รัฐบาลเปิดรับสมัครทุน ODOS รุ่น 3 รับเด็ก ม.4-ปวช.1 กว่าพันทุน

วันนี้ (14 กรกฎาคม 2568) ที่กระทรวงศึกษาธิการ ผศ.ดร.ลิณธิภรณ์ วริณวัชรโรจน์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เป็นประธานการประชุมชี้แจงสถานศึกษา เพื่อรับสมัครนักเรียนและนักศึกษาเข้าร่วม โครงการทุนการศึกษาเพื่อขยายโอกาสและพัฒนาประเทศ (ODOS) ระดับมัธยมศึกษาปีที่ 4 และระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพปีที่ 1 (รุ่นที่ 3) ผ่านระบบ Teleconference

โดยระบุถึงแนวทางการดำเนิน โครงการทุน ODOS รุ่นที่ 3 ซึ่งมีเป้าหมายเพื่อสนับสนุนเยาวชนที่มีศักยภาพแต่ขาดโอกาสและทุนทรัพย์ ให้ได้รับการเตรียมความพร้อมอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่ระดับมัธยมศึกษาจนถึงอุดมศึกษา โดยเฉพาะในสาขา STEM ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของอุตสาหกรรมแห่งอนาคต

ผศ.ดร.ลิณธิภรณ์ กล่าวว่า รัฐบาลให้ความสำคัญกับการสร้างโอกาสในการเข้าถึงการศึกษา โดยเฉพาะในกลุ่มนักเรียนยากจนและขาดโอกาส ซึ่งข้อมูลจากการรายงานความเหลื่อมล้ำทางการศึกษาของ กสศ. ระบุว่า ในปีการศึกษา 2567 มีเพียง 13.49% ของนักเรียนยากจนและยากจนพิเศษ ที่สามารถเรียนต่อในระดับอุดมศึกษา ซึ่งต่ำกว่าค่าเฉลี่ยของประเทศถึงกว่า 2 เท่า

โครงการทุน ODOS นี้ ถือเป็นหนึ่งในนโยบายรัฐบาล ที่ให้ความสำคัญกับการลงทุนเพื่ออนาคต ผ่านการศึกษาในยุคปัญญาประดิษฐ์ (AI) โดยมุ่งเน้นการลดความเหลื่อมล้ำ และเปิดโอกาสทางการศึกษาให้เด็กและเยาวชนไทย เช่น โครงการทุน ODOS และโครงการ Thailand Zero Dropout ล้วนเป็นตัวอย่างของกลไกเชิงนโยบาย ที่จะช่วยเปิดโลกทัศน์ และส่งเสริมโอกาสในการเรียนรู้และการตามความฝันของเด็กไทย ทั้งในประเทศและต่างประเทศ

“โครงการ ODOS ไม่ใช่เพียงโครงการให้ทุนการศึกษาเท่านั้น แต่ยังเป็นกลไกสำคัญที่สะท้อนถึงจุดยืนด้านความเสมอภาคทางการศึกษา เพื่อเปิดโอกาสให้เด็กไทย โดยเฉพาะนักเรียนที่ขาดแคลนทุนทรัพย์และโอกาส ได้ก้าวเข้าสู่ระบบอุดมศึกษาอย่างมีศักดิ์ศรีและความหวัง” รมช.ศธ. กล่าว

สำหรับทุน ODOS รุ่นที่ 3 มีจำนวน 1,200 ทุน โดยคัดเลือกจาก 602 สถานศึกษาที่มีความพร้อมด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรม นวัตกรรม และภาษาอังกฤษ ทั้งในระดับมัธยมปลายและสายอาชีพ ครอบคลุมโรงเรียน SMTE โรงเรียนที่จัดการเรียนรู้แบบ STEM ศูนย์ความเป็นเลิศทางการอาชีวศึกษา (Excellent Center) และสถานศึกษาในโครงการทุนนวัตกรรมสายอาชีพชั้นสูงของ กสศ.

เป้าหมายหลักคือการสร้างเส้นทางการเรียนรู้แบบไร้รอยต่อจากระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานสู่ระดับอุดมศึกษาอย่างเต็มศักยภาพ โดยนักเรียนที่ได้รับทุนจะได้รับการดูแลทั้งด้านวิชาการ ภาษาอังกฤษ ทักษะชีวิต และสุขภาวะจิตใจ เพื่อเตรียมความพร้อมในการศึกษาต่อในมหาวิทยาลัยชั้นนำของประเทศ

“ด้วยข้อจำกัดด้านงบประมาณ และเงื่อนไขการออกสลากการกุศล ซึ่งมีเงื่อนไขอนุมัติโครงการละไม่เกิน 1,000 ล้านบาทและต้องผูกพันวงเงินภายในระยะเวลา 2 ปี จึงเป็นที่มาที่ในการเสนอรายชื่อโรงเรียนที่มีความพร้อมเท่ากับจำนวนงบประมาณที่ทำได้ จำนวน 602 แห่ง” ผศ.ดร.ลิณธิภรณ์ กล่าว

ทั้งนี้สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา (สอศ.) และกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น (สถ.) ได้จัดทำบัญชีรายชื่อสถานศึกษาที่มีความพร้อมในการจัดการเรียนรู้ด้าน STEM และภาษาอังกฤษ ทั้ง 602 แห่งขึ้นมา และทุน ODOS ปัจจุบัน เน้นการเตรียมความพร้อมอย่างรอบด้านก่อนเข้าสู่ระดับอุดมศึกษา โดยเฉพาะสำหรับนักเรียนที่ขาดแคลนทุนทรัพย์และขาดโอกาส ซึ่งมักมีความเปราะบางมากกว่ากลุ่มอื่น

ดร.ไกรยส ภัทรวาท ผู้จัดการกสศ. ระบุว่า การดำเนินการรับสมัครนักเรียนนักศึกษาในรุ่นที่ 1 ซึ่งเปิดรับสมัครนักเรียนนักศึกษาชั้น ม.6 และ ปวช.3 ตั้งแต่วันที่ 10 มิ.ย. และได้ปิดการรับสมัครเมื่อวันที่ 9 ก.ค. ที่ผ่านมา ซึ่งได้รับการตอบรับจากโรงเรียนเป็นอย่างดี โดยมีนักเรียนที่ได้รับการเสนอชื่อและยืนยันใบสมัครเรียบร้อยแล้วจำนวน 1,718 คน แบ่งเป็นนร.ชั้นม.6 จำนวน 1,551 คน และชั้นปวช. 3 จำนวน 167 คน

จากข้อมูลเบื้องต้นพบว่า นักเรียนผู้สมัครในรุ่นที่ 1 นี้กว่าครึ่งเป็นนักเรียนจากครัวเรือนยากจนและยากจนพิเศษ จำนวน 817 คน คิดเป็น 47.56% และอีก 901 คน หรือ 52.44% มาจากครัวเรือนที่มีรายได้ไม่เกินปีละ 12,000 บาท และมีนักเรียนผู้สมัครมากถึง 1,278 คน หรือ 3 ใน 4 คนมีเกรดเฉลี่ยสะสมในชั้น ม.4-5/ปวช.1-2 สูงกว่า 3.50–4.00

สะท้อนให้เห็นว่า มีเด็กช้างเผือกจำนวนมากผู้มีศักยภาพทางวิชาการสูงได้สมัครเข้าร่วมโครงการ ตามนโยบายของรัฐบาลที่ต้องการแก้ไขปัญหา The Lost Einstein ในประเทศไทยอย่างยั่งยืน จากที่ปัจจุบันโอกาสศึกษาต่อระดับอุดมศึกษาของนักเรียนยากจนและยากจนพิเศษต่ำกว่าค่าเฉลี่ยของประเทศถึง 3 เท่า