เปิดประวัติศาสตร์ ช่องอานม้า พื้นที่ค้าขายชานแดนแต่โบราณ
พื้นที่ชายแดนไทย-กัมพูชาเป็นจุดที่มีความสำคัญทางยุทธศาสตร์และเป็นที่กล่าวถึงอย่างต่อเนื่องจากสถานการณ์ความตึงเครียดและการปะทะกันที่เกิดขึ้น ท่ามกลางสถานการณ์ดังกล่าว "ช่องอานม้า" ในจังหวัดอุบลราชธานี ได้รับการกล่าวถึงอย่างมากในฐานะหนึ่งในสมรภูมิสำคัญ อย่างไรก็ตาม ความเข้าใจคลาดเคลื่อนก็เกิดขึ้นเมื่อมีผู้สับสนระหว่าง "ช่องอานม้า" กับ "ช่องคานม้า" ซึ่งเป็นอีกหนึ่งพื้นที่ชายแดน บทความนี้จะเจาะลึกถึงประวัติ ที่ตั้ง และความแตกต่างระหว่างพื้นที่ทั้งสอง เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ชัดเจนยิ่งขึ้น
ช่องอานม้า (Chong An Ma)
ช่องอานม้า เป็นจุดที่มีความสำคัญอย่างยิ่งทั้งในเชิงยุทธศาสตร์และการค้าขายบริเวณชายแดนไทย-กัมพูชา
ที่ตั้ง: ตั้งอยู่ในพื้นที่บ้านน้ำยืน ช่องบก หมู่ 6 ตำบลโซง อำเภอน้ำยืน จังหวัดอุบลราชธานี
ขอบเขต: เป็นส่วนหนึ่งของพื้นที่อุทยานแห่งชาติเขาพระวิหาร อำเภอกันทรลักษ์ จังหวัดศรีสะเกษ ซึ่งอยู่ในเทือกเขาพนมดงรัก ตามแนวเขตแดนระหว่างประเทศไทยและกัมพูชา
บทบาท: เป็นจุดผ่อนปรนสำหรับการค้าขายและการผ่านแดนระหว่างสองประเทศ
ความสำคัญทางประวัติศาสตร์: พื้นที่แห่งนี้เป็นอีกหนึ่งจุดที่มีการปะทะกันอย่างดุเดือดระหว่างทหารไทยและกัมพูชา
ที่มาของชื่อ: คำว่า "อานม้า" หมายถึง จุดต่ำสุดระหว่างสันเขาหรือเนินเขาที่เชื่อมต่อยอดเขาสองยอดเข้าด้วยกัน ในแผนที่ภูมิประเทศ (L7018) ลักษณะเด่นคือเส้นชั้นความสูงจะเว้าเข้าไปเป็นรูปคล้ายอานม้าหรือนาฬิกาทราย
สถานการณ์ปัจจุบัน (ตามแหล่งข้อมูล): ถึงแม้จะมีข้อตกลงหยุดยิงแล้ว แต่สถานการณ์ก็ยังคงตึงเครียด กองทัพบกของไทยได้ยืนยันว่าสามารถควบคุมพื้นที่ช่องอานม้าได้เพิ่มขึ้น และผลักดันฝ่ายกัมพูชาที่รุกล้ำออกไปได้ มีรายงานการปะทะและข่าวการใช้อาวุธ เช่น จรวด BM-21 จากฝั่งกัมพูชาในพื้นที่นี้
แต่มีหลายคนสับสนระหว่างช่องอานม้าและช่องคานม้า
ช่องคานม้า (Chong Kan Ma)
สำหรับช่องคานม้า เป็นอีกหนึ่งพื้นที่ชายแดนที่มีชื่อคล้ายคลึงกันและเกิดความสับสน
ที่ตั้ง: ตั้งอยู่ในจังหวัดศรีสะเกษ ซึ่งเป็นคนละจังหวัดกับช่องอานม้า เป็นพื้นที่ธรรมชาติที่อยู่รอบเขาพระวิหาร ใกล้วัดแก้วสิกขาคีรีสวาระ จุดใกล้เคียงได้แก่ ซำแต, พะลานยาว, ภูผี, และฐาน ตชด.
ที่มาของชื่อ: ชาวบ้านในพื้นที่รู้จักช่องคานม้าเป็นอย่างดี ชื่อนี้มาจาก เส้นทางที่ชาวบ้านทั้งสองประเทศใช้ขนส่งสิ่งของต่างๆ เช่น ใบยาสูบและอาหาร โดยใช้ม้าเป็นพาหนะ และมีการวางคานไม้ไว้บนหลังม้าเพื่อบรรทุกของ จึงเรียกว่า "ช่องคานม้า"
สถานการณ์ปัจจุบัน (ตามแหล่งข้อมูล): เมื่อวันที่ 28 กรกฎาคม 2568 (พ.ศ. 2025) เวลา 21.30 น. มีเหตุการณ์ทหารกัมพูชาใช้อาวุธปืนเล็กยิงเข้ามายังที่ตั้งทหารไทยในพื้นที่ช่องคานม้า ทำให้ทหารไทยต้องยิงตอบโต้ และมีการยิงปะทะกันประมาณ 30 นาที
ความแตกต่างที่สำคัญ
แม้ว่าทั้ง "ช่องอานม้า" และ "ช่องคานม้า" จะเป็นส่วนหนึ่งของพื้นที่อุทยานแห่งชาติเขาพระวิหาร เหมือนกัน แต่สิ่งสำคัญที่ต้องทำความเข้าใจคือ ทั้งสองพื้นที่ตั้งอยู่ในคนละสถานที่และอยู่คนละจังหวัดกัน
ช่องคานม้า อยู่ในจังหวัดศรีสะเกษ
ช่องอานม้า อยู่ในจังหวัดอุบลราชธานี
ความสับสนนี้เกิดจากการที่มีข่าวเหตุการณ์ยิงกันเกิดขึ้นในพื้นที่ช่องอานม้า จังหวัดอุบลราชธานี ก่อนที่กองทัพบกจะแถลงข่าวเพื่อความชัดเจนว่าเหตุการณ์จริงในวันนั้นเกิดขึ้นที่ช่องคานม้า จังหวัดศรีสะเกษ
"ช่องอานม้า" และ "ช่องคานม้า" เป็นสองพื้นที่ชายแดนไทย-กัมพูชาที่มีความสำคัญทางภูมิศาสตร์และยุทธศาสตร์อย่างยิ่ง แม้ชื่อจะคล้ายคลึงกันและอยู่ในบริบทของปัญหาชายแดนเดียวกัน แต่ทั้งสองเป็นคนละสถานที่กัน โดย ช่องอานม้าตั้งอยู่ในจังหวัดอุบลราชธานี และเป็นจุดผ่อนปรนการค้าและสมรภูมิสำคัญ ในขณะที่ ช่องคานม้าตั้งอยู่ในจังหวัดศรีสะเกษ และเป็นเส้นทางธรรมชาติที่ชาวบ้านใช้ขนส่งสินค้ามาตั้งแต่ในอดีต การทำความเข้าใจความแตกต่างของพื้นที่เหล่านี้จึงเป็นสิ่งสำคัญในการติดตามสถานการณ์ชายแดนและความสัมพันธ์ระหว่างประเทศไทยและกัมพูชาได้อย่างถูกต้องและรอบด้าน
อ้างอิง