การปฏิวัติครั้งใหญ่วงการคริปโทฯ : Beyond Bitcoin & Ethereum

ในช่วงกลางเดือนกรกฎาคมปี 2025 หลายสัญญาณเริ่มสะท้อนว่าเราอาจกำลังเข้าสู่ “Altcoin Season” อย่างที่เห็นได้ชัดคือ ราคาของ Bitcoin ทำ จุดสูงสุดใหม่ที่ 123,236  ดอลลาร์ เพิ่มขึ้นถึง 65.2% เทียบกับช่วงเดือนเมษายน ขณะเดียวกันแม้ Bitcoin Dominance จะยังคงครองส่วนแบ่งของตลาดได้อย่างแข็งแกร่ง แต่ก็มีจังหวะการปรับตัวลดลงอย่างต่อเนื่องในระยะหลังมานี้ ในขณะที่ Ethereum และกลุ่ม Altcoins อย่าง Solana กลับแสดงศักยภาพการฟื้นตัวที่โดดเด่นกว่า

นอกจากนี้ ดัชนี Altcoin Season จาก CoinMarketCap ก็ขยับขึ้นมาแตะระดับ 49 จุด จากระดับสิบต้น ๆ ในช่วงเดือนก่อน บ่งบอกว่ามีเหรียญมากกว่า 40 เหรียญในกลุ่ม Top 100 ที่ทำผลงานได้ดีกว่าราคาของ Bitcoin ในช่วง 90 วันที่ผ่านมา ถึงแม้อาจจะยังไม่ถึงเกณฑ์ altseason เต็มตัว (75) แต่ก็ถือว่าเป็น Momentum ที่ชัดเจนว่าเงินทุนในตลาดกำลังย้ายจาก Bitcoin ไปยังกลุ่ม Altcoins ที่กำลังสร้างผลตอบแทนได้สูงกว่า ท่ามกลางกระแสที่กำลังจะมาถึง

บทความนี้จะพาทุกท่านไปเจาะลึกว่า Alt L1, Modular Chains และ AppChain Narrative มีบทบาทอย่างไรใน “Alt Season”

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ตลาดคริปโตฯได้ก้าวเข้าสู่ยุคใหม่ที่ไม่ได้มีเพียง Bitcoin และ Ethereum ที่เป็นผู้เล่นหลักอีกต่อไป แต่กำลังพัฒนา “กลุ่มสินทรัพย์ใหม่” ที่ถูกพัฒนาขึ้นมาเพื่อแก้ไขข้อจำกัดเชิงโครงสร้างของบล็อกเชนรุ่นก่อน โดยเฉพาะในด้านความเร็ว ความสามารถในการขยายตัว และประสบการณ์ของผู้ใช้งาน ที่ยังไม่ตอบโจทย์การนำไปใช้ในวงกว้าง นี่จึงเป็นจุดเริ่มต้นของกระแส Alt L1, Modular Chains และ AppChain Narrative ซึ่งเป็นโครงสร้างพื้นฐานที่นักลงทุนทั่วโลกกำลังจับตามองว่าอาจเป็นอนาคตของ Web3

1. Alt L1s: บล็อกเชนทางเลือกประสิทธิภาพสูง

Alt L1 หรือ Alternative Layer 1s คือบล็อกเชนที่พัฒนาขึ้นเพื่อแข่งขันกับ Ethereum โดยมุ่งเน้นให้มีประสิทธิภาพที่สูง ต้นทุนต่ำ และมอบประสบการณ์ที่ดีขึ้นแก่นักพัฒนาและผู้ใช้งาน

ตัวอย่างที่น่าจับตามองคือ Aptos และ Sui ซึ่งใช้ภาษา Move ที่พัฒนาโดยอดีตวิศวกรของ Facebook เพื่อเพิ่มความปลอดภัยและความเร็วในการประมวลผลบนบล็อกเชน ปัจจุบัน Aptos มีระดับ Market Cap และ TVL เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยมี TVL รายงานอยู่ที่ราว 1.2 พันล้านดอลลาร์ และมี Stablecoin หมุนเวียนในระบบกว่า 1.1 พันล้านดอลลาร์ ในขณะที่ Sui ก็มี Ecosystem ด้านเกมและ NFT ที่กำลังเติบโต

แม้ Alt L1s จะดึงดูดนักพัฒนาและนักลงทุนที่ต้องการบล็อกเชนที่ประมวลผลเร็วและมีต้นทุนต่ำเข้ามาได้อย่างล้นหลาม แต่อย่างไรก็ดี Alt L1s ยังคงเผชิญปัญหาการกระจายตัวของสภาพคล่องในหลาย Ecosystem ทำให้เงินทุนไม่ลื่นไหล ซึ่งเป็นอุปสรรคต่อการเติบโตอย่างยั่งยืน ถึงแม้จะมีเม็ดเงิน VC สนับสนุนจำนวนมาก แต่ก็ยังไม่สามารถสร้างฐานผู้ใช้งานที่มั่นคงในระยะยาวได้

2. Modular Chains: การแยกส่วนเพื่อการปรับขนาดที่ยืดหยุ่น

ในขณะที่ Alt L1s มุ่งเน้น “ความเร็ว” Modular Chains เลือกใช้แนวคิดการแยกหน้าที่หลักของบล็อกเชนออกเป็น 4 ด้าน ได้แก่ Consensus, Execution, Data Availability และ Settlement เพื่อให้สามารถสร้างระบบที่ปรับขนาดได้ง่าย และเลือกใช้ Component ที่เหมาะสมกับแต่ละงานโดยไม่ต้องจัดการโครงสร้างใหม่ทั้งหมด

Celestia เป็นผู้นำเทรนนี้ได้อย่างโดดเด่น โดยทำหน้าที่เป็น Data Availability (DA) Layer ที่รองรับข้อมูลจากหลายบล็อกเชนและตรวจสอบได้แบบ Light Client ซึ่งจะช่วยลดภาระให้กับ Node และเปิดทางให้เกิด Rollups หรือ AppChains จำนวนมากที่ใช้ Celestia เป็น Back-end อีกผู้เล่นสำคัญคือ EigenLayer ที่พัฒนาแนวคิด Restaking บน Ethereum โดยให้ Validator ของ Ethereum สามารถนำ Stake ของตนไปใช้ยืนยันความปลอดภัยของบริการอื่นได้อีกชั้นหนึ่ง ปัจจุบันมีมูลค่าเงินที่ถูก Stake อยู่สูงถึง 7 พันล้านดอลลาร์ สะท้อนถึงความเชื่อมั่นของตลาดในโมเดล ModularChain นี้

จุดเด่นของ Modular Chains คือสามารถเป็น “Base Layer” ให้กับโปรเจกต์อื่นๆ ได้โดยไม่ต้องแข่งขันกันเองในฐานะ L1 การเติบโตจึงขึ้นอยู่กับจำนวน dApps หรือ AppChains ที่มาใช้งานเป็นหลัก นักวิเคราะห์คาดการณ์ว่า Ecosystem แบบ Modular นี้จะกลายเป็นโครงสร้างหลักของโลกบล็อกเชนได้ในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า

3. AppChain Narrative: แอปพลิเคชันที่พัฒนาสู่บล็อกเชนเฉพาะทาง

AppChain Narrative คือแนวคิดที่แอปพลิเคชันบนบล็อกเชนพัฒนาตัวเองจากการเป็น dApp ไปสู่การเป็น Chain ที่มีโครงสร้างพื้นฐานเฉพาะทางของตัวเอง dYdX เป็นตัวอย่างที่ชัดเจน โดยย้ายจาก Ethereum ไปใช้ Cosmos SDK เพื่อควบคุมค่าธรรมเนียม การออก Token และกลไกการทำงานได้อย่างเต็มที่ โปรเจกต์อื่นๆ อย่าง Osmosis และ Injective ก็ใช้แนวทางเดียวกัน โดยสร้าง Chain ที่ตอบโจทย์เฉพาะ เช่น Decentralized Exchange หรือ Derivatives Platform AppChains โดยมีจุดเด่นที่สามารถปรับแต่งทุกอย่างได้ตามต้องการ ทั้งเรื่อง Security, Economic Model และการควบคุม UX แม้จะมีความยืดหยุ่นสูง แต่ความท้าทายคือการเป็น AppChain ที่ประสบความสำเร็จ จึงต้องอาศัยทั้งการสร้างฐานผู้ใช้งาน และการบริหารจัดการ validator ให้มีความปลอดภัย ซึ่งเป็นภาระที่หนักสำหรับโครงการขนาดเล็ก หรือทีมที่ไม่ได้มีความเชี่ยวชาญในด้าน Infrastructure

ในปัจจุบัน เราเริ่มเห็น “การผสมผสาน” ของ 3 แนวคิดข้างต้น เช่น AppChain ที่ใช้ DA จาก Celestia และความปลอดภัยผ่าน EigenLayer กลายเป็น Infra Stack แบบใหม่ที่ที่ยืดหยุ่น ปรับขนาดได้ และสามารถแชร์ความปลอดภัยกันได้ โดยไม่ต้องสร้างทุกอย่างเองทั้งหมด

โมเดลแบบนี้กำลังได้รับความสนใจอย่างสูงจากทั้งนักวิเคราะห์และ VC โดย Delphi Digital และ CoinGecko คาดการณ์ว่าโมเดลแบบนี้จะมีบทบาทสำคัญอย่างมากในโลก Web3 ในอีก 3-5 ปีข้างหน้า และจะเป็นการหลอมรวมความสามารถของ Modular Chains เข้ากับความเฉพาะทางของ AppChains เพื่อสร้าง Ecosystem ที่แข็งแรง

ในโลกของคริปโตฯ ยุคใหม่ การลงทุนอาจไม่ใช่แค่การกระจายพอร์ตใน BTC, ETH หรือ Altcoin แต่ควรพิจารณาถึง โครงสร้างพื้นฐาน ของแต่ละโปรเจกต์ว่าอยู่ใน Narrative ใด เช่น บางเหรียญอาจอยู่ใน AppChain Narrative แต่ใช้โครงสร้างพื้นฐานแบบ Modular หรือบางโครงการที่ดูเหมือน Alt L1 อาจกำลังวางแผนเปลี่ยนสู่โมเดลใหม่ที่ยืดหยุ่นกว่า การวิเคราะห์เชิงโครงสร้างเช่นนี้จะช่วยให้เข้าใจว่าเหรียญใดมีฐานที่แข็งแรง และเหรียญใดเป็นเพียง Narrative ที่น่าสนใจชั่วคราว

โดยภาพรวม การเกิดขึ้นของ Alt L1, Modular Chains และ AppChain Narrative ไม่ได้เป็นเพียงกระแสแฟชั่นในโลกคริปโตฯ แต่คือสัญญาณของการเปลี่ยนผ่านเชิง Infrastructure ที่อาจกำหนดอนาคตของโลก Blockchain ในอีกหลายปีข้างหน้า นักลงทุนที่สามารถเข้าใจภาพใหญ่และมองทะลุถึงองค์ประกอบทางเทคนิคเบื้องหลัง จะมีโอกาสสร้างผลตอบแทนได้อย่างมั่นคงกว่าในระยะยาว