ไรฝุ่นภัยเงียบที่มองไม่เห็นด้วยตา! ควรเช็กอย่างไรว่าที่นอนมีไรฝุ่น

ที่นอนสะอาดอาจไม่ปลอดภัยเสมอไป เพราะไรฝุ่น อาจซ่อนตัวอยู่ เรียนรู้วิธีเช็ก อาการแพ้ และกำจัดไรฝุ่นอย่างได้ผล

ไรฝุ่นคืออะไร

ไรฝุ่น คือสัตว์ขนาดเล็กมากจนมองไม่เห็นด้วยตาเปล่า เป็นแมงขนาดจิ๋วในตระกูลแมงมุม มักอาศัยตามที่นอน หมอน ผ้าม่าน พรม หรือเฟอร์นิเจอร์ผ้า เพราะชอบความชื้นและอุณหภูมิอุ่นๆ ไรฝุ่น ไม่กัดแต่จะสร้างเศษซากและมูล ซึ่งเป็นตัวการสำคัญที่ทำให้คนเกิดอาการแพ้ได้ง่าย

ทำไมไรฝุ่นถึงอันตราย

แม้ไรฝุ่นจะตัวเล็กและไม่กัดคนโดยตรง แต่ซากและมูลของมันสามารถฟุ้งกระจายปนเปื้อนในอากาศ เมื่อเราสูดดมเข้าไป อาจกระตุ้นให้เกิดอาการภูมิแพ้หรือโรคทางเดินหายใจ เช่น หอบหืด ไซนัสอักเสบ หรือแม้แต่ผื่นแพ้ผิวหนัง โดยเฉพาะในเด็กเล็กและผู้ที่เป็นโรคภูมิแพ้แต่กำเนิดจะมีความเสี่ยงสูงมาก

ไรฝุ่นมาจากไหน

ไรฝุ่นชอบกินเศษผิวหนังที่คนหลุดร่วงระหว่างนอนหลับ รวมถึงความชื้นจากเหงื่อ ดังนั้นที่นอน หมอน ผ้าห่ม และพรมในห้องนอนจึงเป็นแหล่งสะสมไรฝุ่นชั้นดี ยิ่งห้องอับชื้น ไม่ค่อยได้รับแดด หรือไม่ทำความสะอาดบ่อย ยิ่งเหมาะกับการเจริญเติบโตของมัน

อาการแพ้ไรฝุ่น

• คัดจมูก น้ำมูกไหล ไอ หรือจามบ่อยโดยไม่ทราบสาเหตุ
  

• คันตา น้ำตาไหล แสบตา
  

• คันตามตัว มีผื่นแดงหรือผื่นลมพิษ
  

• นอนหลับไม่สนิท มีอาการหอบเหนื่อยตอนกลางคืน

วิธีเช็กว่าที่นอนมีไรฝุ่นหรือไม่

แม้มองไม่เห็น ไรฝุ่นแต่สามารถสังเกตได้จากอาการ หรือใช้วิธีง่ายๆ เช่น

• สังเกตฝุ่นละเอียดหรือคราบดำเล็กๆ บนที่นอน หมอน หรือขอบเตียง
  

• ใช้ไฟฉายส่องเวลาตบที่นอน จะเห็นฝุ่นฟุ้งกระจาย
  

• ตื่นนอนแล้วมีอาการภูมิแพ้กำเริบแทบทุกวัน
  

ถ้าอาการเหล่านี้เกิดซ้ำบ่อย ควรจัดการไรฝุ่นทันที

วิธีกำจัดไรฝุ่นง่ายๆ ทำเองได้

ซักผ้าปูด้วยน้ำร้อน

แนะนำซักผ้าปูที่นอน ปลอกหมอน และผ้าห่มด้วยน้ำร้อนมากกว่า 60 องศาเซลเซียสทุก 1-2 สัปดาห์ เพราะอุณหภูมิสูงช่วยฆ่าไรฝุ่นได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ใช้เครื่องดูดฝุ่นแบบกรอง HEPA

เครื่องดูดฝุ่นทั่วไปอาจดูดแค่ฝุ่นผง แต่ไรฝุ่นมีขนาดเล็กมาก จึงควรเลือกเครื่องที่มีแผ่นกรอง HEPA สามารถดักจับไรฝุ่นได้ละเอียด และควรดูดซ้ำตามรอยเย็บหรือมุมอับให้ทั่วถึง

ตากแดดแรงจัด

แสงแดดช่วยฆ่าไรฝุ่นได้ดี ให้นำที่นอนหรือหมอนไปตากแดดแรงอย่างน้อย 3-4 ชั่วโมง จากนั้นใช้ไม้ตบฝุ่นเพื่อให้ซากและเศษซากไรฝุ่นหลุดออกมา

ใช้สเปรย์หรือสารกำจัดไรฝุ่น

หากสะดวก อาจใช้สเปรย์สูตรกำจัดไรฝุ่นโดยเฉพาะ พ่นให้ทั่วที่นอนแล้วดูดฝุ่นออกอีกครั้งเพื่อประสิทธิภาพสูงสุด

เคล็ดลับป้องกันไรฝุ่นไม่ให้กลับมา

• เลือกปลอกหมอนและผ้าปูที่นอนชนิดกันไรฝุ่น

• หมั่นซักเครื่องนอนและของใช้เป็นประจำ
  

• ลดของที่กักเก็บฝุ่นง่าย เช่น พรมขนหนา ตุ๊กตาผ้า
  

• ควบคุมความชื้นในห้องเพื่อไม่ให้เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ไรฝุ่น

• เปิดหน้าต่างให้แสงแดดเข้าห้องบ้าง

แม้จะตัวเล็ก แต่มูลและเศษซากของไรฝุ่นคือศัตรูตัวฉกาจของสุขภาพ หากปล่อยไว้อาจกระตุ้นภูมิแพ้หรือโรคทางเดินหายใจได้ การรู้วิธีเช็กและจัดการไรฝุ่นตั้งแต่วันนี้ จะช่วยให้บ้านสะอาดและปลอดภัยขึ้นจริง