ตาย 16 ธุรกิจพังนับพัน เหตุประท้วงรุนแรงในเคนยา

รัฐบาลเคนยาประณามการประท้วงทั่วประเทศซึ่งนำไปสู่การเสียชีวิตอย่างน้อย 16 ราย และธุรกิจนับพันแห่งถูกทำลาย โดยระบุว่าเป็นการก่อการร้ายที่แฝงตัวมาในรูปของการเห็นต่าง

ผู้ประท้วงเผชิญหน้ากับเจ้าหน้าที่ตำรวจเคนยาระหว่างการปะทะกันในใจกลางเมืองไนโรบี เมื่อวันที่ 25 มิถุนายน (Photo by Luis TATO / AFP)

เอเอฟพีรายงาน เมื่อวันศุกร์ที่ 27 มิถุนายน 2568 กล่าวว่า การเดินขบวนในเคนยาจัดขึ้นเพื่อรำลึกครบรอบ 1 ปีของการชุมนุมต่อต้านภาษี ซึ่งจุดพีคคือเมื่อฝูงชนจำนวนมากบุกเข้าไปในรัฐสภาและเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยสังหารผู้คนไปหลายสิบราย

การชุมนุมเริ่มต้นอย่างสันติแต่กลับกลายเป็นความโกลาหลเมื่อชายหนุ่มคนหนึ่งทะเลาะวิวาทกับตำรวจ มีการจุดไฟและทุบทำลายทางเท้าเพื่อใช้เป็นอาวุธ

คิปชุมบา มูร์โคเมน เลขาธิการคณะรัฐมนตรีกล่าวผ่านทางโทรทัศน์ว่า "สิ่งที่เกิดขึ้นไม่ใช่การประท้วง แต่เป็นการก่อการร้ายที่แฝงตัวอยู่ในกลุ่มผู้เห็นต่าง"

"เราประณามกลุ่มอนาธิปไตยที่ก่ออาชญากรรมซึ่งใช้การประท้วงอย่างสันติเพื่อปลดปล่อยคลื่นแห่งความรุนแรง, การปล้นสะดม, การล่วงละเมิดทางเพศ และการทำลายล้างต่อประชาชนของเรา" เขากล่าว โดยเรียกเหตุจลาจลครั้งนี้ว่าเป็นความพยายามก่อรัฐประหาร

ขณะเดียวกัน สหประชาชาติแสดงความกังวลต่อความรุนแรงที่เกิดขึ้นและเรียกร้องให้ทุกฝ่ายอยู่ในความสงบและอดกลั้น

"เรารู้สึกกังวลอย่างยิ่งกับรายงานการเสียชีวิตของผู้ประท้วงหลายรายและมีผู้ได้รับบาดเจ็บอีกหลายคนทั้งผู้ประท้วงและเจ้าหน้าที่ตำรวจ ระหว่างการชุมนุมที่เคนยาเมื่อวันพุธ" อลิซาเบธ ธรอสเซลล์ โฆษกสำนักงานสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติกล่าวในแถลงการณ์

"เรารู้สึกกังวลกับรายงานที่ระบุว่าผู้ประท้วงบางคนมีบาดแผลจากกระสุนปืน เพราะตามกฎหมายสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศ เจ้าหน้าที่บังคับใช้กฎหมายควรใช้กำลังถึงชีวิต เช่น อาวุธปืน เฉพาะในกรณีที่จำเป็นเท่านั้น" ธรอสเซลล์กล่าวเสริม

ในย่านธุรกิจของกรุงไนโรบีซึ่งเป็นศูนย์กลางของความไม่สงบ ผู้สื่อข่าวเอเอฟพีพบว่าศูนย์การค้าและธุรกิจหลายพันแห่งถูกทำลาย โดยหลายแห่งยังคงอยู่ในสภาพควันคุกรุ่นจากไฟไหม้

ธนาคารอย่างน้อยสองแห่งถูกบุกรุก ขณะที่ธุรกิจต่างๆ ตั้งแต่ซูเปอร์มาร์เก็ตไปจนถึงร้านเครื่องใช้ไฟฟ้าขนาดเล็กและร้านเสื้อผ้า ถูกเผาจนเป็นเถ้าถ่านหรือถูกปล้นสะดมโดยกลุ่มคนที่ไม่ทราบฝ่าย

เจ้าของธุรกิจหลายคนบอกว่าการปล้นสะดมเริ่มขึ้นในช่วงบ่าย หลังจากรัฐบาลสั่งให้สถานีโทรทัศน์และวิทยุหยุดออกอากาศภาพสดของการประท้วง

อิรุงกู ฮอตัน ผู้อำนวยการองค์กรแอมเนสตีอินเตอร์เนชั่นแนล ประจำเคนยา กล่าวว่ายอดผู้เสียชีวิตล่าสุดอยู่ที่ 16 ราย

กลุ่มสิทธิมนุษยชน Vocal Africa ซึ่งกำลังรวบรวมข้อมูลการเสียชีวิตและให้ความช่วยเหลือครอบครัวที่ได้รับผลกระทบที่ห้องเก็บศพในไนโรบี กล่าวว่าจนถึงขณะนี้มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 4 รายถูกนำมายังสถานที่แห่งนี้

"พวกเขาทั้งหมดมีร่องรอยของกระสุนปืน ดังนั้น เราจึงสงสัยว่าพวกเขาทั้งหมดเสียชีวิตจากการถูกยิง" ฮุสเซน คาลิด หัวหน้ากลุ่มฯกล่าวกับเอเอฟพี และเสริมว่า "เราประณามการใช้กำลังเกินขอบเขตนี้ เราเชื่อว่าตำรวจสามารถจัดการได้ด้วยความยับยั้งชั่งใจที่มากกว่านี้"

ก่อนหน้านี้ กลุ่มพันธมิตรด้านสิทธิมนุษยชนกล่าวว่ามีผู้ได้รับบาดเจ็บอย่างน้อย 400 คน โดย 83 คนอาการสาหัสอยู่ในโรงพยาบาล และมีการบันทึกการประท้วงใน 23 มณฑลรอบเคนยา

เจ้าหน้าที่กู้ภัยรายงานว่ามีผู้ได้รับบาดเจ็บจากกระสุนปืนหลายคน และยังมีรายงานของสื่อท้องถิ่นที่ยังไม่ได้รับการยืนยันว่าตำรวจเปิดฉากยิงผู้ประท้วง โดยเฉพาะในเมืองนอกเมืองหลวง

ทั้งนี้ ประธานาธิบดีวิลเลียม รูโต ของเคนยาซึ่งขึ้นสู่อำนาจในปี 2022 พร้อมคำสัญญาว่าจะพัฒนาเศรษฐกิจอย่างรวดเร็ว กำลังเผชิญกับความขุ่นเคืองของประชาชนเป็นอย่างมาก

หลายคนผิดหวังกับภาวะเศรษฐกิจซบเซาอย่างต่อเนื่อง, การคอร์รัปชัน และการเรียกเก็บภาษีที่สูง รวมถึงความรุนแรงของเจ้าหน้าที่ตำรวจ หลังจากครูคนหนึ่งถูกฆ่าตายในระหว่างควบคุมตัวเมื่อต้นเดือนนี้.