ส.ป.ก.นครพนม เดินหน้าโครงการ "หยุดเผา เอาบุญ" ลดหมอกควัน–ยกระดับเกษตรกรรมสู่ความยั่งยืน

สำนักงานการปฏิรูปที่ดินจังหวัดนครพนม (ส.ป.ก.นครพนม) เดินหน้าขับเคลื่อนโครงการรณรงค์หยุดเผาในเขตปฏิรูปที่ดิน ภายใต้แนวคิด “หยุดเผา เอาบุญ” เพื่อแก้ไขปัญหาหมอกควันและฝุ่นละออง PM 2.5 ที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพประชาชน รวมถึงผลผลิตทางการเกษตร พร้อมทั้งสร้างการเปลี่ยนแปลงด้านวิถีการผลิตไปสู่เกษตรกรรมที่ยั่งยืนและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

ปัญหาที่ต้องเร่งแก้ไข ประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรมที่มีเศษวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรจำนวนมาก เกษตรกรจำนวนไม่น้อยเลือกวิธีเผาเพื่อกำจัดอย่างรวดเร็ว แม้สะดวกแต่กลับสร้างผลเสียมหาศาล ทั้งก่อให้เกิดหมอกควันพิษ ฝุ่น PM 2.5 กระทบต่อสุขภาพประชาชน ทำให้ดินเสื่อมโทรม ผลผลิตตกต่ำ และยังส่งผลต่อสภาพแวดล้อมในวงกว้าง นายพิษณุ สำรี ปฏิรูปที่ดินจังหวัดนครพนม กล่าวว่า ส.ป.ก. ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของการแก้ไขปัญหานี้ จึงริเริ่มโครงการรณรงค์หยุดเผาในเขตปฏิรูปที่ดิน เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการจัดการเศษวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรของเกษตรกร ให้หันมาใช้วิธีการที่สร้างคุณค่าแทนการเผา เช่น การทำปุ๋ยหมัก การทำอาหารสัตว์ หรือการปรับใช้ในรูปแบบเกษตรอินทรีย์

ตั้งศูนย์รณรงค์ฯ ขับเคลื่อนความรู้สู่ชุมชน ภายใต้โครงการดังกล่าว ส.ป.ก. ได้จัดตั้ง ศูนย์รณรงค์หยุดเผาในเขตปฏิรูปที่ดิน เพื่อเป็นพื้นที่ต้นแบบและแหล่งเรียนรู้ โดยมีเป้าหมายเกษตรกรเข้าร่วมกว่า 1,550 รายทั่วประเทศ ในจังหวัดนครพนมได้มีการจัดตั้งศูนย์ขึ้นที่อำเภอนาทม เพื่อเป็นศูนย์กลางในการถ่ายทอดองค์ความรู้ให้เกษตรกรในพื้นที่ปรับเปลี่ยนรูปแบบการผลิต “การสร้างศูนย์รณรงค์ฯ ไม่ได้หยุดเพียงแค่การให้ความรู้ แต่เรามุ่งเน้นให้เกษตรกรสามารถนำไปปรับใช้ได้จริงในชีวิตประจำวัน พร้อมสร้างผลลัพธ์เชิงบวกทั้งต่อครอบครัว ชุมชน และสิ่งแวดล้อม” นายพิษณุกล่าว

เกษตรกรต้นแบบ ถ่ายทอดประสบการณ์จริง หนึ่งในเกษตรกรผู้เข้าร่วมโครงการ คือ นายศุกขี ลาชม ชาวอำเภอนาทม ซึ่งได้เข้าร่วมเป็นเกษตรกรต้นแบบในการลดการเผา โดยเปลี่ยนจากการเผาเศษวัสดุ มาใช้วิธีการผลิตปุ๋ยอินทรีย์และการทำเกษตรผสมผสานแทน นายศุกขีกล่าวว่า “เมื่อก่อนเราก็เผาเหมือนกัน เพราะคิดว่าเร็วและสะดวก แต่พอได้เข้ามาร่วมโครงการ ได้เห็นผลลัพธ์จริงว่าดินดีขึ้น ผลผลิตเพิ่มขึ้น ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายซื้อปุ๋ยเคมีมากเหมือนเดิม และชุมชนเองก็ปลอดภัยจากควันไฟ” นอกจากผลดีต่อเกษตรกรเองแล้ว การลดการเผายังช่วยลดมลพิษในอากาศ สร้างสิ่งแวดล้อมที่ดีต่อทุกคนในชุมชน ถือเป็นการสร้าง “คุณค่าร่วม” ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม

ก้าวต่อไปสู่เกษตรกรรมยั่งยืน ส.ป.ก.นครพนม ย้ำชัดว่า การลดการเผาไม่ใช่เพียงการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า แต่เป็นก้าวสำคัญของการสร้างความยั่งยืนในภาคการเกษตร เพราะช่วยให้เกษตรกรมีรายได้มั่นคง ลดต้นทุนการผลิต เพิ่มคุณภาพผลผลิต และยังช่วยอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมให้คงอยู่กับคนรุ่นต่อไป “เรามุ่งมั่นที่จะทำให้พี่น้องเกษตรกรมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น พร้อมกับการรักษาสิ่งแวดล้อมให้สมดุลและยั่งยืน” นายพิษณุกล่าวทิ้งท้าย โครงการ “หยุดเผา เอาบุญ” ของสำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม จึงไม่เพียงแต่ช่วยลดปัญหาหมอกควัน แต่ยังเป็นเครื่องมือสำคัญในการยกระดับเกษตรกรไทยให้เดินหน้าสู่ความยั่งยืนในอนาคต