รู้จัก IQ - EQ คืออะไร ทำไมสำคัญกับพื้นฐานชีวิตของเด็กในวัยเรียน
ข้อมูลจากกรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข ระบุว่า โดยทั่วไปความสามารถของมนุษย์ แบ่งออกได้เป็น 2 ด้านใหญ่ ๆ ได้แก่ ความสามารถทางความคิดและความสามารถทางอารมณ์ เป็นการทำงานของสมองเพื่อใช้ในการคิดวิเคราะห์ สร้างความคิดรวบยอด ต่างๆ โดยมีพัฒนาการและวุฒิภาวะทางอารมณ์ที่เหมาะสมตามวัย ดังนี้
Intelligence Quotient หรือ IQ
ความสามารถในด้านนี้ ชี้วัดออกมาเป็นตัวเลขด้วยแบบทดสอบมาตรฐาน ซึ่งเป็นการใช้สติปัญญา โดยค่าเฉลี่ย IQ ของคนปกติจะประมาณ 90-110 เป็นความฉลาดด้านการใช้เหตุผล คำนวณ เชื่อมโยงต่าง ๆ เมื่อมองในระดับประเทศ หากประชากรมีสติปัญญาด้าน IQ สูง คุณภาพชีวิตในระดับประชากรของประเทศนั้นจะดี ครอบคลุมทั้งด้านสุขภาพ การศึกษา และการดำรงชีวิต แต่จะต้องมีส่วนระดับ EQ ด้วย
Emotional Quotient หรือ EQ
ความสามารถในด้านนี้มีความสลับซับซ้อน ซึ่งอาจจะยังไม่มีแบบทดสอบที่ได้รับการยอมรับในระดับมาตรฐานสากลอย่างแท้จริง แต่จะใช้คำว่า EQ ในการวัดระดับคอารมณ์ 3 ด้าน ได้แก่ ด้านดี ด้านเก่ง และด้านความสุข เป็นวุฒิภาวะของความฉลาดทางอารมณ์ ที่สามารถปรับและควบคุมอารมณ์ของตนเองและผู้อื่นได้อย่างเหมาะสมตามสภาวการณ์
จากการสำรวจ (ปี 2564) สถานการณ์ IQ ของเด็กไทยพบว่า ยิ่งบิดา-มารดา มีระดับการศึกษาสูง เด็กจะมีระดับสติปัญญาสูงขึ้น ส่วนเด็กที่มีความยากจนหรือทางครอบครัวมีปัญหาด้านการเงินจะมี IQ ต่ำกว่าหรืออยู่ในระดับที่พอใช้
ส่วน EQ พบว่าเด็กไทยอยู่ในเกณฑ์ปกติ+สูงกว่าปกติ ร้อยละ 83.3 แต่ยังมีร้อยละ 16.7 ที่ควรได้รับการพัฒนา ซึ่ง EQ เป็นภาวะทางอารมณ์ที่เด็กจะต้องเผชิญนับตั้งแต่แรกเกิดจนถึงวัยเรียน โดยมีปัจจัยด้านครอบครัว ชุมชน และสังคม เป็นตัวแปรสำคัญ
ทั้งนี้ การสำรวจสถานการณ์ระดับสติปัญญา (IQ) และความฉลาดทางอารมณ์ (EQ) ของเด็กไทยในวัยเรียนในช่วง 20 กว่าปีที่ผ่านมา พบว่า คะแนนระดับสติปัญญาของช่วงอายุ 6-18 ปี อยู่ในเกณฑ์ปกติและถือเป็นแนวโน้มที่ดี 88.0-89.4 คะแนน แต่ยังมีบางส่วนที่อยู่ในเกณฑ์บกพร่อง
แน่นอนว่าปัจจัยสำคัญที่มีส่วนเกี่ยวข้องคือ ปัญหาครอบครัว ปัญหาด้านเศรษฐกิจ หรือ บิดา-มารดา มีระดับการศึกษาที่ต่ำ ขาดความพร้อมในการเลี้ยงดูเด็ก หรืออื่น ๆ สิ่งเหล่านี้จะทำให้เด็กมี IQ และ EQ ต่ำ ดังนั้นการวางแผนเลี้ยงดูเด็กตั้งแต่ตั้งครรภ์จึงมีความสำคัญมาก เพราะถือว่าเป็นพื้นฐานที่จะช่วยปลูกฝังให้เด็กรู้จักอารมณ์ตัวเองอดทน มีน้ำใจ ยอมรับ กระตือรือร้น หรือใฝ่รู้ ตลอดจนปรับตัวตามวัยจนเป็นผู้ใหญ่
ข้อมูจาก กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข