เปิดกรอบประชุม GBC ความหวังบนโต๊ะเจรจา ท่ามกลางจุดเดือดชายแดน ไทย-กัมพูชา

เผยแพร่ 3 ชั่วโมงที่ผ่านมา

การประชุม GBC ไทย-กัมพูชา ท่ามกลางความตึงเครียดชายแดน และ แรงกดดัน คือ บททดสอบสำคัญของกลไกทวิภาคี ว่าจะสามารถนำข้อเสนอหยุดยิงบนโต๊ะเจรจา เพื่อช่วยเปลี่ยนแนวปะทะชายแดนเข้าสู่พื้นที่สันติภาพได้สำเร็จหรือไม่?

การประชุม GBC ไทย-กัมพูชา: ความหวังบนโต๊ะเจรจา ท่ามกลางเงาควันแห่งข้อพิพาท

คณะกรรมการชายแดนทั่วไปไทย-กัมพูชา หรือ GBC (General Border Committee) เป็นกลไกความร่วมมือทวิภาคีฝ่ายทหาร ระดับรัฐมนตรีกลาโหม ที่จัดขึ้นเป็นประจำทุกปี โดยมีการสลับกันเป็นเจ้าภาพ ระหว่างไทยและกัมพูชา เพื่อหารือ แลกเปลี่ยนข้อมูล และหาทางออกต่อปัญหาในพื้นที่ชายแดนร่วมกัน

ในการประชุมครั้งล่าสุดเมื่อวันที่ 1 พฤษภาคมที่ผ่านมา ไทยรับหน้าที่เป็นเจ้าภาพ แต่ในครั้งนี้ (4–7 สิงหาคม 2568) การประชุม GBC ถูกเปลี่ยนสถานที่เป็นจัดขึ้นที่ประเทศมาเลเซียจากเดิมที่ต้องจัดการประชุมที่กัมพูชาตามคำร้องขอของฝั่งไทยที่ไม่ขอประชุมในประเทศคู่ขัดแย้ง โดย GBC ครั้งนี้มีความสำคัญเป็นพิเศษ เนื่องจากเกิดขึ้น ท่ามกลางสถานการณ์ตึงเครียดและการปะทะบริเวณชายแดนไทย-กัมพูชา

โดยใน 3 วันแรก ในวันที่ 4-6 ส.ค. เป็นการประชุม ฝ่ายเลขานุการประชุมเพื่อเตรียมข้อมูลประเนหารือ และ งานด้านธุรการ

ก่อนจะมีการประชุมหลักในวันที่ 7 ส.ค.นี้ ซึ่งจะมีผู้สังเกตการณ์จาก 3 ชาติ คือ มาเลเซีย, สหรัฐอเมริกา และจีนเข้าร่วมสังเกตการณ์ด้วย

ขณะที่การประชุมคณะใหญ่นั้น ประธาน GBC ของไทยคือ พล.อ.ณัฐพล นาคพาณิชย์ รักษาการรัฐมนตรีกลาโหมของไทย ส่วนทางกัมพูชาเป็นพลเอก เตีย เซรย ฮา รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมกัมพูชา

โดยสาระสำคัญของการประชุม GBC ครั้งนี้ คือ การแก้ไขปัญหาสถานการณ์ชายแดนไทย-กัมพูชา สืบเนื่องจากการหารือระหว่างผู้บังคับบัญชาในพื้นที่ทั้ง 2 ฝ่าย เมื่อวันที่ 29 ส.ค.ที่ผ่านมา หลังมีข้อตกลงหยุดยิง

ทั้งนี้เหตุผลที่ไทยขอให้ฝ่ายเลขาฯ ได้พูดคุยก่อนถึง 3 วัน เพราะเนื้อหาค่อนข้างมาก และเป็นการเตรียมการ ก่อนการประชุมหลัก ในวันที่ 7 ส.ค. ซึ่งในการประชุม GBC ครั้งนี้ นับเป็นการ สานต่อการหารือของระดับผู้บังคับบัญชาในพื้นที่ ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม ที่ผ่านมา ซึ่งมีการทำ ข้อตกลงหยุดยิงเบื้องต้น ระหว่างผู้บังคับบัญชาในพื้นที่ทั้งสองฝ่าย

ประเด็นหลัก: นำข้อตกลง 7 ข้อจากระดับผู้บังคับบัญชาในพื้นที่สู่การรับรองในระดับนโยบาย

การประชุม GBC ครั้งนี้ มีเป้าหมายเพื่อรับรองและขยายผล ข้อตกลง 7 ข้อ ที่ได้จากการหารือระดับแม่ทัพ ได้แก่:

หยุดยิงเด็ดขาด – หยุดการปะทะเพื่อความปลอดภัยของกำลังพลและพลเรือน
คุ้มครองประชาชน – ห้ามโจมตีพลเรือนหรือทำลายทรัพย์สินในพื้นที่ชายแดน
งดเสริมกำลัง – ห้ามส่งทหารหรืออาวุธเพิ่มเติมเข้าพื้นที่พิพาท
ห้ามเคลื่อนย้ายกำลัง – ลดความตึงเครียดจากการเข้าใจผิด
อำนวยความสะดวกส่งกลับผู้บาดเจ็บ/เสียชีวิต – ด้วยเหตุผลด้านมนุษยธรรม
ตั้งชุดประสานงานเฉพาะกิจ – ตัวแทน 4 คนจากแต่ละฝ่าย ทำงานร่วมกันแก้ปัญหาเฉพาะหน้า
รอผลการประชุม GBC – เพื่อให้ข้อตกลงทั้งหมดได้รับการรับรองในระดับนโยบายของรัฐ

สำหรับการแก้ไขปัญหาไทย-กัมพูชา มี 3 กลไกหลัก:

RBC (Regional Border Committee) – ระดับแม่ทัพภาค ผู้บังคับบัญชาในพื้นที่
GBC (General Border Committee) – ระดับรัฐมนตรีกลาโหม
JBC (Joint Boundary Commission) – คณะกรรมาธิการเขตแดนร่วม (รับผิดชอบด้านเขตแดนทางบก)