วิธีตอบโต้ IO กัมพูชา เปิดสงครามไซเบอร์ คนไทยต้องรับมืออย่างไร

อัพเดต 11 ชั่วโมงที่ผ่านมา • เผยแพร่ 11 ชั่วโมงที่ผ่านมา

ภาพไฮไลต์

นับตั้งแต่วันแรกที่เปิดฉากการปะทะกันบริเวณชายแดนไทย-กัมพูชา ทางกัมพูชาได้ส่ง IO (Information Operations) เข้ามาปั่นป่วนโลกโซเชียลฝั่งไทยอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นหนึ่งในกลยุทธ์ของสงครามไซเบอร์ โดยล่าสุดทางรัฐบาลขอความร่วมมือให้ประชาชนไทยช่วยกันตอบโต้กลับ IO กัมพูชา สู้เพื่อประเทศไทยวันละ 3 เวลา

วิธีตอบโต้ IO กัมพูชา อย่างมีประสิทธิภาพ

การเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารอันเป็นเท็จจากกลุ่ม IO กัมพูชา มีเป้าหมายเพื่อสร้างความเข้าใจผิด สร้างความแตกแยก หรือบิดเบือนข้อเท็จจริง ที่ส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ระหว่างประเทศและความเข้าใจของประชาชนไทย หากเราพบเจอ IO เหล่านี้ วิธีการตอบโต้ที่ได้ผลที่สุดคือต้องมีสติและใช้วิจารณญาณในการรับและส่งต่อข้อมูล เพื่อรับมือกับ IO กัมพูชาอย่างมีประสิทธิภาพ

1. ตรวจสอบข้อมูลก่อนเชื่อและแชร์เสมอ

ตั้งคำถามกับแหล่งที่มา เช่น มีข้อมูลมาจากไหน? เป็นแหล่งข่าวที่น่าเชื่อถือหรือไม่? มีการอ้างอิงถึงแหล่งข้อมูลจริงหรือไม่?
สังเกตความผิดปกติในเนื้อหา เช่น มีการใช้ภาษาที่กระตุ้นอารมณ์รุนแรงหรือไม่? มีคำสะกดผิด หรือไวยากรณ์แปลกๆ หรือไม่? รูปภาพหรือวิดีโอถูกตัดต่อหรือบิดเบือนหรือไม่?
เปรียบเทียบกับหลายแหล่งข่าว ด้วยการลองค้นหาข้อมูลเดียวกันจากหลายๆ แหล่งข่าวที่น่าเชื่อถือ เพื่อเปรียบเทียบข้อเท็จจริงและความถูกต้อง
ระวังพาดหัวข่าวที่เกินจริง เพราะการพาดหัวข่าวที่กระตุ้นอารมณ์ ความโกรธ หรือความตื่นตระหนก มักเป็นสัญญาณของข่าวปลอม

2. หลีกเลี่ยงการตอบโต้ด้วยอารมณ์และสร้างความเกลียดชัง

อย่าตกหลุมพราง เพราะเป้าหมายของ IO คือการสร้างความแตกแยกและการตอบโต้ด้วยอารมณ์จะยิ่งทำให้สถานการณ์แย่ลง
ใช้เหตุผลและข้อเท็จจริง หากจำเป็นต้องตอบโต้ ให้ใช้ข้อมูลที่ถูกต้องและเป็นกลาง เน้นการให้ข้อเท็จจริงมากกว่าการแสดงอารมณ์
หลีกเลี่ยงการใช้ภาษาหยาบคายหรือสร้างความเกลียดชัง การใช้ภาษาที่ไม่เหมาะสมจะยิ่งทำให้คุณดูไม่น่าเชื่อถือและส่งเสริมบรรยากาศที่เป็นพิษ

ภาพจาก iStock

3. รายงานและบล็อกบัญชีที่เป็น IO กัมพูชา

ใช้คุณสมบัติการรายงาน ในแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียส่วนใหญ่มีคุณสมบัติให้ผู้ใช้สามารถรายงานเนื้อหาที่ไม่เหมาะสมหรือข่าวปลอมได้ การรายงานช่วยให้แพลตฟอร์มรับทราบและดำเนินการกับบัญชีเหล่านั้น
บล็อกบัญชี หากพบว่าบัญชีใดมีลักษณะของการเผยแพร่ IO อย่างสม่ำเสมอ การบล็อกบัญชีนั้นจะช่วยลดการเห็นเนื้อหาที่ไม่พึงประสงค์ได้

4. ส่งเสริมการรู้เท่าทันสื่อและการคิดวิเคราะห์

ให้ความรู้แก่คนรอบข้าง ชวนเพื่อน ครอบครัว หรือคนรู้จักพูดคุยเกี่ยวกับอันตรายของข่าวปลอมและบัญชี IO กัมพูชา พร้อมสอนวิธีตรวจสอบข้อมูลเบื้องต้น
สนับสนุนโครงการหรือกิจกรรมที่ส่งเสริมการรู้เท่าทันสื่อและการคิดวิเคราะห์ในสังคม
เป็นผู้บริโภคสื่ออย่างฉลาด เลือกติดตามแหล่งข่าวที่เชื่อถือได้และมีจริยธรรมในการนำเสนอข่าวสาร

การรับมือกับ IO ไม่ใช่เรื่องของการตอบโต้ด้วยความรุนแรงหรืออารมณ์ แต่เป็นการใช้สติ ปัญญา และวิจารณญาณในการคัดกรองข้อมูล เพื่อสร้างสังคมที่รู้เท่าทันและเข้าใจซึ่งกันและกันได้ดียิ่งขึ้น

สำหรับรูปแบบการโจมตีไทยของเหล่า IO กัมพูชา ใช้กลยุทธ์โฆษณาชวนเชื่อแบบครบวงจร ประกอบด้วย 3 รูปแบบหลัก ได้แก่

1. มีการสั่งการจากกลุ่มทุน บ่อนการพนัน และแก๊งคอลเซ็นเตอร์ และเชื่อมโยงไปยังคนในรัฐบาลกัมพูชา ให้ไปสร้างบัญชีเป็นผู้ใช้ปลอมหรือ “อวตาร” จำนวนมากจากพื้นที่กัมพูชาเพื่อใช้ในการส่งข้อความสแปม (Flooding) เข้าสู่เพจต่าง ๆ ในประเทศไทยอย่างต่อเนื่อง

2. พฤติกรรมบัญชีปลอมเหล่านี้ จะใช้วิธีการรายงานเพจต่าง ๆ ของไทยไปยัง Meta ของเฟซบุ๊กอย่างต่อเนื่อง ด้วยเป้าหมายเพื่อให้ Meta ดำเนินการปิดเพจดังกล่าว โดยอาศัยระบบอัตโนมัติของ Meta ที่อาจตัดสินใจปิดบัญชีเมื่อได้รับรายงานจำนวนมาก

3. การโฆษณาชวนเชื่อของ IO เหล่านี้จะสร้างและแพร่ข่าวเท็จผ่านความคิดเห็นใต้โพสต์ต่างๆ พร้อมใช้บอท (Bot) ระดมรายงานเนื้อหาเหล่านั้น เพื่อสร้างความน่าเชื่อถือให้กับข้อมูลเท็จต่างๆ ที่โจมตีด่าทอประเทศไทย

ทั้งนี้ เว็บไซต์และเฟซบุ๊กแฟนเพจของส่วนราชการไทยได้ถูก IO ของกัมพูชาโจมตี โดยการบิดเบือนเนื้อหาข่าว และใช้ภาพปลอมสร้างข่าวปลอม (Fake News) เพื่อให้เกิดความเข้าใจผิดและลดทอนความน่าเชื่อถือของรัฐบาลไทย

ภาพจาก iStock

หลังจากเกิดเหตุการณ์ดังกล่าว ทางการไทยได้มีการตั้งค่าบล็อกตำแหน่งทางภูมิศาสตร์ (Geo-Blocking) เพื่อจำกัดการเข้าถึงเนื้อหาโดยอ้างอิงจากตำแหน่งทางภูมิศาสตร์ของผู้ใช้งานผ่านการตรวจสอบที่อยู่จากหมายเลขประจำเครื่อง (IP Address) ว่ามาจากประเทศใด และอนุญาตหรือปฏิเสธการเข้าถึงตามนโยบายที่กำหนดไว้ ซึ่งจะสามารถกั้นการเข้าถึงผู้ใช้จากประเทศกัมพูชาได้

โดยขณะนี้ สำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.) และกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (DE) กำลังเร่งประสานงานกับ Meta เพื่อชี้แจงสถานการณ์และขอความร่วมมือในการป้องกันการโจมตี

ที่มา: รัฐบาลไทย, ศูนย์ต่อต้านข่าวปลอม (Anti-Fake News Center), สสส.

อ่านข่าวต้นฉบับได้ที่ : วิธีตอบโต้ IO กัมพูชา เปิดสงครามไซเบอร์ คนไทยต้องรับมืออย่างไร