหรือประมูลเอง หากไม่ได้รับอนุมัติจากกลไกกลาง

จากการรวบรวมข้อมูลจากเอกสารงบประมาณ พบว่า มีแผนการใช้จ่ายในโครงการด้านเทคโนโลยีการศึกษาจาก 2 กระทรวงหลัก ได้แก่ กระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) และ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) รวมกันเกินกว่า 40,000 ล้านบาท โดยมีรายละเอียดเบื้องต้น ดังนี้

ศธ. ได้แก่ ค่าเช่าแท็บเล็ตพร้อมซิมการ์ด: 14,655 ล้านบาท, ค่าเช่าคลาวด์ (Virtual Machine): 2,800 ล้านบาท, โครงการ Learning Platform เฟส 2: 1,330 ล้านบาท, โครงการ VR–AR และ Smart Lab: 432 ล้านบาท

อว. ได้แก่ ค่าเช่าคลาวด์สำหรับสถาบันอุดมศึกษา: 5,413 ล้านบาท

ศธ. และอว. ได้แก่ โครงการอื่นๆ เช่น NEdNet และ Synchrotron: รวมงบประมาณ หลายพันล้านบาท

ทั้งนี้ หลายโครงการอยู่ในระหว่างรอเปิด TOR และมีลักษณะกำหนดสเปกเทคโนโลยีตายตัว ทำให้ภาคประชาชนตั้งข้อสงสัยว่าอาจเป็นการกำหนดผู้ให้บริการทางเทคนิคไว้ล่วงหน้า เพื่อจำกัดการแข่งขัน

แหล่งข่าวระดับสูงจาก กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (ดีอีเอส) เปิดเผยว่า ขณะนี้รัฐบาลอยู่ระหว่างการศึกษาความเป็นไปได้ในการนำระบบ IT Marketplace มาใช้กับกระบวนการจัดซื้อจัดจ้างด้านเทคโนโลยีสารสนเทศของภาครัฐทั้งระบบ โดยจะเปิดให้ผู้ประกอบการเข้าร่วมเสนอราคาและบริการผ่านแพลตฟอร์มกลาง ภายใต้เงื่อนไขและมาตรฐานเดียวกัน เพื่อยกระดับความโปร่งใสและลดความเสี่ยงต่อการเอื้อประโยชน์เฉพาะราย

หากคณะอนุกรรมการตรวจสอบพบว่า โครงการของกระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) หรือกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) มีลักษณะขัดต่อมติคณะกรรมการ หรือมีข้อพิรุธ รัฐบาลอาจพิจารณาสั่ง ยกเลิก TOR เดิมทั้งหมด และออกแนวปฏิบัติกลางใหม่ให้หน่วยงานราชการทุกแห่งยึดถือและดำเนินการอย่างเคร่งครัด