กัมพูชาทอดทิ้ง "ศพทหาร" ละเมิดอนุสัญญาเจนีวาแค่ไหน เข้าข่ายอาชญากรรมสงครามหรือไม่?
ในขณะที่ทหารกล้าของไทยที่เสียชีวิตในสถานการณ์ชายแดนไทย-กัมพูชา ได้รับการปฏิบัติเยี่ยงวีรบุรุษ และนำร่างมาประกอบพิธีศพอย่างสมเกียรติ
แต่ทางการไทยกลับเผยข้อมูลว่า มีศพทหารกัมพูชาจำนวนมากถูกทอดทิ้งไว้ตามแนวชายแดน จนเริ่มส่งกลิ่นเหม็น และสร้างความกังวลด้านสาธารณสุข
หากไปดูอนุสัญญาเจนีวา ฉบับที่ 1 และ 4 จะมีข้อที่กำหนดถึงหลักปฏิบัติต่อผู้เสียชีวิตจากการสู้รบ
มาตรา 17 อนุสัญญาฉบับที่ 1 กำหนดว่า ผู้เสียชีวิตจากความขัดแย้งต้องได้รับการปฏิบัติอย่างสมเกียรติ และควรกระทำ หากสามารถนำร่างไปประกอบพิธีตามศาสนาของผู้เสียชีวิต ส่วนหลุมฝังศพก็ต้องได้รับความเคารพเช่นกัน
มาตรา 16 อนุสัญญาฉบับที่ 4 ระบุว่า ในทางการทหาร คู่กรณีแต่ละฝ่ายจะต้องอำนวยความสะดวก และพิทักษ์ร่างผู้เสียชีวิตจากความขัดแย้ง จากการปฏิบัติมิชอบ
ขณะที่มาตรา 34 ของพิธีสารเพิ่มเติมฉบับที่ 1 กำหนดว่า ร่างผู้เสียชีวิตจะต้องได้รับความเคารพ ไม่ว่าจะเสียชีวิตจากการทำหน้าที่ หรือถูกควบคุมตัวก็ตาม
ไม่เพียงเท่านั้น เรื่องของศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ แม้จะเสียชีวิตไปแล้ว ถือเป็นหลักการที่องค์กรระหว่างประเทศหลายแห่งให้ความสำคัญ
อาทิ ศาลอาญาระหว่างประเทศ ระบุถึงปัจจัยที่เข้าข่ายอาชญากรรมสงครามในปี 2000 ว่า การกระทำที่เป็นการละเมิดศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ ไม่ว่าจะเป็นผู้มีชีวิตหรือเสียชีวิตแล้ว ถือว่าเข้าข่ายอาชญากรรมสงคราม
ไม่เพียงเท่านั้น หลักการปฏิบัติต่อผู้เสียชีวิตในสนามรบ ถูกกำหนดอยู่ในคู่มือทางทหารของหลายประเทศด้วย
ยกตัวอย่าง ออสเตรเลีย ระบุว่า ร่างผู้เสียชีวิตไม่ว่าจะทหารหรือพลเรือน จะต้องได้รับความเคารพ และปฏิบัติอย่างมีมนุษยธรรม
เช่นเดียวกับ อเมริกาและแคนาดา ที่กำหนดว่า ร่างผู้เสียชีวิตจะต้องได้รับความเคารพอย่างเคร่งครัด และการทำลายศพ หรือปฏิบัติมิชอบต่อศพ ถือเป็นอาชญากรรมสงคราม
อิสราเอลก็กำหนดว่า กองทัพต้องดูแลทหารผู้บาดเจ็บหรือเสียชีวิต แม้จะเป็นฝ่ายศัตรูก็ตาม
สำหรับกรณีของกัมพูชา ฝ่ายไทยชี้ว่า รัฐบาลและกองทัพกัมพูชา เพิกเฉยและละเมิดการปฏิบัติต่อศพทหารของตนเอง ไม่เพียงขัดกับหลักศีลธรรม แต่ยังละเมิดกฎหมายมนุษยธรรมระหว่างประเทศอย่างชัดเจน เป็นการละเมิดเกียรติยศกองทัพกัมพูชา ละเลยศักดิ์ศรีของทหาร และขัดต่อหลักศาสนาของกัมพูชา ที่ส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ
ไม่เพียงเท่านั้น การปล่อยศพทิ้งไว้โดยไม่กอบกู้ ยังอาจลุกลามเป็นปัญหาข้ามพรมแดน และความเสี่ยงก่อโรคร้ายอีกด้วย
ด้านสื่อกัมพูชาอย่าง Khmer Times รายงานตอบโต้ว่า ทางการไทยบิดเบือนข้อมูล โดยยืนกรานว่า กองทัพกัมพูชาปฏิบัติตามกฎหมายมนุษยธรรมระหว่างประเทศ และอนุสัญญาเจนีวา ไม่ว่าจะต่อทหารตนเองหรือทหารชาติอื่น
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
- กองทัพไทยประณามกัมพูชาทิ้งศพทหารในพื้นที่การรบ ชี้ไร้มนุษยธรรม
- JBC-GBC-RBC รู้จักกลไกทวิภาคี "ไทย-กัมพูชา" สำคัญต่อสถานการณ์ชายแดนอย่างไร?
- “ไทย” เตือนกัมพูชา หยุดบิดเบือนข้อเท็จจริงบนเวทีโลก
- กต.ชี้แจงต่อกรณีการกล่าวอ้างของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชน (กสม.) กัมพูชา
- กัมพูชาเตรียมเสนอชื่อ "ทรัมป์" รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ