เช็กลิสต์เมนูอาหารคุณแม่หลังคลอด เมนูไหนดี เมนูไหนควรเลี่ยงบ้าง

อัพเดต 1 วันที่แล้ว • เผยแพร่ 1 วันที่แล้ว

ภาพไฮไลต์

สุขภาพร่างกายของคุณแม่หลังคลอดก็สำคัญไม่แพ้ตอนตั้งครรภ์ ดังนั้นเมนูอาหารคุณแม่หลังคลอดจึงจำเป็นต่อการบำรุงร่างกายให้ฟื้นตัวและช่วยเพิ่มปริมาณน้ำนมให้เพียงพอต่อลูกน้อยด้วย

คุณแม่หลังคลอดควรรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ เพื่อให้ร่างกายได้รับสารอาหารที่จำเป็นสำหรับการฟื้นตัว โดยเฉพาะอาหารที่มีโปรตีน คาร์โบไฮเดรต ไขมันดี วิตามิน และแร่ธาตุที่ครบถ้วน

เมนูแนะนำสำหรับคุณแม่หลังคลอด

การที่คุณแม่ได้รับอาหารเพียงพอ มีสุขภาพแข็งแรง ไม่เครียด น้ำนมจะเพียงพอสำหรับลูกน้อย แนะนำว่าคุณแม่หลังคลอดควรรับประทานผัก 5 ชนิดต่อไปนี้ เพราะมีฤทธิ์ช่วยเพิ่มปริมาณน้ำนม ได้แก่

1. หัวปลี

มีธาตุเหล็กมากช่วยบำรุงน้ำนมได้ดี เมนูแนะนำ คือ

แกงเลียง
ยำหัวปลี
ทอดมันหัวปลี
ต้มข่าไก่ใส่หัวปลี
หัวปลีชุบแป้งทอด
ต้มหัวปลีจิ้มน้ำพริก

ภาพจาก iStock

2. ขิง

ช่วยขับเหงื่อขับลม ไล่ความเย็น แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ ช่วยเจริญอาหาร ซึ่งแม่หลังคลอดยังมีน้ำคาวปลาอยู่ การกินขิงจึงช่วยให้ร่างกายอบอุ่น เมนูแนะนำ ได้แก่

มันต้มขิง
ปลาผัดขิง
เต้าฮวยน้ำขิง
ดื่มน้ำขิงอุ่นๆ แทนน้ำเปล่า

3. ใบกะเพรา

มีแคลเซียมและฟอสฟอรัสสูง แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ขับลม บำรุงธาตุ เพิ่มน้ำนม เมนูแนะนำ ได้แก่

กะเพราหมู ปลา ไก่ ไม่เผ็ด
ต้มจืดใบกะเพราหมูสับ

ภาพจาก iStock

4. ฟักทอง

อุดมไปด้วยวิตามินเอ ฟอสฟอรัส และเบต้าแคโรทีน เมนูแนะนำ คือ

แกงเลียง
ฟักทองนึ่ง
ผัดฟักทองใส่ไข่
ฟักทองแกงบวด

5. กุยช่าย

ทั้งต้นและใบ มีฤทธิ์ช่วยบำรุงน้ำนม เมนูแนะนำ ได้แก่

กินสดร่วมกับผัดไทย
กุยช่ายทอด
ผัดกุยช่ายใส่ตับ
กุยช่ายผัดกุ้ง

อาหารที่คุณแม่หลังคลอดควรเลี่ยง

ถึงแม้ว่าคุณแม่หลังคลอดควรรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ แต่อาหารบางอย่างก็ควรหลีกเลี่ยง เพราะอาจส่งผลต่อสุขภาพของคุณแม่และลูกน้อย เพราะสามารถส่งต่อกันทางน้ำนมได้ เช่น

1. อาหารรสจัด

เช่น รสเผ็ด เค็มจัด หรือเปรี้ยวจัด เพราะทำให้รสชาติน้ำนมเปลี่ยนไป ส่งผลให้ลูกน้อยรู้สึกไม่สบายตัว หงุดหงิดง่าย ตื่นบ่อย

2. เครื่องดื่มแอลกอฮอล์

เนื่องจากมีฤทธิ์ต่อจิตประสาท เมื่อแอลกอฮอล์เจือปนผ่านไปกับน้ำนมและเข้าสู่ร่างกายของทารก อาจส่งผลต่อพัฒนาการทางด้านสมองของลูกและสุขภาพของคุณแม่

3. อาหารทะเล

ถึงแม้ว่าจะมีประโยชน์ แต่คุณแม่หลังคลอดที่ให้นมลูกควรเลี่ยง เพราะอาหารทะเลบางชนิดอาจมีการปนเปื้อนของสารปรอท ซึ่งหากส่งผ่านไปยังน้ำนม อาจมีผลต่อระบบประสาทและพัฒนาการของทารกได้

4. อาหารปรุงไม่สุก และอาหารค้างคืน

เป็นอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการน้อย เสี่ยงต่อการปนเปื้อนของเชื้อจุลินทรีย์ อาจทำให้เกิดภาวะติดเชื้อจนมีอาการท้องเสียหรืออาหารเป็นพิษตามมาได้

5. ผลไม้รสเปรี้ยว

ผลไม้รสเปรี้ยวบางชนิดจะมีกรดสูงอาจทำให้ลูกน้อยเกิดอาการมีอาการจุกเสียด แน่นท้อง รู้สึกไม่สบายตัว มีอาการคันตามผิวหนังหรือเป็นผื่นผ้าอ้อมได้ คุณแม่ที่ต้องการเพิ่มวิตามินซีในน้ำนม แนะนำให้กินสับปะรดหรือมะม่วงแทนก็ได้ค่ะ

6. นมวัว

เพราะในนมวัว มีสารที่ทำให้เกิดโรคภูมิแพ้ ซึ่งเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เด็กเกิดอาการกรดไหลย้อน หรืออุจจาระผิดปกติ และมีปัญหาน้ำหนักตัวเพิ่มมากผิดปกติได้ การได้รับนมวัวผ่านทางนมแม่ ก็อาจส่งผลทำให้เด็กแพ้นมวัวได้ตั้งแต่แรกคลอด

7. ชา กาแฟ และเครื่องดื่มคาเฟอีน

การดื่มหรือกินอาหารที่มีคาเฟอีนสูง อาจรบกวนการนอนหลับของทารกที่กินนมแม่ได้ แต่ถ้าหากต้องการดื่มคาเฟอีน หรือกินอาหารที่มีคาเฟอีน ควรจำกัดไว้เพียง 1-2 แก้วต่อวัน

8. อาหารประเภทนมถั่วเหลือง ข้าวสาลี ข้าวโพด และถั่ว

เป็นกลุ่มอาหารที่มีโปรตีนสูง อาจทำให้ลูกมีอาการแพ้ เช่น มีผื่นคัน หายใจเสียงดัง เป็นลมพิษ หรือมีอาการทางระบบทางเดินอาหาร ลูกอาจมีอาการท้องอืด มีแก๊สในกระเพาะ หรือมีอาการท้องเสีย

ภาพจาก iStock

ทารกหลังคลอดเป็นช่วงวัยที่จำเป็นต้องได้รับนมแม่มากที่สุด เพราะนมแม่เป็นสารอาหารที่ดีที่สุดสำหรับร่างกายลูกน้อย นอกจากมีโปรตีนสูงซึ่งดีต่อการเจริญเติบโตของลูกแล้ว ยังมีสารอาหารมากกว่า 300 ชนิด มีสารทำลายเชื้อโรค ช่วยให้ย่อยง่าย ดูดซึมได้ดี ขับถ่ายสะดวก ท้องไม่ผูก

ที่สำคัญคือนมแม่มีภูมิคุ้มกันโรค ช่วยป้องกันการเจ็บป่วยหลายชนิด ช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะภูมิแพ้ เช่น โรคหวัด ท้องเสีย และโรคภูมิแพ้ต่างๆ นอกจากนี้ขณะที่ดูดนมแม่ ลูกยังจะได้สัมผัสความรักความอบอุ่นในอ้อมกอดของแม่อีกด้วย

ที่มา : รพ.นครธน, รพ.วิภาวดี, รพ.บีเอ็นเอช, รพ.วิชัยเวช

อ่านข่าวต้นฉบับได้ที่ : เช็กลิสต์เมนูอาหารคุณแม่หลังคลอด เมนูไหนดี เมนูไหนควรเลี่ยงบ้าง