ชัวร์ก่อนแชร์: หินดวงจันทร์ของจีนและสหรัฐฯ มาจากดาวคนละดวง จริงหรือ?
02 สิงหาคม 2568
แปลและเรียบเรียงบทความ : อดิศร สุขสมอรรถ
ตรวจทานและพิสูจน์อักษร : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล
ข้อมูลน่าสงสัย :
มีข้อมูลเท็จเกี่ยวกับโครงการ Apollo เผยแพร่ทางสื่อสังคมออนไลน์ในต่างประเทศ โดยอ้างว่าภารกิจสำรวจดวงจันทร์ของสหรัฐฯ เป็นเรื่องลวงโลก หลังองค์การอวกาศของฝรั่งเศสเผยแพร่ข้อมูลการเปรียบเทียบหินดวงจันทร์จากยานอวกาศ Chang’e 5 ของสาธารณรัฐประชาชนจีนและยานอวกาศ Apollo 17 ของสหรัฐอเมริกา พบว่ามีคุณสมบัติเหมือนกันแค่ 25% นำไปสู่การตั้งข้อสงสัยว่าหินดวงจันทร์ทั้ง 2 อาจมาจากดวงจันทร์คนละดวง
บทสรุป :
1.ผู้เชี่ยวชาญมองว่าหินดวงจันทร์ของจีนและสหรัฐฯ มีแร่ธาตุเหมือนกันมาก
2.สัดส่วนแร่ธาตุที่แตกต่าง มาจากอายุหินที่ต่างกันและเก็บจากตำแหน่งที่ห่างกันมาก
FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :
การศึกษาหินดวงจันทร์ของจีนและสหรัฐฯ
จากการตรวจสอบโดย Taiwan FactCheck Center พบว่า ข้อมูลดังกล่าวไม่ได้มาจากองค์การอวกาศของฝรั่งเศส CNES แต่เป็นข้อมูลการเปรียบเทียบหินดวงจันทร์โดยทีมวิจัยของมหาวิทยาลัยนานกิง ตีพิมพ์ทางวารสาร Joule เมื่อปี 2022
ทีมวิจัยศึกษาความเป็นไปได้ของกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสงนอกโลก โดยการใช้คาร์บอนไดออกไซด์ น้ำ และแสงอาทิตย์ บนดวงจันทร์หรือดาวอังคาร เพื่อผลิต ออกซิเจน ไฮโดรเจน มีเทน และ เมทานอล สำหรับใช้ในสถานีอวกาศบนดวงจันทร์หรือดาวอังคาร เพื่อเพิ่มโอกาสการสำรวจอวกาศห้วงลึกในอนาคต
ทีมวิจัยได้นำหินดวงจันทร์จากยานอวกาศ Chang’e 5 มาเป็นสารตั้งต้นในการวิจัย
ในงานตีพิมพ์ มีการนำส่วนประกอบแร่ธาตุของหินดวงจันทร์จากยานอวกาศ Chang’e 5 และยานอวกาศ Apollo 17 มาเปรียบเทียบ
แม้จะมีสัดส่วนของแร่ธาตุที่ต่างกัน แต่งานวิจัยไม่ได้บอกว่าหินดวงจันทร์ทั้ง 2 มีคุณสมบัติเหมือนกันแค่ 25% ตามที่นำไปอ้างทางออนไลน์แต่อย่างใด
หินดวงจันทร์จาก Chang’e 5 และ Apollo 17 มีแร่ธาตุเหมือนกันมาก
เหลียวหยิง ผู้ช่วยศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัยชิงหัว ผู้เชี่ยวชาญด้านดาราศาสตร์ วิเคราะห์ว่า แม้สัดส่วนหินดวงจันทร์ของทั้ง 2 แห่งจะแตกต่างกัน แต่องค์ประกอบแร่ธาตุที่อยู่ในหินดวงจันทร์จาก Chang’e 5 และ Apollo 17 มีความคล้ายกันมาก ๆ ทั้ง Plagioclase, Pyroxene, Orthopyroxene, Olivine, Augite, Ilmenite ซึ่งเป็นกลุ่มแร่ธาตุที่มักพบในหินดวงจันทร์โดยเฉพาะ
หินดวงจันทร์จากคนละตำแหน่งดาว
ปัจจัยที่ทำให้สัดส่วนแร่ธาตุของหินดวงจันทร์จากทั้ง 2 แห่งมีความแตกต่าง มาจากจุดที่ยานอวกาศทั้ง 2 ลำลงจอด
ยานอวกาศ Apollo 17 ลงจอดที่ดวงจันทร์เมื่อปี 1972 ที่บริเวณ Mons Rümker ทางตอนใต้ของ Ocean of Storms แอ่งขนาดใหญ่ที่อยู่ด้านใกล้ของดวงจันทร์
ยานอวกาศ Chang’e 5 ลงจอดที่ดวงจันทร์เมื่อปี 2020 ที่บริเวณ Taurus-Littrow Valley ทางตอนเหนือของ Ocean of Storms
Ocean of Storms เป็นแอ่งขนาดใหญ่บนดวงจันทร์ซึ่งมีพื้นที่ราว 4,000,000 ตาราง กม. ซึ่งจุดที่ยานอวกาศทั้ง 2 ลำจอดมีระยะห่างกันถึง 1,600 กิโลเมตร
เมื่อดวงจันทร์ซึ่งมีรัศมีเพียง 1,700 กิโลเมตร ทำให้พื้นที่ในการสำรวจหินดวงจันทร์ทั้ง 2 แห่งมีความห่างไกลกันอย่างมาก
เหลียวหยิง ผู้เชี่ยวชาญด้านดาราศาสตร์ จากมหาวิทยาลัยชิงหัว ระบุว่า พื้นที่ที่ยานอวกาศ Apollo 17 ลงจอดมีอายุทางธรณีวิทยาเก่าแก่กว่าพื้นที่ยานอวกาศ Chang’e 5 ลงจอดอย่างชัดเจน จึงน่าจะเป็นปัจจัยทำให้คุณสมบัติของแร่ธาตุในหินดวงจันทร์ทั้ง 2 แห่งมีความเหมือนและแตกต่างกันอย่างที่เห็น
ข้อมูลอ้างอิง :
https://tfc-taiwan.org.tw/fact-check-reports/migration-10799/
https://en.wikipedia.org/wiki/Apollo_17
https://en.wikipedia.org/wiki/Chang%27e_5
https://en.wikipedia.org/wiki/Oceanus_Procellarum