รู้จัก Negative Income Tax ทางเลือกใหม่ในการลดความเหลื่อมล้ำ
เรียกได้ว่า หลายคนคงรู้จัก กับ อดีตนายกรัฐมนตรี นายทักษิณ ชินวัตร ล่าสุด ทักษิณ ได้ออกมาพูดถึงการศึกษาระบบภาษีใหม่ ที่จะนำเข้าสู่ระบบ Negative Income Tax (NIT) มีเป้าหมายที่จะทำให้ทุกคน ไม่ว่า จะรวย หรือ จน ต้องเข้าสู่ระบบภาษีอย่างเท่าเทียม หลายฝ่ายมองว่า เป็นวิธีการที่สามารถลดความเหลื่อมล้ำในสังคมได้จริง
Negative Income Tax (NIT) ถูกเสนอครั้งแรกในปี 1962 โดย Milton Friedman นักเศรษฐศาสตร์ผู้ได้รับรางวัลโนเบล ซึ่ง ระบบนี้ มีลักษณะพิเศษที่แตกต่างจากภาษีเงินได้ทั่วไป เพราะคนที่มีรายได้น้อย หรือ ต่ำกว่ากำหนด จะไม่ได้แค่ไม่ต้องจ่ายภาษี แต่ยังได้รับเงินสนับสนุนจากรัฐบาลด้วย เพื่อช่วยให้ชีวิตความเป็นอยู่ของคนเหล่านั้นดีขึ้น
จุดเด่นของ NIT คือการให้ความช่วยเหลือผู้มีรายได้น้อยอย่างตรงจุด และมีประสิทธิภาพ แบบไม่ต้องใช้เงินงบประมาณมาก เหมือนการแจกจ่ายสวัสดิการทั่วไป บางครั้ง ไม่สามารถเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายที่แท้จริง การเข้าอยู่ในระบบภาษีนี้ ยังช่วยให้รัฐบาลสามารถเก็บภาษีจากผู้ที่มีรายได้เพิ่มขึ้นในอนาคตได้อีกด้วย
แต่ระบบ NIT ก็มีข้อท้าทาย เช่น การต้องใช้ข้อมูลที่ถูกต้องในการคัดกรองผู้มีรายได้น้อย และ การทำให้คนที่ไม่มีรายได้ต้องยื่นภาษี เพื่อรับเงินช่วยเหลือ นอกจากนี้ ยังต้องใช้เงินงบประมาณในการช่วยเหลืออีก อาจสร้างภาระทางการเงินให้กับรัฐบาล
ซึ่ง มีหลายประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกา และ สหราชอาณาจักร ได้มีการใช้ระบบคล้าย NIT อย่าง Earned Income Tax Credit (EITC) ที่ได้รับผลดีในการลดความเหลื่อมล้ำในสังคม ขณะนี้ ก็ต้องรอดูว่า แนวคิดนี้ จะสามารถนำมาปรับใช้กับประเทศไทยได้หรือไม่
ขอบคุณข้อมูล จาก Mickey Yutthana Srisavat
เรียบเรียงโดย news.in.th