เตือนภัย! สัญญาณล่วงหน้าก่อนโรคหลอดเลือดสมองที่หลายคนมองข้าม
รายงานพิเศษ “TIA” สัญญาณเตือนก่อนเกิดโรคหลอดเลือดสมอง – อย่ารอให้สายเกินไป
โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) คือหนึ่งในสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ของโลก โดยมักเกิดขึ้นอย่างกะทันหัน แต่ในความเป็นจริง “ผู้ป่วยเกือบครึ่ง” แสดง อาการเตือนล่วงหน้า ที่สามารถสังเกตได้ก่อนจะเกิดภาวะวิกฤต หากรู้ทันและเข้ารับการรักษาได้เร็ว อาจช่วยลดความรุนแรง หรือแม้กระทั่งป้องกันการเกิดโรคได้เลย
ภาวะ TIA: อัมพฤกษ์ชั่วคราว สัญญาณอันตรายที่มักถูกมองข้าม
นพ.เลอวัน เตวียน จากโรงพยาบาลตัมอันห์ เมืองโฮจิมินห์ เผยว่า
“43% ของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองมีอาการ TIA ก่อนเกิดโรคจริง”
TIA (Transient Ischemic Attack) หรือภาวะสมองขาดเลือดชั่วคราว คือ ภาวะที่เลือดไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอในช่วงเวลาสั้น ๆ ทำให้เกิดอาการคล้ายโรคหลอดเลือดสมอง แต่หายได้ภายใน 24 ชั่วโมง โดยไม่มีผลเสียต่อสมองแบบถาวร
อาการที่ควรสังเกต:
- ปวดศีรษะรุนแรงหรือเวียนศีรษะ
- พูดติดขัด พูดไม่ชัด
- แขนขาอ่อนแรงหรือชา
- ใบหน้าเบี้ยว มุมปากตก
- มองภาพซ้อนหรือตามัว
- สับสน หรือความจำขาดช่วง
แม้อาการจะหายไปในไม่กี่ชั่วโมง แต่การเพิกเฉยคือความเสี่ยงอย่างยิ่ง ควรเข้าพบแพทย์ทันทีเพื่อรับการวินิจฉัย
จดจำหลัก FAST เพื่อเอาชีวิตรอด
หนึ่งในวิธีที่ง่ายและแม่นยำในการจำแนกอาการหลอดเลือดสมอง คือ หลัก FAST
F - Face (ใบหน้า): ยิ้มแล้วใบหน้าเบี้ยว มุมปากตก
A - Arm (แขน): แขนอ่อนแรง ยกแล้วข้างหนึ่งตก
S - Speech (พูด): พูดไม่ชัด พูดติดอ่าง
T - Time (เวลา): รีบพาผู้ป่วยส่งโรงพยาบาลทันที
ใครบ้างคือ “กลุ่มเสี่ยง”?
- ผู้มีประวัติครอบครัวเป็นโรคหลอดเลือดสมอง
- ผู้ป่วยโรคเบาหวาน ความดัน ไขมันสูง โรคหัวใจ
- ผู้ที่สูบบุหรี่ ดื่มเหล้า อ้วน ไม่ออกกำลังกาย
- ผู้ใช้ยาคุมกำเนิดระยะยาว
- ผู้ที่มีความเครียดเรื้อรัง หรือมีภาวะหยุดหายใจขณะหลับ
วิธีลดความเสี่ยง เริ่มต้นได้วันนี้
- ปรับอาหาร: ลดหวาน มัน เค็ม เพิ่มผัก ผลไม้
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
- ควบคุมน้ำหนัก
- พักผ่อนให้พอ ลดความเครียด
- ตรวจสุขภาพประจำปีอย่างสม่ำเสมอ
“รู้ก่อน ป้องกันได้” เพราะอาการเล็กน้อยในวันนี้ อาจช่วยป้องกันอาการรุนแรงในวันหน้าได้
แหล่งที่มา / เอกสารอ้างอิง
1.American Stroke Association (ASA)
ข้อมูลเกี่ยวกับ TIA, Stroke และการใช้หลัก FAST ในการสังเกตอาการ
เว็บไซต์: https://www.stroke.org/en/about-stroke/types-of-stroke/mini-stroke-transient-ischemic-attack
2.Centers for Disease Control and Prevention (CDC)
ข้อมูลเกี่ยวกับสัญญาณเตือนและการป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง
เว็บไซต์: https://www.cdc.gov/stroke/index.htm
3.โรงพยาบาลสมิติเวช