ทรัมป์ลั่นไม่เลื่อนเส้นตาย 9 ก.ค. ขู่รีดภาษีญี่ปุ่น-คู่ค้า นักลงทุนผวา ตลาดหุ้นดิ่ง
ท่ามกลางแรงกดดันจากตลาดและเสียงวิจารณ์ในวงกว้าง ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ แห่งสหรัฐอเมริกา ยังคงยืนกรานไม่เปลี่ยนจุดยืนเรื่องการค้า ด้วยการประกาศย้ำว่า “จะไม่มีการเลื่อนเส้นตาย 9 กรกฎาคม” ในการเก็บภาษีนำเข้าในอัตราสูงกับหลายประเทศ พร้อมขู่เดินหน้าขึ้นภาษีอย่างเฉียบขาด หากการเจรจายังไม่คืบหน้า โดยหนึ่งในเป้าหมายที่ถูกกล่าวถึงโดยตรงคือ “ญี่ปุ่น” ซึ่งทรัมป์โจมตีว่ามีความไม่สมดุลทางการค้าและ “เจรจายาก”
คำแถลงดังกล่าวเกิดขึ้นระหว่างที่ทรัมป์ให้สัมภาษณ์ผู้สื่อข่าวบนเครื่องบินประจำตำแหน่ง “แอร์ฟอร์ซวัน” เมื่อวันอังคารที่ผ่านมา เขายืนยันชัดเจนว่าไม่มีแผนจะขยายเวลาการเจรจากับประเทศคู่ค้า และเตรียมร่างจดหมายแจ้งหลายประเทศถึงมาตรการภาษีนำเข้าที่อาจจะตามมา หากไม่สามารถบรรลุข้อตกลงทางการค้าได้ตามกรอบเวลาที่วางไว้ โดยกล่าวสั้น ๆ แต่ชัดเจนว่า “ไม่ ผมไม่ได้คิดจะหยุดพัก”
ทันทีที่คำกล่าวของทรัมป์แพร่กระจายออกไป นักลงทุนในสหรัฐเริ่มแสดงความวิตกกังวลอย่างชัดเจน สะท้อนผ่านตลาดหุ้นที่ตอบสนองเชิงลบ โดยดัชนี S&P 500 ร่วงทันที 14 จุดหลังการให้สัมภาษณ์ ขณะที่ค่าเงินดอลลาร์สหรัฐแทบไม่เปลี่ยนแปลงเมื่อเทียบกับสกุลเงินหลัก ขณะที่เงินเยนของญี่ปุ่นกลับแข็งค่าขึ้นต่อเนื่องและทำผลงานดีกว่าสกุลเงินอื่นในกลุ่มประเทศ G10 ทั้งหมด
ตลอดหลายสัปดาห์ที่ผ่านมา ทรัมป์เดินเกมกดดันประเทศคู่ค้าอย่างหนัก โดยใช้กลยุทธ์ข่มขู่จะขึ้นภาษีในอัตราสูงกับรัฐบาลที่ไม่ยอมเจรจาในแบบที่สหรัฐต้องการ เควิน แฮสเซ็ตต์ ที่ปรึกษาด้านเศรษฐกิจระดับสูงของทรัมป์เพิ่งออกมาส่งสัญญาณเมื่อไม่นานนี้ว่า จะมีการประกาศข้อตกลงใหม่หลังวันชาติสหรัฐ (4 กรกฎาคม) และหลังจากร่างกฎหมายภาษีและงบประมาณได้รับการอนุมัติจากวุฒิสภา
อย่างไรก็ตาม นับตั้งแต่ทรัมป์ประกาศระงับการเก็บภาษีนำเข้ากับบางประเทศ ยังมีเพียงแค่ 2 กรอบความร่วมมือเบื้องต้นเท่านั้นที่เกิดขึ้นกับ “สหราชอาณาจักร” และ “จีน” ซึ่งแม้จะมีความคืบหน้าบ้าง แต่ยังไม่มีข้อสรุปในประเด็นหลัก และจำเป็นต้องใช้การเจรจาต่อในรายละเอียดอีกหลายรอบ
ในกรณีของญี่ปุ่น ทรัมป์ใช้ถ้อยคำที่รุนแรงเป็นพิเศษ โดยกล่าวว่า “ญี่ปุ่นไม่ยอมรับข้าวจากสหรัฐ” และชี้ว่า “การค้ารถยนต์ระหว่างสองประเทศไม่สมดุล” พร้อมระบุว่าญี่ปุ่นควรถูกเก็บภาษีในอัตราสูงถึง 30% หรือ 35% เพื่อชดเชยดุลการค้าที่เสียเปรียบอย่างรุนแรง ทรัมป์ยังแสดงความไม่มั่นใจว่า จะสามารถบรรลุข้อตกลงกับญี่ปุ่นได้หรือไม่ เพราะ “พวกเขาถูกตามใจมานาน และเจรจายากมาก”
ถึงแม้จะใช้คำพูดแข็งกร้าวกับญี่ปุ่น แต่ทรัมป์ก็ยังแสดงความชื่นชมนายกรัฐมนตรีคนใหม่ของญี่ปุ่น โดยกล่าวว่า “ผมรักญี่ปุ่นนะ ผมก็ชอบนายกฯ คนใหม่มาก” ก่อนจะย้อนกลับมาโจมตีอีกว่า “แต่พวกเขาโกงเรา 30, 40 ปี และถูกตามใจมานานจนไม่ยอมเจรจาอะไรเลย”
ในอีกด้านหนึ่ง ความสัมพันธ์ทางการค้าระหว่างสหรัฐกับ “อินเดีย” ดูจะมีแนวโน้มเชิงบวกมากกว่า โดยทรัมป์กล่าวว่า มีโอกาสที่จะได้ข้อสรุปภายในสัปดาห์หน้า พร้อมระบุว่า “นี่จะเป็นข้อตกลงในรูปแบบที่ต่างออกไป ซึ่งจะทำให้เราสามารถเข้าไปแข่งขันได้ เพราะตอนนี้ อินเดียไม่ยอมเปิดรับใครเลย” แต่เขาเชื่อว่าอินเดียน่าจะยอมเปิดตลาด และหากเป็นเช่นนั้นจริง ก็จะนำไปสู่ข้อตกลงที่มีภาษีต่ำลงอย่างมาก
ด้านสุพรหมณยัม ไจชังการ์ รัฐมนตรีต่างประเทศของอินเดีย ก็ออกมาเปิดเผยในสัปดาห์นี้ว่า อินเดียใกล้จะบรรลุข้อตกลงกับสหรัฐแล้ว โดยทั้งสองประเทศกำลังเร่งเจรจาในประเด็นซับซ้อน ทั้งภาษีเฉพาะอุตสาหกรรม และการเปิดตลาดสำหรับพืชดัดแปลงพันธุกรรมจากสหรัฐ
ความเคลื่อนไหวล่าสุดนี้ตอกย้ำแนวทางการค้า “อเมริกาต้องมาก่อน” (America First) ของทรัมป์ ที่ยังคงเดินหน้ากดดันพันธมิตรทั่วโลกเพื่อเรียกร้องความได้เปรียบทางการค้า แม้จะต้องแลกมากับความผันผวนในตลาดการเงิน และความไม่แน่นอนที่เพิ่มขึ้นในเวทีการค้าโลก ขณะที่ทั่วโลกกำลังจับตาดูว่า เมื่อถึงเส้นตาย 9 กรกฎาคม สหรัฐจะเดินเกมอย่างไร และประเทศคู่ค้าจะรับมือกับแรงกดดันที่เข้มข้นขึ้นนี้อย่างไรต่อไป