ส่งออกจีนส่อวูบเกือบ 5 แสนล้านปี 70 สหรัฐฯ กดภาษีพุ่ง-รัสเซียเสียบแทน

ภาพรวมของสงครามการค้าระหว่างสองมหาอำนาจโลกอย่างจีนและสหรัฐฯ ยังคงเดินหน้าต่อเนื่องและอาจทวีความรุนแรงขึ้น เมื่อข้อมูลล่าสุดจากเครื่องมือจำลองภาษี (Tariff Simulator) ของ Observatory of Economic Complexity ชี้ว่าการส่งออกสินค้าจากจีนไปยังสหรัฐฯ อาจหดตัวลงอย่างรุนแรงถึง 485,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐภายในปี 2570

การวิเคราะห์ระบุว่าการลดลงครั้งนี้จะหนักหนากว่าภาพรวมการส่งออกของทั้งโลกไปยังสหรัฐฯ เมื่อรวมทุกประเทศเข้าด้วยกัน สะท้อนให้เห็นถึงบทบาทที่จีนมีในฐานะ “โรงงานของโลก” ที่หากเกิดความสะดุดเพียงประเทศเดียว ระบบการค้าโลกก็พร้อมจะสั่นคลอนได้ทันที

สาเหตุหลักของการหดตัวครั้งใหญ่คืออัตราภาษีที่เพิ่มสูงขึ้น โดยปัจจุบันสหรัฐฯ เรียกเก็บภาษีเฉลี่ย 51% กับสินค้าจีน ในขณะที่จีนเก็บภาษีกับสินค้าสหรัฐฯ ที่ 32.6% และหากการเจรจาระหว่างทั้งสองประเทศที่เพิ่งเริ่มต้นอีกครั้งในกรุงสตอกโฮล์ม ไม่สามารถหาข้อตกลงได้ภายใน 12 สิงหาคมนี้ สหรัฐฯ อาจเข็นภาษีขึ้นสูงสุดถึง 145% ทำให้สถานการณ์ตึงเครียดยิ่งขึ้น

แม้ว่าประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ จะเพิ่งบรรลุข้อตกลงลดภาษีกับญี่ปุ่นและสหภาพยุโรปให้อยู่ที่ 15% และมีแนวโน้มจะกำหนดเพดานภาษีระดับโลกที่ 15-20% แต่ในกรณีของจีน การกดดันกลับทวีความรุนแรงมากขึ้น ส่งผลให้จีนต้องเร่ง “รีไวร์” ความสัมพันธ์ทางการค้าใหม่ หันไปหาพันธมิตรอื่นอย่าง รัสเซีย อาเซียน ซาอุดีอาระเบีย และเกาหลีใต้ แทน

ตามข้อมูลจำลอง รัสเซียจะเป็นผู้ได้รับผลประโยชน์สูงสุดจากการเปลี่ยนทิศทางทางการค้านี้ รองลงมาคือเวียดนาม ซาอุดีอาระเบีย เกาหลีใต้ ออสเตรเลีย และญี่ปุ่น

ส่วนประเทศที่มีความเกี่ยวข้องกับโซ่อุปทานการผลิตของจีนก็พลอยได้รับผลกระทบไปด้วย เช่น เวียดนาม ที่แม้จะได้รับประโยชน์จากกลยุทธ์ “China Plus One” แต่ก็ยังถูกประเมินว่าส่งออกไปสหรัฐฯ จะลดลงถึง 102,000 ล้านดอลลาร์ ภายในปี 2570 เช่นเดียวกับเกาหลีใต้ที่จะสูญเสียตลาดสหรัฐฯ ไปถึง 49,000 ล้านดอลลาร์

หากเจาะลึกในหมวดสินค้าที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด ได้แก่ อุปกรณ์กระจายสัญญาณจากจีน ลดลง 59,200 ล้านดอลลาร์, คอมพิวเตอร์ ลดลง 58,700 ล้านดอลลาร์, รถยนต์จากเกาหลีใต้ ลดลง 13,500 ล้านดอลลาร์ ในขณะที่สินค้าสหรัฐฯ ที่สูญเสียตลาดในจีนก็ไม่น้อยหน้า เช่น ถั่วเหลือง ลดลง 10,000 ล้านดอลลาร์, ชิปวงจรรวม ลดลง 7,440 ล้านดอลลาร์, น้ำมันดิบ ลดลง 7,330 ล้านดอลลาร์, ก๊าซปิโตรเลียม ลดลง 6,360 ล้านดอลลาร์ และรถยนต์ ลดลง 5,090 ล้านดอลลาร์

การเปลี่ยนแปลงนี้เริ่มส่งผลแล้ว โดยข้อมูลจากท่าเรือโลจิสติกส์ของลอสแองเจลิสระบุว่าแม้จะมีการเร่งนำเข้าสินค้าจีนเข้ามาก่อนภาษีรอบใหม่จะเริ่มต้นในเดือนกรกฎาคม แต่ปริมาณเรือสินค้าที่เข้าท่าเรือกลับลดลงต่อเนื่อง จากเฉลี่ย 66.8 ลำต่อวัน ในครึ่งแรกของเดือน เหลือเพียง 58.7 ลำต่อวัน ในช่วงครึ่งหลัง และต่ำสุดที่ 55 ลำต่อวัน ในบางช่วง

นักวิเคราะห์เตือนว่านี่เป็น “ดัชนีชี้วัดล่วงหน้า” ว่าอัตราการนำเข้าสินค้าจีนของสหรัฐฯ จะตกลงอีกในช่วง 1-2 สัปดาห์ถัดไป ซึ่งสอดคล้องกับเสียงสะท้อนจากผู้ค้าปลีกในสหรัฐฯ ที่ระบุว่าสงครามภาษีทำให้เกิดความไม่แน่นอนสูง และส่งผลให้ชะลอการสั่งซื้อสินค้าใหม่

บริษัทค้าปลีกยักษ์ใหญ่ที่นำเข้าสินค้าจากจีนมากที่สุดยังคงเป็น Ikea คิดเป็น 14.6% ของการนำเข้าจากจีนมาสหรัฐฯ ตามด้วย Walmart (8.6%), Costco (5.8%), Dole Fresh Fruit (5.52%) และ Amazon (3.83%) โดยเฟอร์นิเจอร์เป็นสินค้าที่ Ikea นำเข้ามากที่สุด (18.2%) และ Walmart นำเข้า “ผ้าใยสังเคราะห์” มากที่สุดถึง 64%

ในระดับรัฐ เท็กซัส และ แคลิฟอร์เนีย จะได้รับผลกระทบมากที่สุดจากการที่จีนลดนำเข้าสินค้าจากสหรัฐฯ เท็กซัสส่งออกสินค้าไปจีนมากที่สุด มูลค่ารวม 954 ล้านดอลลาร์ นำโดยเครื่องจักรไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ ส่วนแคลิฟอร์เนียมีมูลค่าส่งออก น้อยกว่าเล็กน้อย แต่เด่นในกลุ่มอุปกรณ์ทางการแพทย์และเลนส์กล้อง ขณะที่ โอเรกอน ตามมาในอันดับ 3 โดยกว่า 85% ของการส่งออกไปจีนเป็นอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์

แม้อดีตรัฐมนตรีพาณิชย์ของสหรัฐฯคาร์ลอส กูตีเอร์เรซ จะมองว่าวิกฤตนี้เป็นเพียง “ช่วงขรุขระเล็กน้อย” ในหน้าประวัติศาสตร์การค้าของโลก แต่ก็เตือนว่า “ลัทธิปกป้องตนเอง” ไม่เคยปกป้องใครได้อย่างแท้จริง เพราะมันจะพรากพลังและชีวิตชีวาของประเทศนั้น ๆ ไปโดยไม่รู้ตัว

อ้างอิง: CNBC