การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ กับ การปลูกข้าว
การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ กับ การปลูกข้าว
การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ (Climate Change) หมายถึง การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศทั่วโลกในระยะยาว โดยเฉพาะการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิเฉลี่ยของโลก ซึ่งมีผลกระทบต่อสภาพแวดล้อม ระบบนิเวศ และการดำรงชีวิตของมนุษย์
สาเหตุหลักมาจาก 1) การปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากอุตสาหกรรม/เกษตรกรรม 2) การใช้พลังงานฟอสซิล (เช่น น้ำมัน ถ่านหิน) 3) การตัดไม้ทำลายป่า
ข้าว : พืชเศรษฐกิจหลักที่ได้รับผลกระทบ
ข้าว เป็นอาหารหลักของคนไทยและประเทศในเอเชีย การปลูกข้าวต้องอาศัยดิน น้ำ และอากาศที่เหมาะสม จึงไวต่อการเปลี่ยนแปลงของภูมิอากาศ
แนวทางรับมือและการปรับตัวของชาวนา
เพื่อลดผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ชาวนาและนักวิชาการได้พยายามหาแนวทางในการปรับตัวและพัฒนาสายพันธุ์ข้าวให้ทนทานต่อสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงไป
- การพัฒนาพันธุ์ข้าวใหม่ มีการพัฒนาพันธุ์ข้าวที่สามารถทนทานต่อสภาพแล้ง ทนน้ำท่วม และทนเค็มได้มากขึ้น รวมถึงพันธุ์ที่สามารถให้ผลผลิตดีในอุณหภูมิที่สูงขึ้น
- การบริหารจัดการน้ำอย่างมีประสิทธิภาพ การใช้เทคโนโลยีการให้น้ำแบบประหยัด เช่น การปลูกข้าวแบบเปียกสลับแห้ง (Alternate Wetting and Drying - AWD) ช่วยประหยัดน้ำได้อย่างมากและยังช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากนาข้าวได้อีกด้วย
- การใช้ปุ๋ยอินทรีย์และการปรับปรุงดิน: การใช้ปุ๋ยหมักและปุ๋ยพืชสดช่วยเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ของดิน สรุป ทำให้ดินสามารถกักเก็บน้ำได้ดีขึ้นและเพิ่มความทนทานต่อสภาพอากาศที่แปรปรวนการเปลี่ยนแปลง
ภูมิอากาศเป็นความท้าทายที่ยิ่งใหญ่ แต่ด้วยความร่วมมือระหว่างชาวนา นักวิชาการ และภาครัฐ เราสามารถหาแนวทางในการปรับตัวเพื่อความมั่นคงทางอาหารของคนในสังคมได้
บทความโดย นายประมวล บัวกฎ นักวิชาการเกษตรชำนาญการพิเศษ กลุ่มวิชาการเพื่อการพัฒนาที่ดิน สำนักงานพัฒนาที่ดินเขต 4
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- สพด.ยโสธร ร่วมพิธี เปิดประชุมวิชาการกรมพัฒนาที่ดินปี 2568
- ช่วยเกษตรกร! สพด.อุบลราชธานี มอบปัจจัยการผลิต ฟื้นฟูพื้นที่ประสบอุทกภัย
- อนุรักษ์ดิน-น้ำ ในพื้นที่ คทช. เพื่อการใช้ทรัพยากรดินอย่างยั่งยืน
ติดตามเราได้ที่