เทียบ 3 ชาติ ปิดดีลภาษีทรัมป์ได้อย่างไร ไทยเดินหน้าต่อ รับมือสงครามการค้า
สิ้นสุดการเจรจาทีมไทยแลนด์ ตัวแทนประเทศเดินทางไปยังสหรัฐฯ เพื่อเจรจาต่อรองขอลดภาษีต่างตอบแทนจากรัฐบาลทรัมป์ ที่ไทยเสี่ยงเจอภาษีนำเข้าหนักถึง 36% ภายในวันที่ 9 กรกฎาคมนี้
หลังเจรจากันอย่างยาวนาน ผลสรุปคือ ไทยยังไม่สามารถเจรจาได้สำเร็จ พร้อมกลับไปทำการบ้านเพิ่ม เพื่อให้ได้ผลประโยชน์สูงสุดของทั้ง 2 ฝ่าย
จนปัจจุบันนี้ มีเพียง 3 ชาติเท่านั้น ที่ปิดดีลภาษีต่างตอบกับสหรัฐฯ ได้ แล้วแต่ละชาติมีข้อเสนออะไรกันบ้าง จนทำให้การเจรจาเป็นผลสำเร็จ
อังกฤษ-จีน-เวียดนาม 3 ชาติแรก ปิดดีลเจรจาภาษีสหรัฐฯ สำเร็จ
เริ่มจากชาติแรกที่สามารถปิดดีลเจรจาภาษีต่างตอบแทนได้สำเร็จ คือ สหราชอาณาจักร โดยได้ใช้การประชุม G7 เป็นเวทีร่วมลงนาม บรรลุข้อตกลงการค้าระหว่าง 2 ชาติ ซึ่งมีผลบังคับใช้แล้วเมื่อวันที่ 30 มิถุนายนที่ผ่านมา
ก่อนหน้าบรรลุข้อตกลง สหราชอาณาจักรเผชิญการขึ้นอัตราภาษีสินค้านำเข้าในสหรัฐฯ 10% ภาษีรถยนต์ 27.5% เหล็กและอลูมิเนียมสูงสุด 25% รวมถึงเสี่ยงโดน “มาตรา 899” หรือ “Revange Tax” ที่มุ่งเป้าไปยังประเทศที่เก็บภาษีไม่เป็นธรรมต่อบริษัท หรือ นักลงทุนสหรัฐฯ
ภายใต้ข้อตกลงใหม่ อัตราภาษีศุลกากรจะยังคงอยู่ที่ 10% แต่มีการลดภาษีสินค้ากลุ่มอื่น ๆ ได้แก่ ภาษีรถยนต์เหลือ 10% สำหรับรถยนต์ 1 แสนคันแรกที่ขายในสหรัฐฯ หลังจากนั้นจะถูกเก็บภาษี 25%, ยกเลิกภาษี 10% สำหรับเครื่องยนต์และชิ้นส่วนอากาศยาน ยกเว้นการเก็บภาษีเหล็กและอลูมิเนียมเป็นการชั่วคราว และถอนข้อกฎหมายมาตรา 899 ออก
วิธีเดินหน้าทางการทูตเชิงรุกของสหราชอาณาจักร หลังจากทรัมป์ประกาศขึ้นภาษี, มีการเจรจาระดับผู้นำ, เสนอยืดหยุ่น Digital Services Tax เพื่อแลกกับการถอน “มาตรา 899” ตลอดจนมีสายสัมพันธ์ยาวนานกับสหรัฐฯ จึงเป็นปัจจัยให้สหราชอาณาจักรสามารถเจรจากับสหรัฐฯ สำเร็จเป็นชาติแรก
ขณะที่ คู่แข่งคนสำคัญของสหรัฐฯ อย่าง “จีน” กลับกลายเป็นชาติที่ 2 ที่สามารถเจรจาภาษีกับสหรัฐฯ ได้สำเร็จ
เพราะหลังจากทรัมป์ ประกาศขึ้นภาษีหลายประเทศทั่วโลก จีนก็ดำเนินการตอบโต้ขึ้นภาษีสู้กลับทันที ช่วงเวลานั้น 2 ชาติ ประกาศขึ้นภาษีตอบโต้กันไปมาอย่างดุเดือด จนจีนไปเจอภาษีสูงสุดอยู่ที่ 145% ขณะที่ สหรัฐฯ เจอภาษีโต้กลับสูงถึง 125%
แต่เมื่อเดือนพฤษภาคม 2 ชาติมหาอำนาจต่างก็ชบรรลุข้อตกลงทางการค้าได้สำเร็จ ยุติการขึ้นภาษีตอบโต้ชั่วคราวเป็นเวลา 90 วัน เพื่อเปิดทางให้มีการเจรจาเพิ่มเติมในอนาคต โดยสหรัฐฯ จะลดอัตราภาษีศุลกากรใหม่เหลือ 30% แลกกับจีนลดให้สหรัฐฯ เหลือ 10%
นอกจากนี้ จีนตกลงจะจัดส่งแร่หายากให้สหรัฐฯ ภายใต้ข้อตกลงใหม่ แลกกับการที่สหรัฐฯ ยกเลิกข้อจำกัดการควบคุม และการส่งออกสินค้าบางรายการ เช่น ชิป ไปยังจีน
ปัจจัยหนึ่งที่คาดว่า ทำให้จีนสามารถเจรจากับสหรัฐฯ กันได้ อาจเป็นเพราะด้วยทั้ง 2 ประเทศ มีขนาดเศรษฐที่ใหญ่เป็นอันดับ 1 และ 2 ของโลก เพราะก่อนหน้านี้ ผู้เชี่ยวชาญบางส่วน เคยวิเคราะห์ว่า การขึ้นภาษีตอบโต้ไปมา อาจทำให้ประชาชนของทั้ง 2 ประเทศต้องเผชิญความยากลำบากมากขึ้น กระทบเศรษฐกิจของทั้งคู่
และไม่นาน เวียดนาม ก็กลายเป็นชาติที่ 3 และชาติแรกของอาเซียน ที่บรรลุข้อตกลงทางการค้าได้สำเร็จ โดยสหรัฐฯ ลดภาษีต่างตอบแทนแก่เวียดนามลดเหลือ 20% จากเดิมเตรียมถูกเก็บ 46% แต่ต้องเป็นสินค้าจากเวียดนามเท่านั้น ส่วนสินค้าที่ถือว่าเป็นสินค้าขนส่งต่อจากประเทศอื่น จะถูกเรียกเก็บภาษีในอัตรา 40%
ขณะที่ เวียดนาม ก็จะยกเลิกการเก็บภาษีสินค้านำเข้าจากสหรัฐฯ ทั้งหมด เรียกง่าย ๆ คือ ปลอดภาษี 0%
ส่วนสำคัญที่คาดว่า ทำให้เวียดนามกลายเป็นชาติที่ 3 เนื่องจากเวียดนาม กำลังกลายเป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญบนภูมิภาคอินโด-แปซิฟิก และได้รับความสนใจจากชาติมหาอำนาจอย่าง สหรัฐฯ จีน และฝรั่งเศส ดึงดูดเม็ดเงินลงทุนจากต่างชาติเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะบริษัทยักษ์ใหญ่ระดับโลกหลายแห่ง ก็เข้าไปตั้งโรงงานในประเทศนี้ สร้างเศรษฐกิจเวียดนามให้เติบโตขึ้นอย่างมาก และอาจเป็นการคานอำนาจกับจีน เพราะจีนถือได้ว่า เป็นผู้ค้ารายใหญ่ของเวียดนาม
ไทยยังเจรจาไม่สำเร็จ เผยต้องทำงานหนักขึ้น
อัตราการขึ้นภาษีใหม่จากสหรัฐฯ จะมีผลบังคับใช้ในวันที่ 9 กรกฎาคมนี้ สำหรับประเทศไทย เจอการขึ้นภาษีสูงถึง 36% ได้เจรจากับสหรัฐฯ ไปเมื่อวันที่ 3 กรกฎาคมที่ผ่านมาเป็นที่เรียบร้อย
พิชัย ชุณหวชิร รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ผู้นำคณะทีมเจรจา เปิดเผยผลเจรจากับสหรัฐฯ รอบแรก “ยังไม่ประสบผลสำเร็จ” แต่ได้รับข้อเสนอแนะสำคัญ เตรียมนำข้อมูลกลับไปปรับเงื่อนไขใหม่ หวังให้เกิดข้อตกลงที่มีความยั่งยืนและเกิดผลดีต่อทั้งสองประเทศ
“การเจรจาจะยังคงดำเนินต่อไป โดยทีมเจรจาของไทยจะทำงานอย่างรอบคอบ เพื่อให้สามารถจัดทำข้อเสนอที่มีประสิทธิภาพสูงสุด และนำไปสู่ข้อตกลงที่ได้รับการยอมรับในระดับนานาชาติ” พิชัย กล่าว
พิชัย ยืนยันว่า จุดยืนของฝ่ายไทยคือการสร้างข้อตกลงที่สามารถปฏิบัติได้จริง มีความยั่งยืน และเกิดผลประโยชน์ร่วมอย่างแท้จริง ไม่ใช่เพียงการตกลงเพื่อให้จบการเจรจาเท่านั้น
“สิ่งสำคัญที่ได้รับจากการพูดคุย คือการเข้าใจลึกซึ้งมากขึ้นว่า สหรัฐมีความต้องการในบางประเด็นที่ไม่ได้ปรากฏชัดในเบื้องต้น การรับข้อมูลเหล่านี้ถือเป็นโอกาสในการเตรียมข้อเสนอรอบใหม่ให้มีความชัดเจน ครบถ้วน และตอบโจทย์ทั้งสองฝ่าย”
“แม้ว่าการเจรจาจะยังไม่ได้ผลสุดท้าย ก็แปลว่า เรายังคงต้องทำงานต่อไป เพื่อให้ได้บรรลุผลสูงสุดของทั้ง 2 ประเทศ…ในท้ายที่สุดนี้ ทางผมและคณะทำงานจะต้องทำงานกันให้หนักมากขึ้น เพื่อปรับเงื่อนไขที่เราเสนอให้เกิดความชัดเจน และเข้าใจว่า เป็นผลประโยชน์ของทั้ง 2 ฝ่าย เพื่อได้ข้อตกลงที่เป็นประโยชน์ต่อไป” รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง กล่าวทิ้งท้าย
สินค้าไทยใดบ้าง ที่จะได้รับผลกระทบ
หากไทยยังไม่สามารถเจรจาเพื่อลดอัตราภาษีศุลกากรกับสหรัฐฯ ได้สำเร็จ และพ้นกำหนดเส้นตายการชะลอขึ้นภาษีไปแล้ว จะมีสินค้าใดบ้างที่จะได้รับผลกระทบจากภาษีต่างตอบแทนนี้
กระทรวงพาณิชย์ ได้ประเมิน รายการสินค้าที่ได้รับผลกระทบจากการขึ้นภาษีของสหรัฐฯ 15 รายการ ดังนี้
1. โทรศัพท์มือถือ มีมูลค่าส่งออกไปสหรัฐฯ ปี 2567 เท่ากับ 6,846 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
2. ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ มีมูลค่าส่งออกไปสหรัฐฯ ปี 2567 เท่ากับ 6,095 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
3. ยางรถยนต์ มีมูลค่าส่งออกไปสหรัฐฯ ปี 2567 เท่ากับ 3,513 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
4. เซมิคอนดักเตอร์ มีมูลค่าส่งออกไปสหรัฐฯ ปี 2567 เท่ากับ 2,472 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
5. หม้อแปลงไฟฟ้า มีมูลค่าส่งออกไปสหรัฐฯ ปี 2567 เท่ากับ 2,088 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
6. ชิ้นส่วนอุปกรณ์การพิมพ์ มีมูลค่าส่งออกไปสหรัฐฯ ปี 2567 เท่ากับ 1,501 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
7. ชิ้นส่วนรถยนต์ มีมูลค่าส่งออกไปสหรัฐฯ ปี 2567 เท่ากับ 1,404 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
8. อัญมณีและเครื่องประดับ มีมูลค่าส่งออกไปสหรัฐฯ ปี 2567 เท่ากับ 1,387 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
9. เครื่องปรับอากาศ มีมูลค่าส่งออกไปสหรัฐฯ ปี 2567 เท่ากับ 1,273 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
10. กล้องถ่ายรูป มีมูลค่าส่งออกไปสหรัฐฯ ปี 2567 เท่ากับ 1,107 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
11. เครื่องปรินเตอร์ มีมูลค่าส่งออกไปสหรัฐฯ ปี 2567 เท่ากับ 1,053 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
12. วัตถุดิบอาหารสัตว์ มีมูลค่าส่งออกไปสหรัฐฯ ปี 2567 เท่ากับ 870 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
13. แผงวงจรอิเล็กทรอนิกส์ มีมูลค่าส่งออกไปสหรัฐฯ ปี 2567 เท่ากับ 861 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
14. ข้าว มีมูลค่าส่งออกไปสหรัฐฯ ปี 2567 เท่ากับ 797 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
15. ตู้เย็น มีมูลค่าส่งออกไปสหรัฐฯ ปี 2567 เท่ากับ 742 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
ขณะที่ ศูนย์วิจัยกสิสรไทย วิเคราะห์ก่อนหน้านี้ว่า ผลกระทบทางตรงต่อการส่งออกของไทย ในภาพรวมนับว่ามีพอสมควร เนื่องจากมูลค่าการส่งออก 7 ประเภทสินค้าของไทยไปยังสหรัฐฯ รวมอยู่ที่ 2.2 หมื่นล้านดอลลาร์ฯ คิดเป็น 40% ของการส่งออกทุกสินค้าของไทยไปยังสหรัฐฯ และคิดเป็น 7.4% ของมูลค่าการส่งออกทุกสินค้าของไทยไปตลาดโลกในปี 2567
ไทยต้องเดินหน้าต่ออย่างไร เพื่อรอดพ้น “สงครามการค้า”
ดร. กิริฎา เภาพิจิตร ผอ.วิจัย Economic Intelligence Service (EIS) สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI) ประเมินว่ามี 3 แนวทางที่ทางสหรัฐฯ ต้องการจากไทย ดังนี้
1. อาจขอให้ไทยลดภาษีนำเข้าสินค้าสหรัฐฯ โดยสินค้าที่ไทยเรียกเก็บสหรัฐฯ สูงกว่าที่สหรัฐฯเรียกเก็บจากไทยมาก เช่น ไวน์ เบียร์ เนื้อวัว รถยนต์ รวมถึงสินค้าเกษตรหลายชนิด ซึ่งสินค้าเกษตรมีความสำคัญกับประธานาธิบดีทรัมป์ เนื่องจากเกษตรกรเป็นฐานเสียงหลัก
2. อาจขอให้ไทยเพิ่มโควตานำเข้าสินค้าบางประเภทมากขึ้น เช่น ข้าวโพด และกาแฟ ที่ไทยมีการกำหนดโควต้านำเข้า
3. อาจขอให้ไทยลดข้อกำหนดที่เป็นมาตรฐานสุขภาพ เช่นให้ไทยอนุญาตให้นำเข้าเนื้อหมูจากสหรัฐฯ ซึ่งไทยกังวลว่ามีสารเร่งเนื้อแดงเกินมาตรฐาน ดังนั้นไทยควรพิจารณาเจรจาเพื่อเปิดตลาดสินค้าที่มีผลกระทบทางลบต่อเศรษฐกิจไทยน้อยหรือจะส่งผลดีกับผู้บริโภคในไทยในลำดับแรก นอกจากนี้สหรัฐฯ อยากให้ประเทศต่าง ๆ มีการไปลงทุนในสหรัฐฯมากขึ้นด้วย
ดร.กิริฎา กล่าวว่า สิ่งที่น่าเป็นกังวล คือท่าทีของธุรกิจต่างชาติที่ต้องการมาลงทุนในประเทศไทย ซึ่งมีภาคธุรกิจจากต่างประเทศจำนวนมากที่มาขอรับการส่งเสริมการลงทุกจาก BOI และได้รับบัตรส่งเสริมไปแล้วในสองปีที่ผ่านมา แต่ยังไม่ได้เข้ามาลงทุน เมื่อมีความไม่แน่นอนนี้เกิดขึ้น และไทยถูกขึ้นภาษี 36% บางธุรกิจอาจจะชะลอการลงทุนเพื่อรอดูสถานการณ์หลังการเจรจาระหว่างประเทศต่างๆกับสหรัฐฯ
“ต้องยอมรับว่าสงครามการค้าระดับโลกครั้งนี้ จะส่งผลกระทบทางลบกับเศรษฐกิจโลก และไทย แต่ในขณะเดียวกันก็มีโอกาสสำหรับธุรกิจไทย ภาครัฐ และเอกชนไทยจึงต้องร่วมกันลดผลกระทบและบริหารความเสี่ยง รวมถึงใช้โอกาสที่มาในครั้งนี้” ดร.กิริฎา กล่าว
แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
https://time.com/7300087/trump-us-vietnam-trade-deal-china-transshipments
https://tdri.or.th/2025/04/thailand-strategies-in-trade-war/
https://www.cbsnews.com/news/tariffs-trump-china-vietnam-july-9/
https://www.cnbc.com/2025/06/30/uk-us-trade-deal-heres-what-changes-today.html
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
- "ภาษีทรัมป์" ฉุดราคาแซลมอน-เนื้อวากิว ภาพรวมธุรกิจอาหารไม่แย่! l การตลาดเงินล้าน
- "จุลพันธ์" มั่นใจดีลภาษี ไทยอำนาจต่อรองไม่ด้อยกว่าเวียดนาม แม้ไม่ง่ายแต่ทิศทางดี
- คิดให้แล้ว! ทรัมป์จ่อร่อนจดหมาย เคาะตัวเลขรีดภาษี 100 ประเทศคู่ค้า ก่อนเส้นตาย 90 วัน
- เวียดนามแซงไทย บรรลุดีลภาษีทรัมป์ หั่นจาก 46% เหลือ 20% แล้วภาษีสินค้าสวมสิทธิคืออะไร?
- ‘พิชัย’พบสมาคมผู้ส่งออก"ธัญพืชสหรัฐฯ" ถกการค้า