เยี่ยมชมศูนย์เรียนรู้แปลงต้นแบบพืชอินทรีย์ ‘ไร่กาแฟพอเพียง ตามรอยเท้าพ่อ’

พาไปเยี่ยมชม ศูนย์เรียนรู้แปลงต้นแบบพืชอินทรีย์ ของเกษตรกรตัวอย่าง ที่น้อมนำแนวพระราชดำริฯ พ่อหลวง ร.9 มาปฏิบัติ "ไร่กาแฟพอเพียง ตามรอยเท้าพ่อ สร้างรายได้ ไม่ทำลายป่า รักษาต้นน้ำ"

วันนี้ เราจะพาไปเยี่ยมชมศูนย์เรียนรู้ กลุ่มเกษตรกรตำบลสบป่อง แปลงต้นแบบพืชอินทรีย์ ของเกษตรกรตัวอย่าง ที่ไร่พอเพียง ตั้งอยู่ เลขที่ 331 หมู่ที่ 1 ต.สบป่อง อ.ปางมะผ้า จ.แม่ฮ่องสอน อยู่ติดถนนสาย 1095 ปางมะผ้า-ปาย อยู่ห่างจากตัวอำเภอไปอีกประมาณ 6 กิโลเมตร

ไร่แห่งนี้ เป็นของนายอินทร์สร ภาสวรโรจน์กุล สมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนจังหวัดแม่ฮ่องสอน เขต 2 อำเภอปางมะผ้า ซึ่งได้น้อมนำแนวพระราชดำริ ของในหลวงรัชกาลที่ 9 มาปฏิบัติ บนพื้นที่กว่า 17 ไร่ เป็นเวลาสิบกว่าปีมาแล้ว

นายอินทร์สร ภาสวรโรจน์กุล เป็นเกษตรกรที่ร่วมโครงการเสริมสร้างและพัฒนาผู้นำการเปลี่ยนแปลง ทฤษฎีใหม่รูปแบบประยุกต์ “โคก หนอง นา โมเดล” เพื่อปรับเปลี่ยนพื้นที่ให้ได้ใช้ประโยชน์ด้านการเกษตรอย่างสูงสุด โดยได้ลงมือทำเกษตรแบบผสมผสานด้วยตนเอง ทั้งปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์ การดำเนินงานบนพื้นที่ดังกล่าว มีพื้นที่ส่วนหนึ่ง แบ่งเป็นอาคารศูนย์เรียนรู้ ไว้เพื่อรองรับผู้ที่มาศึกษาดูงาน ส่วนที่สอง เป็นพื้นที่ปลูกไม้ผล และพืชผัก ส่วนที่สามเป็นปศุสัตว์ เลี้ยงหมูหลุม เป็ด ไก่ ห่าน และ ปลาดุก จัดให้มีแหล่งน้ำเพื่อใช้ในการเกษตรอย่างเพียงพอ

มีการปลูกพืชอายุสั้นที่ให้ผลผลิตไว ได้เก็บกินในครัวเรือนก่อน เหลือก็นำออกขายให้กับพ่อค้าในหมู่บ้าน นำไปขายต่อที่ตลาด พืชผักที่ปลูก ได้แก่พืชผักสวนครัว ขิง ข่า ตะไคร้ มะนาว กระเทียม สตอบอรี่ ส่วนไม้ยืนต้น ไม้ผลที่ปลูก ก็เช่น มะม่วง มะคาเดเมีย ต้นศุภโชค โกโก้ ฝรั่ง กล้วยน้ำว้า กล้วยหอม มะละกอ เงาะ อะโวคาโด้ แก้วมังกร ฯลฯ

สำหรับพืชไร่ที่สำคัญและสร้างรายได้ให้กับไร่พอเพียง นั่นคือ กาแฟพันธุ์อาราบิก้า ซึ่งปลูกไว้เป็นจำนวนมาก และให้ผลผลิตแล้ว ที่ไร่พอเพียงแห่งนี้ จึงเป็นไร่ที่ที่ปลูกกาแฟอินทรีย์ แบบรักษาป่า กาแฟอาราบิก้าที่ปลูกภายใต้ร่มเงาต้นไม้ใหญ่ ปลูกในระบบเกษตรอินทรีย์ปราศจากสารเคมีในทุกขั้นตอน ซึ่งการปลูกกาแฟใต้ต้นไม้ใหญ่นั้นไม่จำเป็นต้องตัดไม้ทำลายป่าเพื่อเพิ่มพื้นที่เพาะปลูก ในทางตรงกันข้ามต้องปลูกต้นไม้ใหญ่เพิ่มเติม เพื่อเพิ่มร่มเงาความอุดมสมบูรณ์ทางระบบนิเวศแก่พื้นที่เพาะปลูก ทำให้ผลผลิตกาแฟมีคุณภาพสูง รสชาติเข้มข้นและกลิ่นหอมมากกว่ากาแฟที่ปลูกกลางเเจ้ง เนื่องจากการเติบโตที่เป็นไปตามธรรมชาติทำให้เมล็ดกาแฟดูดซึมสารอาหารภายในดินได้ดี

ปัจจุบัน ได้มีการต่อยอดไปสู่การเปิดร้านกาแฟสด ให้กับบุตรสาว โดยใช้วัตถุดิบจากไร่มาจำหน่ายให้กับลูกค้า ที่ชื่นชอบกาแฟสด รสชาดเยี่ยมจากไร่พอเพียง ถือเป็นการสร้างงาน สร้างอาชีพ สร้างรายได้เสริมให้กับครอบครัวภาสวรโรจน์กุล ได้เป็นอย่างดี

ไร่พอเพียงแห่งนี้ เน้นการทำเกษตรอินทรีย์ในครัวเรือน ปลูกทุกอย่างที่กิน และกินทุกอย่างที่ปลูก เหลือจึงแจกหรือจำหน่ายต่อไปเพื่อเดินตามรอยพระราชดำริ ในหลวง รัชกาลที่ 9

เรียกได้ว่าเป็นการผสมผสานทุกสิ่งทุกอย่าง ในพื้นที่ 17 ไร่ ได้อย่างลงตัว นับได้ว่าเป็นต้นแบบในการอนุรักษ์ธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม ที่สร้างประโยชน์ สร้างรายได้ พร้อมกับการรักษาป่าต้นน้ำ สะท้อนให้เห็นว่า “…คนและป่าสามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างยั่งยืน…” และที่สำคัญ สร้างรายได้ดี และสามารถพึ่งพาตนเองได้ ไม่เดือดร้อน และมีความสุขบนพื้นฐานของความพอเพียง

สำหรับผู้ที่สนใจเข้ามาศึกษาเรียนรู้ดูงาน ที่ไร่พอเพียง สามารถโทรศัพท์สอบถามได้ที่ สจ.อินทร์สร ภาสวรโรจน์กุล เจ้าของไร่พอเพียงได้ ที่หมายเลขโทรศัพท์ 094 735 7110