พ่อแม่มือใหม่จีนพึ่งพา ‘เยว่ซ่าว’ ดูแลหลังคลอด แม้ต้องจ่ายหลักแสนบาทต่อเดือนก็ยอม
ในยุคที่อัตราการเกิดในจีนลดลงต่อเนื่อง แต่บริการดูแลคุณแม่หลังคลอดกลับเติบโตอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะบริการ ‘เยว่ซ่าว’ (yuesao) หรือผู้ช่วยหลังคลอดแบบอยู่ประจำได้รับความนิยมสูง โดยพ่อแม่ที่เป็นคนรุ่นใหม่ ยอมจ่ายค่าจ้างแตะระดับเฉลี่ยถึง 15,000 หยวนต่อเดือน (ราว 76,000 บาท) เรียกได้ว่าสูงกว่ารายได้เฉลี่ยทั้งเดือนของแรงงานบางกลุ่ม
จริงๆ แล้ว บริการ ‘เยว่ซ่าว’ ไม่ได้ทำหน้าที่แค่เพียงเลี้ยงลูกเท่านั้น แต่ยังดูแลงานบ้าน ทำอาหาร และช่วยให้คุณแม่ฟื้นตัวจากการคลอดในช่วงเวลาที่เรียกว่าอยู่ไฟ ซึ่งเป็นประเพณีจีนโบราณที่ต้องการให้ผู้หญิงหลังคลอดได้พักฟื้นเต็มที่ทั้งทางร่างกายและจิตใจ
ชายวัย 34 ปี จากเมืองต้าเหลียน มณฑลเหลียวหนิง กล่าวว่า ตัวเขาเคยรู้สึกตกใจกับค่าจ้างของบริการดังกล่าวที่สูงถึง 14,000 หยวนต่อเดือน แต่เมื่อเห็นหน้าที่ของคนที่ทำงานเยว่ซ่าว ที่ดูแลทารกแทบ 24 ชั่วโมง ตั้งแต่เปลี่ยนผ้าอ้อม อาบน้ำ ไปจนถึงทำอาหารบำรุงร่างกายให้ภรรยา จึงมองว่าถ้าคิดเป็นรายชั่วโมงค่าจ้างไม่แพงเลย แถมคุ้มค่าอีกต่างหาก
ข่าวที่เกี่ยวข้อง:
- วิกฤตประชากรจีน จำนวนสัตว์เลี้ยงแซงเด็กเกิดใหม่ ผู้คนไม่มีเงินมากพอ หันไปเลี้ยงสัตว์เป็นลูกสบายใจกว่า:
- ปีนี้อาจไม่ใช่ปีของจีน? เหตุใดหนุ่มสาวจีนยุคใหม่ลังเลที่จะแต่งงาน กลัวการมีลูก และอัตราการหย่าร้างปีนี้ก็พุ่งถึง 1.97 ล้านครั้ง
- โรงเรียนอนุบาลสัตว์เลี้ยงในจีน! เทรนด์ใหม่เอาใจคนรักสัตว์ เหล่าทาสยอมจ่ายแพงเพื่อความสุขของนายท่าน
เช่นเดียวกับ หวัง หญิงวัย 35 ปี จากเมืองเดียวกัน เสริมว่า ทุกครอบครัวในจีนนิยมจ้างบริการเยว่ซ่าว เนื่องจากญาติผู้ใหญ่ที่เคยช่วยดูแลลูกหลานเริ่มอายุมากขึ้น และไม่สามารถดูแลทารกได้เต็มเวลาเหมือนในอดีต อีกทั้งบริการเยว่ซ่าวยังมีทักษะเฉพาะ เช่น การนวดหน้าอกกระตุ้นน้ำนม ซึ่งไม่ใช่ทุกคนจะทำได้
อีกทั้งนโยบายการให้ลูกคนเดียวในอดีตของจีน ก็ส่งผลทางอ้อมให้คู่แต่งงานรุ่นใหม่หลายคนไม่มีพี่น้องหรือญาติใกล้ชิดที่มีประสบการณ์เลี้ยงลูกมาช่วยเหลือ จึงยิ่งพึ่งพาบริการเยว่ซ่าวมากขึ้น
สอดรับกับข้อมูลจากบริษัทจัดหาผู้ช่วยในบ้าน ระบุว่า รายได้เฉลี่ยของพนักงานที่ทำงานบริการเยว่ซ่าวในปี 2024 อยู่ที่ 15,632 หยวน สูงกว่าพี่เลี้ยงเด็กทั่วไปที่ได้รับค่าจ้างอยู่แค่ 8,018 หยวน และสูงกว่าคนทำงานบ้านทั่วไปถึงสองเท่า
โดย จาง วัย 56 ปี ทำงานเยว่ซ่าวมากว่า 13 ปี ยอมรับว่า นับจากเริ่มต้นอาชีพจากเดิมมีรายได้เพียง 4,000 หยวนต่อเดือน แต่ปัจจุบันรายได้เพิ่มขึ้นเกือบ 4 เท่า
นอกจากบริการเยว่ซ่าวตามบ้านแล้ว แนวโน้มใหม่ที่กำลังเติบโตในเมืองใหญ่คือ ศูนย์อยู่ไฟ (yuezi centers) ซึ่งเป็นสถานที่ดูแลคุณแม่หลังคลอดแบบครบวงจร โดยในทุก ๆ ศูนย์จะมีเยว่ซ่าวประจำอยู่ในศูนย์ ที่ไม่ต้องย้ายเข้าบ้านลูกค้าโดยตรง
แม้อัตราการเกิดในจีนปี 2024 จะลดเหลือเพียง 9.54 ล้านคน แต่จำนวนศูนย์อยู่ไฟกลับเพิ่มจากปี 2013 ที่มีอยู่ 550 แห่ง ปัจจุบันเพิ่มเป็นมากกว่า 5,500 แห่ง สะท้อนได้ว่าตลาดมีความต้องการเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง เพราะจริงๆ แล้ว ศูนย์อยู่ไฟช่วยลดความลำบากในการดูแลแม่และลูกหลังคลอด ซึ่งบางครอบครัวไม่สะดวกให้เยว่ซ่าวมาอยู่ในบ้าน หรือไม่ต้องการจัดหาวัตถุดิบทำอาหารเอง ที่สำคัญ ผู้เข้าพักยังสามารถพบปะครอบครัวอื่น สร้างเครือข่ายเพื่อนพ่อแม่มือใหม่ได้ด้วย
อย่างไรก็ตาม ค่าใช้จ่ายในศูนย์อยู่ไฟก็สูงไม่น้อย เช่น ศูนย์หนึ่งในใจกลางเมืองต้าเหลียน คิดค่าห้องพักอยู่ที่ 38,888 หยวนต่อเดือน (ราว 197,000 บาท) ส่วนห้องใหญ่ 75 ตารางเมตร อยู่ที่ 48,888 หยวน (ประมาณ 247,000 บาท) ถือว่าเป็นราคาที่สูงมาก
สุดท้ายแล้ว ความคาดหวังจากครอบครัวฝ่ายหญิงในสังคมจีน โดยเฉพาะแนวคิดที่ว่าผู้ชายควรจัดหาที่พักและส่งภรรยาไปอยู่ศูนย์อยู่ไฟ อาจกลายเป็นแรงกดดันต่อคู่แต่งงานรุ่นใหม่ และกลายเป็นอุปสรรคต่อการตัดสินใจมีลูก หากค่าใช้จ่ายยังสูงต่อไป
และอนาคตของธุรกิจนี้จึงอยู่ที่ความสามารถของอุตสาหกรรมในการควบคุมการแข่งขันไม่ให้เน้นความหรูหราเกินความจำเป็น มิฉะนั้น อาจกลายเป็นภาระมากกว่าความช่วยเหลือสำหรับครอบครัวทั่วไปในจีนยุคใหม่
ภาพ:Fotokon / Shutterstock
อ้างอิง: