เปลี่ยนเปลือกทุเรียนไร้ค่า เป็น “กระถางรักษ์โลก”
นางพวงพรรณ ขันปิงปุ๊ด ปลัดเทศบาลตำบลหัวดง อ.ลับแล จ.อุตรดิตถ์ กล่าวว่า สืบเนื่องจากจังหวัดอุตรดิตถ์ มีพื้นที่ปลูกทุเรียนมากที่สุดของภาคเหนือ ส่งผลให้ช่วงเดือนพฤษภาคม-กรกฎาคม ของทุกปี ปริมาณขยะ ที่เทศบาลตำบลหัวดงจัดเก็บ มีปริมาณเพิ่มขึ้น ซึ่งล้วนเป็นขยะจากเปลือกทุเรียน เนื่องจากเป็นทั้งแหล่งปลูกและจำหน่ายทุเรียนแหล่งใหญ่ของจังหวัดอุตรดิตถ์ ที่ผ่านมาเกษตรกร พ่อค้าแม่ค้า กลุ้มใจกับปริมาณขยะจากเปลือกทุเรียน จึงกลายเป็นโจทย์ที่เทศบาลตำบลหัวดง ต้องหาทางแก้ไข โดยมีนักวิชาการจาก ม.ราชภัฏอุตรดิตถ์ จัดทำโครงการวิจัยคุณสมบัติเปลือกทุเรียน พบว่าเปลือกทุเรียนเป็นปุ๋ยอย่างดี เนื่องจากเป็นแหล่งสะสมของสารอาหารต่างๆ จึงกลายเป็นแนวความคิดของ “กระถางรักษ์โลกจากเปลือกทุเรียนลับแล” ซึ่งระยะแรกเป็นช่วงของการทดลองและเรียนรู้ปรังปรุง เป็นการทำกระถางจากเปลือกทุเรียนด้วยมือ โดยนำเปลือกทุเรียนมาหั่น บดละเอียด ตากแดดให้แห้ง จากนั้นใช้กระถางพลาสติกที่มีจำหน่ายตามท้องตลาด เป็นแบบพิมพ์ในการขึ้นรูป อัดเปลือกทุเรียนให้แน่น จึงถอดแบบกระถางชีวภาพจากเปลือกทุเรียนลับแล ออกมาตากแดดให้แห้ง จะสามารถนำไปใช้ประโยชน์ทั้งเพาะกล้าทุเรียน ปลูกดอกไม้ประดับ
ทั้งนี้ด้วยปริมาณเปลือกทุเรียนที่มีจำนวนมาก และกระแสตอบรับชุมชนเพิ่มมากขึ้น เทศบาลตำบลหัวดงจึงปรับกระบวนการผลิตกระถางเปลือกทุเรียน ด้วยการนำนวัตกรรมเข้ามาช่วย เช่น เครื่องบดเปลือกทุเรียน เครื่องอบกรณีฝนตก และเครื่องขึ้นรูปกระถาง ทำให้กระบวนการผลิตกระถางรวดเร็วและได้มาตรฐาน สามารถจำหน่ายสร้างรายได้เสริมให้เกษตรกรได้ด้วย
สำหรับ ขั้นตอน เริ่มจากนำเปลือกทุเรียนบดละเอียดด้วยเครื่อง ซึ่งจะได้เป็นเส้นใย นำไปตากแดดให้แห้ง 2 วัน จากนั้นนำมาผสมกับกาวแป้งเปียก แล้วนำใส่เครื่องขึ้นรูปกระถาง ตากแดดให้แห้ง สามารถนำไปใช้ประโยชน์ทั้งเพาะกล้าทุเรียน ปลูกดอกไม้ประดับ ซึ่งขนาดของกระถางสามารถขึ้นแบบได้ตามความต้องการที่จะใช้งาน คุณสมบัติพิเศษของกระถางเปลือกทุเรียน สามารถอุ้มน้ำได้นาน ดังนั้นเมื่อปลูกพืชผักหรือต้นกล้าในกระถาง หากนำลงปลูกลงดินก็ย่อยสลายได้ ได้ประโยชน์ ทั้งประหยัดต้นทุน ประหยัดน้ำ กำจัดขยะจากเปลือกทุเรียนได้ ไม่สร้างมลภาวะ ที่สำคัญจากเปลือกทุเรียนที่ใครๆ มองไร้ค่า สามารถต่อยอดจากกระถางด้วยการนำมาทาแล็คเกอร์ให้เกิดความเงางาม มีลวดลายลักษณะเฉพาะตัว กลายเป็นแจกันดอกไม้ เพิ่มมูลค่าและราคา สร้างงาน สร้างรายได้ ซึ่งขณะนี้ได้มีการต่อยอดลงสู่ชุมชนที่เทศบาลหัวดง และหากชุมชนใดสนใจทั้งกระถาง หรือ เรียนรู้วิธีการทำ สอบถามได้ที่เทศบาลตำบลหัวดง โทรศัพท์ 055-427-222 วันและเวลาราชการ