ชัวร์ก่อนแชร์: เสี่ยงพิการ หากถูกสุนัข-แมวเลียแขนขา จริงหรือ?

20 สิงหาคม 2568
แปลและเรียบเรียงบทความ : อดิศร สุขสมอรรถ
ตรวจทานและพิสูจน์อักษร : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

ข้อมูลน่าสงสัย :

มีข่าวสร้างความกังวลต่อการเลี้ยงสุนัขและแมวเผยแพร่ในต่างประเทศ เมื่อมีการอ้างถึงความเสี่ยงการถูกตัดอวัยวะหากปล่อยให้สุนัขและแมวเลียแขนขา เพราะในปากของสุนัขและแมวมีเชื้อแบคทีเรีย หากเข้าสู่กระแสเลือดอาจก่อให้เกิดอันตราย โดยเฉพาะลิ้นของแมวมีลักษณะเป็นหนาม แค่ถูกเลียก็สามารถทำให้ติดเชื้อแบคทีเรียได้แล้ว

บทสรุป :

1.มีรายงานข่าวชาวอเมริกัน 2 รายถูกตัดมือและขาเพราะถูกสุนัขเลีย แต่โอกาสเกิดได้น้อยมาก
2.ลิ้นของแมวไม่บาดผิวและโอกาสติดเชื้อจากการถูกเลียมีน้อยมาก
3.โอกาสรับเชื้อแบคทีเรียจากน้ำลายสุนัขมีน้อยมาก

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

ข่าวชาวอเมริกันถูกตัดมือและขาเพราะถูกสุนัขเลีย

เมื่อปี 2018 เกร็ก แมนทูเฟล ช่างทาสีชาวอเมริกันวัย 48 ปี ต้องถูกตัดมือและขาทั้ง 2 ข้าง พร้อมกับบางส่วนของจมูก เนื่องจากร่างกายติดเชื้อแบคทีเรียจากน้ำลายสุนัข โดยแมนทูเฟลเป็นเจ้าของ เอลลี สุนัขพันธุ์พิตบูลที่ครอบครัวเลี้ยงเอาไว้ตั้งแต่ยังเป็นลูกสุนัข

ปี 2019 มารี เทรนเนอร์ เจ้าของร้านทำผมและบาร์ชาวอเมริกัน ต้องถูกตัดมือและขาทั้ง 2 ข้างเช่นกัน หลังติดเชื้อแบคทีเรียจากน้ำลายสุนัขเยอรมันเชพเพิร์ด 2 ตัวที่เธอเลี้ยงที่บ้าน

ขณะที่ มารี เทรนเนอร์ ติดเชื้อเพราะปล่อยให้สุนัขเลียแผลของตนเอง แต่ เกร็ก แมนทูเฟล ซึ่งให้ความสำคัญต่อสุขอนามัยอย่างมาก ไม่ได้รับเชื้อผ่านทางจากบาดแผล แต่เขาเพิ่มความเสี่ยงด้วยการสัมผัสสุนัขหลายตัวก่อนมีอาการป่วยหนักจากการติดเชื้อ หรืออาจใช้มือที่มีเชื้อไปสัมผัสปากหรือตาจนแบคทีเรียเข้าสู่ร่างกาย

แม้ทั้งสองต้องปรับตัวเพื่อการใช้ชีวิตในฐานะผู้พิการ แต่ความรักที่คนทั้งสองมีต่อสุนัขซึ่งเปรียบเสมือนสมาชิกในครอบครัวยังไม่เปลี่ยนแปลง และคิดว่าชะตากรรมของตนเป็นเพียงความประมาทและความโชคร้ายที่เกิดขึ้นได้ยากเท่านั้น

ลิ้นของแมวไม่บาดผิวและโอกาสติดเชื้อจากการถูกเลียมีน้อยมาก

หนึ่งในแบคทีเรียที่อยู่น้ำลายของแมวได้แก่ Bartonella Henselae ที่มาของ โรคแมวข่วน หรือ Cat Scratch Disease ซึ่งติดต่อสู่มนุษย์ผ่านการข่วนและกัดจากแมว

ข้อมูลของศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งชาติสหรัฐอเมริกา (CDC) ระบุว่าอาการบ่งชี้ของ โรคแมวข่วน คือมีผื่นนูนขึ้นที่บริเวณที่ถูกกัดหรือข่วน มีอาการอ่อนเพลียและเป็นไข้ ต่อมน้ำเหลืองโต 1-3 สัปดาห์หลังถูกกัดหรือข่วน ส่วนใหญ่มักพบในเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปีที่ถูกลูกแมวกัดหรือข่วน

แต่อาการส่วนใหญ่ไม่รุนแรงและจะหายเองในเวลาไม่กี่สัปดาห์ ยกเว้นในรายที่มีปัญหาด้านระบบภูมิคุ้มกันอาจต้องรักษาด้วยการใช้ยาปฏิชีวนะ

ส่วนการอ้างว่าลิ้นของแมวเป็นหนาม แค่ถูกเลียจะทำให้ผิวถลอกและทำให้แบคทีเรียเข้าสู่ร่างกาย เป็นการอ้างเกินจริงเพราะหนามบนลิ้นแมวมีผิวอ่อนนุ่ม สำหรับใช้เพื่อการกินน้ำและการทำความสะอาดของแมว ไม่เป็นอันตรายต่อผิวแมวหรือผิวมนุษย์

ดังนั้นโอกาสติดเชื้อ โรคแมวข่วน เพียงเพราะถูกแมวเลียแขนขาจึงมีน้อยมาก หากไม่ถูกสัมผัสบริเวณแผล

โอกาสรับเชื้อแบคทีเรียจากน้ำลายสุนัขมีน้อยมาก

หนึ่งในแบคทีเรียที่อยู่น้ำลายของสุนัขและแมวได้แก่ Capnocytophaga Canimorsus หากสุนัขหรือแมวกัดอาจทำให้แบคทีเรียเข้าสู่ร่างกายได้

ข้อมูลของศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งชาติสหรัฐอเมริกา (CDC) ระบุว่าอาการบ่งชี้ของการติดเชื้อ Capnocytophaga Canimorsus ได้แก่ มีแผลพุพองบริเวณที่ถูกกัด มีไข้ ปวดท้อง ท้องเสีย อาเจียน ปวดศีรษะ

ส่วนอาการแทรกซ้อนรุนแรงได้แก่ การติดเชื้อในกระแสเลือด หัวใจล้มเหลว ไตวาย เนื้อตาย นำไปสู่การตัดอวัยวะทิ้ง

ในสหรัฐฯ พบว่าผู้ป่วยจากการติดเชื้อ Capnocytophaga ส่วนใหญ่เป็นคนวัยกลางคนและสูงอายุที่คลุกคลีกับสุนัขเป็นเวลานาน เช่น เจ้าของสุนัข สัตวแพทย์ และผู้เพาะพันธุ์สุนัข

กลุ่มคนที่เสี่ยงป่วยหนักจากการติดเชื้อ Capnocytophaga คือคนที่มีปัญหาด้านระบบภูมิคุ้มกัน เช่นผู้ป่วยมะเร็ง โรคเอดส์ เบาหวาน ผู้รักษาด้วยยากดภูมิหรือเคมีบำบัด ผู้ป่วยที่ไม่มีม้าม จนถึงผู้ป่วยโรคพิษสุราเรื้อรัง

แต่โอกาสที่คนสุขภาพแข็งแรงและไม่มีแผลจะติดเชื้อ Capnocytophaga เพียงเพราะถูกสุนัขและแมวเลียเกิดขึ้นได้น้อยมาก

ผลการตรวจเชื้อแบคทีเรียในปากสุนัขและแมวไม่ชัดเจน

สัตวแพทย์ของ CDC ระบุว่า เชื้อ Capnocytophaga พบในปากของสุนัขประมาณ 74% และในปากแมวประมาณ 57% แต่ผลการตรวจในแต่ละวันอาจแตกต่างกัน ตามปัจจัยด้านสภาพแวดล้อม ทำให้เป็นเรื่องยากที่จะระบุได้ว่าผู้ป่วยได้รับเชื้อจากสุนัขตัวใด

ผู้เชี่ยวชาญจึงแนะนำว่า วิธีป้องกันการติดเชื้อแบคทีเรียจากน้ำลายสุนัขและแมวที่ดีที่สุด คือการรักษาความสะอาดทั้งตัวผู้เลี้ยงและสัตว์เลี้ยง ทั้งการล้างมือทุกครั้งหลังจากสัมผัสสัตว์เลี้ยง เลี่ยงการสัมผัสสัตว์เลี้ยงเวลามีแผล รักษาความสะอาดของสัตว์เลี้ยงและหมั่นพาสัตว์เลี้ยงไปพบสัตวแพทย์เป็นประจำ

ข้อมูลอ้างอิง :

https://tfc-taiwan.org.tw/fact-check-reports/migration-8822/
http://usatoday.com/story/news/nation-now/2018/08/01/mans-legs-hands-amputated-after-dogs-lick/877895002/
https://people.com/human-interest/man-who-lost-arms-legs-nose-after-being-licked-by-dog-wont-give-up-pup/
https://edition.cnn.com/2019/08/02/health/amputation-dog-lick-ohio-woman
https://www.cdc.gov/bartonella/about/about-bartonella-henselae.html
https://www.cdc.gov/capnocytophaga/about/index.html