ช้างกับมังกร ระบำแทงโก้ ความสัมพันธ์ จีน - อินเดีย ต่อเนื่องแค่ไหน
นายกรัฐมนตรีนเรนทรา โมดี เดินทางถึงจีนในสุดสัปดาห์นี้ ขณะยังคงกังวลผลกระทบจากมาตรการทางภาษีของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ที่จัดเก็บสินค้านำเข้าจากอินเดีย เช่น เพชร และกุ้ง อยู่ที่ 50% ตามที่ทรัมป์ต้องการลงโทษอินเดีย ยังคงซื้อน้ำมันจากรัสเซียต่อ
"การเรียกเก็บภาษีดังกล่าว อาจสร้างความเสียหายถาวรให้กับภาคการส่งออกอินเดีย และการเติบโตทางเศรษฐกิจที่ตั้งเป้าหมายไว้สูงขึ้น" ผู้เชี่ยวชาญชี้
ด้านประธานาธิบดีสี จิ้นผิง พยายามฟื้นฟูเศรษฐกิจจีนที่ซบเซา ในช่วงเวลาที่สหรัฐกำหนดภาษีศุลกากรสูงลิ่ว อันจะส่งผลต่อแผนฟื้นเศรษฐกิจจีน
ผู้นำของสองประเทศที่มีประชากรมากที่สุดในโลก อาจมองหาการฟื้นฟูความสัมพันธ์ โดยที่ก่อนหน้านี้เต็มไปด้วยความไม่ไว้วางใจ ปัญหาส่วนใหญ่มาจากข้อพิพาทชายแดน
“อินเดียจะไม่มีทาง เป็นด่านหน้าต่อต้านจีน (โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากสหรัฐ) คิดว่าการเยือนจีนของโมดี ถือเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญ” ยู เจี๋ย จาก Chatham House เขียนไว้ในบทบรรณาธิการล่าสุด
ผนึกความสัมพันธ์แข็งแกร่งยิ่งขึ้น
อินเดียและจีนเป็นมหาอำนาจทางเศรษฐกิจ โดยเป็นประเทศใหญ่อันดับ 5 และอันดับ 2 ของโลก
รายงานไอเอ็มเอฟคาดการณ์ การเติบโตเศรษฐกิจอินเดีย จะยังคงสูงกว่า 6% มีมูลค่า 4 ล้านล้านดอลลาร์ และตลาดหุ้นมีมูลค่า 5 ล้านล้านดอลลาร์ จะทำให้อินเดียก้าวขึ้นมาอยู่อันดับ 3 ภายในปี 2028
ขณะที่โลกให้ความสัมพันธ์กับความสำคัญทวิภาคีอย่างและจีนมาโดยตลอด ถึงเวลาแล้ว เราต้องหันมามองความสำคัญจีนและอินเดีย ซึ่งเป็นประเทศที่มีเศรษฐกิจใหญ่ เป็นอันดับ 2 และ 3 จะสามารถทำงานร่วมกันอย่างไร เชียน ลู่ ผู้ก่อตั้งและประธานเจ้าหน้าที่บริหารบริษัทที่ปรึกษาอูซาว่า ในกรุงปักกิ่งกล่าว
แต่ความสัมพันธ์ก็ถูกท้าทายอย่างยิ่ง เมื่อทั้งสองฝ่ายมีข้อพิพาทเรื่องชายแดนที่ยังไม่ได้รับการแก้ไข และยืดเยื้อยาวนาน บ่งบอกถึงยังคงเป็นคู่แข่งกัน
ผลกระทบใหญ่ที่เกิดขึ้นทางเศรษฐกิจ ก่อนหน้านี้ เที่ยวบินตรงถูกยกเลิก วีซ่าและการลงทุนจากจีนถูกระงับ ส่งผลให้ โครงการก่อสร้างโครงสร้างพื้นฐานต่างๆ ล่าช้า นอกจากนี้ อินเดียยังแบนแอปจีนกว่า 200 แอป รวมถึงติ๊กต็อกด้วย
“จีน และอินเดียเป็นปัจจัยสำคัญสร้างความเสถียรภาพในเอเชีย” อองตวน เลอเวสก์ นักวิจัยอาวุโสด้านการป้องกัน กลยุทธ์ และการทูตเอเชียใต้และเอเชียกลางของ IISS กล่าว
ปัจจุบัน ความสัมพันธ์ของจีนกับประเทศเพื่อนบ้านส่วนใหญ่ในเอเชียใต้ไม่ค่อยดีนัก ขณะที่จีนเป็นพันธมิตรทางการค้าที่สำคัญของปากีสถาน บังกลาเทศ ศรีลังกา และอัฟกานิสถาน
“คงสร้างความแปลกใจ ถ้าโรงงานบีวายดีมาตั้งอยู่ที่อินเดีย ” ปรียันกา คีชอร์ ผู้ก่อตั้งและนักเศรษฐศาสตร์ของบริษัทวิจัย Asia Decoded กล่าว
ล่าสุด มีการประกาศแล้วว่าเที่ยวบินตรงอินเดีย-จีน จะกลับมาให้บริการอีกครั้ง อาจมีการผ่อนปรนเรื่องวีซ่ามากขึ้น และมีข้อตกลงทางเศรษฐกิจอื่นๆ อีกด้วย
แต่ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่าความสัมพันธ์ที่ถดถอยระหว่างเดลีกับวอชิงตัน กระตุ้นให้อินเดียค้นพบประโยชน์ของการประชุมองค์การความร่วมมือเซี่ยงไฮ้ (SCO) อีกครั้ง
ขณะเดียวกัน จีนมองหาคุณค่าการแสดงความสามัคคีในกลุ่มประเทศโลกใต้ ท่ามกลางความวุ่นวายจากภาษีศุลกากรของทรัมป์
แนวทางความร่วมมือเศรษฐกิจจีน - อินเดีย
อินเดียยังคงพึ่งพาการผลิตจากจีน ด้วยการจัดหาวัตถุดิบและส่วนประกอบจากจีน รวมไปถึงอินเดียน่าจะมองหาการลดภาษีนำเข้าสินค้าด้วย
ผู้เชี่ยวชาญชี้ว่านโยบายอุตสาหกรรมของอินเดียที่เข้มงวด จะเป็นอุปสรรคไม่ให้เกิดการเปลี่ยนแปลงห่วงโซ่อุปทานจากจีนไปยังประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
“ในกรณีการสร้างพันธมิตรที่แข็งแกร่ง อินเดียพยายามใช้ประโยชน์เพื่อผลิตอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์จำนวนเพิ่มสูงขึ้น” คีชอร์ชี้ให้เห็นว่า อย่างแอ๊ปเปิ้ลผลิตแอร์พอดในเวียดนาม และการผลิตไอโฟนในอินเดียไม่มีทับซ้อนการผลิตกัน
เมื่อพิจารณาถึงความสัมพันธ์ที่ซับซ้อนขึ้น การพบกันเพียงครั้งเดียวไม่น่าจะเปลี่ยนแปลงอะไรมากนัก ความสัมพันธ์ระหว่างจีนและอินเดียยังต้องพัฒนาอีกมาก
การเยือนจีนของโมดี อาจช่วยบรรเทาความขัดแย้ง และส่งสัญญาณที่ชัดเจนไปยังวอชิงตันว่า "อินเดียยังมีทางเลือก"
อ้างอิง BBC