ชวนรู้จัก “Victim Mentality” คิดว่าตกเป็นเหยื่อ เชื่อว่าตัวเองโชคร้าย
เพื่อนมาบ่นให้ฟังทุกวันว่าฉันโชคร้ายแบบนั้นแบบนี้ ชีวิตไม่มีอะไรดี ตอนแรกได้ฟังก็รู้สึกเห็นใจ แต่พอได้สังเกตนาน ๆ ไป กลับรู้สึกสังหรณ์ใจแปลก ๆ และบางครั้งก็พบว่าพฤติกรรมนี้เริ่มกลายเป็นปัญหาที่ Toxic กับคนอื่นขึ้นมา เช่น เวลาเกิดปัญหา ไม่เคยยอมรับแต่กลับโทษทุกอย่างยกเว้นตัวเอง พอโดนตำหนิก็คิดว่าถูกกลั่นแกล้ง มองโลกในแง่ร้ายตลอดเวลา คุยและสื่อสารด้วยลำบาก ถ้าเป็นแบบนี้จะอยู่ร่วมกันยังไงดี หรือถ้าตัวเราเองมีอาการคล้ายแบบนี้จะต้องทำยังไง วันนี้ “เบญญารัศม์ จันทร์เปล่ง” นักจิตวิทยาคลินิก Me Center มีคำแนะนำและวิธีสังเกตมาฝาก
Victim Mentality คือ คนที่มักคิดว่าตัวเองโชคร้าย มีแต่เรื่องแย่ ๆ เกิดขึ้นกับตัวเอง ตัวเองเป็นผู้ถูกกระทำในเรื่องต่าง ๆ อยู่เสมอ และคนอื่น ๆ ควรรู้สึกสงสาร เห็นใจ และทำดีกับตนเอง
จากการศึกษาพบว่า สาเหตุที่บุคคลเป็นเช่นนี้มีหลายปัจจัยมาก เช่น อาจเกิดจากการเลี้ยงดูในวัยเด็ก เกิดจากการเรียนรู้บางอย่างที่ได้เห็นมา เช่น ในวัยเด็กมีคนในครอบครัวที่ต้องได้รับการดูแลเป็นพิเศษ เด็กเห็นและเรียนรู้ว่าต้องทำแบบนั้นจึงจะได้รับความรักและความสนใจ ทำให้เกิดเป็นความเข้าใจและติดมาจนโต หรืออาจเกิดจากประสบการณ์เดิมที่เคยเจอตอนที่ตนเองโดนกระทำ ว่าได้รับความสนใจ จึงยึดหลักนั้นไว้ใช้ต่อ เพราะหากทำตัวอ่อนแอแล้วจะมีคนปกป้อง ดูแลเป็นพิเศษ เป็นต้น
Victim Mentality สังเกตและแยกอย่างไร?
-มักพูดถึงความโชคร้ายของตัวเองอยู่บ่อย ๆ พูดถึงเรื่องความโชคดีน้อยมาก
-มักพูดถึงแต่ปัญหาเรื่องเดิม ๆ ที่ตนเองไม่ใช่คนผิด และมองว่าคนอื่นผิดเสมอ
-มักปฏิเสธที่จะแก้ไขในสิ่งที่เล่า และมักมีคำพูดติดปากว่า “ไม่มีใครช่วยตัวเองได้” “ตัวเองไม่มีทางเลือก” ฯลฯ และมองว่าไม่สามารถเปลี่ยนแปลงอะไรได้
-มักเรียกร้องความสนใจ และพูดให้คนอื่นรู้สึกสงสารตัวเอง รวมทั้งพูดให้คนอื่นรู้สึกผิดหากไม่สงสารหรือสนใจตัวเอง
-มองโลกและคนอื่นในแง่ลบ
รับมืออย่างไรดี? ให้ตัวเองไม่รู้สึก Toxic ไปด้วย
1. มีขอบเขตของความสัมพันธ์ ความสนิท และการรับมือที่ชัดเจน เช่น หากอยากเล่าให้เล่าได้ในวันที่เราพร้อมฟัง หรือรับฟังได้เป็นบางเรื่อง ฯลฯ
2. รับฟังโดยไม่ออกความเห็น ไม่ลงลึกในรายละเอียดของสิ่งที่เขาเล่า หรือออกความเห็นแต่ไม่คาดหวังว่าเขาจะทำตาม
3. รับฟังแล้วไม่เก็บไปคิดต่อ หรือเก็บมาเป็นเรื่องของตนเอง
4. เลี่ยงที่จะมีปฏิสัมพันธ์เมื่อรู้สึกไม่พร้อม
5. ทำความเข้าใจและไม่รู้สึกผิดกับตัวเอง หากไม่ได้ช่วยหรือช่วยแล้วเขายังไม่ดีขึ้น
หากสนใจปรึกษาจิตแพทย์ และนักจิตวิทยาคลินิก ติดต่อได้ที่
Me Center คริสตัล ดีไซน์ เซนเตอร์ (CDC) ชั้น 2
โทร 085-355-2255
Me Center ศูนย์สมองและสุขภาพจิต ชั้น 8 โรงพยาบาลอินทรารัตน์
โทร 02-481-5555 ต่อ 8300
Line Official: @mecenter (https://lin.ee/mCheDsu)
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
- เปิดรายงานสุขภาพจิตคนไทย กว่า 13.4 ล้านเคยมีปัญหาจิตเวช
- ซึมเศร้าเหม่อลอย ไม่ใช่ไม่สนใจ แต่เครือข่ายของสมองทำงานน้อยลง
- รับประทานยาต้านเศร้า ห้าม! ดื่มแอลกอฮอลล์ ส่งผลต่ออารมณ์ ขาดการยับยั้งชั่งใจ เสี่ยงทะเลาะวิวาทได้
- "รู้เท่าทันจิตใจ" กับความเครียดจาก"การเสพข่าวมากเกินไป"
- รู้จักการถูก “Ghosting” อาการถูกทิ้ง ให้ไร้ตัวตน รับมือความสัมพันธ์แบบนี้อย่างไรดี