ผลิตเงาะคุณภาพ สร้างรายได้กว่า 8.5 ล้านบาทต่อปี
น.ส.อุษา โทณผลิน ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 3 อุดรธานี (สศท.3) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยว่า จากการติดตามของ สศท.3 พบว่า แปลงใหญ่เงาะคุณภาพตำบลนางิ้ว เริ่มเข้าร่วมโครงการส่งเสริมระบบเกษตรแบบแปลงใหญ่ตั้งแต่ปี 2562 และจดทะเบียนเป็นวิสาหกิจชุมชนในปี 2564 ปัจจุบันมีพื้นที่ปลูก 258 ไร่ โดยมีนายเจนภพ พานุรักษ์ เป็นประธานกลุ่ม มีสมาชิกเกษตรกร 62 ราย ผลผลิตของสมาชิก 36 ราย (พื้นที่ประมาณ 125 ไร่) ผ่านการรับรองมาตรฐาน GAP ส่วนรายอื่นอยู่ระหว่างการขอรับรองมาตรฐาน เกษตรกรนิยมปลูกเงาะพันธุ์โรงเรียน มีลักษณะผลใหญ่เนื้อนุ่ม หวาน กรอบ เป็นที่นิยมของผู้บริโภค โดยปีงบประมาณ 2568 กลุ่มได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานเกษตรจังหวัดหนองคาย ภายใต้โครงการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและการตลาดสินค้าเกษตรที่สำคัญ กิจกรรมเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตเงาะ ในด้านการลดต้นทุน เพิ่มประสิทธิภาพการผลิต การพัฒนาสินค้าให้ได้มาตรฐาน การบริหารจัดการกลุ่ม และสนับสนุนอุปกรณ์ในการทำระบบน้ำแบบสปริงเกอร์
ด้านสถานการณ์การผลิตของกลุ่ม ปี 2568 มีผลผลิตรวม 284 ตัน ผลผลิตเพิ่มขึ้นจากปีที่ผ่านมา ที่มีจำนวน 263 ตัน (เพิ่มขึ้น 21 ตัน หรือร้อยละ 8) เนื่องจากปริมาณน้ำพอเพียง อีกทั้งในปีที่ผ่านมาราคาอยู่ในเกณฑ์ที่ดี จูงใจให้เกษตรกรดูแลต้นเงาะเพิ่มขึ้น ประกอบกับเกษตรกรมีความรู้ความชำนาญเพิ่มขึ้น ผลผลิตเฉลี่ย 1,100 กิโลกรัม/ไร่ เพิ่มขึ้นจากปีที่ผ่านมา ที่มีจำนวน 1,018 กิโลกรัม (เพิ่มขึ้น 82 กิโลกรัม หรือร้อยละ 8) สำหรับปีนี้เงาะให้ผลผลิตได้ถึง 2 รุ่น คือ รุ่นที่ 1 มิถุนายน – กรกฎาคม (ออกสู่ตลาดแล้ว ร้อยละ 40) และ รุ่นที่ 2 กรกฎาคม – สิงหาคม ซึ่งขณะนี้เป็นช่วงที่ผลผลิตเงาะรุ่นที่ 2 ออกสู่ตลาด ร้อยละ 60 ราคาที่เกษตรกรขายได้ ณ วันที่ 13 สิงหาคม 2568 เฉลี่ยอยู่ที่ 25 – 35 บาท/กิโลกรัม ทั้งนี้ จากการจำหน่ายผลผลิตรวมทั้ง 2 รุ่น สามารถสร้างรายได้เฉลี่ย 8,514,000 บาท
ส่วนสถานการณ์ตลาด พบว่า กลุ่มมีช่องทางการจำหน่ายหลัก 5 ช่องทาง ได้แก่ 1) จำหน่ายให้พ่อค้าคนกลางจากจังหวัดหนองคายและอุดรธานี ณ จุดรวบรวมผลผลิต โดยกำหนดราคาขายส่งไม่ต่ำกว่า 25 บาท/กิโลกรัม 2) จำหน่ายแบบปลีก ณ จุดรวบรวมของแปลงใหญ่ ในราคา 35 บาท/กิโลกรัม 3) จำหน่ายผ่านงานออกบูธ/กิจกรรมต่าง ๆ อาทิ งานมหกรรมไทภูตำบลนางิ้ว งานมหกรรมสินค้าการค้าชายแดน @ หนองคาย 4) กิจกรรมท่องเที่ยวเชิงเกษตรนั่งรถอีแต๊ก “กินเงาะ เลาะภู ดูวิถีชุมชนนางิ้ว” จัดที่วัดราชสิงขรณ์ ตำบลนางิ้ว อำเภอสังคม ทุกวันเสาร์ – อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ ตั้งแต่เดือนมิถุนายน - สิงหาคม เวลา 08.00 - 16.00 น. โดยมีกิจกรรมบุฟเฟ่ต์เงาะ เดินชมสวนและกินเงาะ ณ สวนของสมาชิก ในราคา 60 บาท/คน (ไม่จำกัดการชิม) พร้อมจำหน่ายผลผลิต และบริการนั่งรถชมสวนเงาะ ได้แก่ รถอีแต๊ก 400 บาท/เที่ยว (8 คน) หรือ รถ ATV 350 บาท/คัน (2 คน) และ 5) การจำหน่ายสินค้าเกษตรชุมชน และของฝากในพื้นที่
จากการดำเนินงานที่มีประสิทธิภาพของกลุ่ม ส่งผลให้ได้รับโล่ประกาศเกียรติคุณรางวัลชนะเลิศการประกวดแปลงใหญ่ดีเด่นระดับจังหวัดประจำปี 2565 สำหรับเป้าหมายการพัฒนาในระยะต่อไป กลุ่มมีแผนพัฒนาการยกระดับมาตรฐานการผลิตให้มีความโดดเด่นเฉพาะถิ่น ผ่านการขอรับรองสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (GI) เพื่อเพิ่มมูลค่าและสร้างความแตกต่างให้กับผลผลิตในตลาด ซึ่งขณะนี้อยู่ระหว่างขั้นตอนการจัดเตรียมข้อมูล โดยการกำกับดูแลของสำนักงานเกษตรอำเภอสังคม ควบคู่กับการรับรองมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ เพื่อยกระดับปลอดภัยและความน่าเชื่อถือของผลผลิตในตลาด การสร้างรายได้เสริมจากการเลี้ยงผึ้งในสวนเงาะ เพื่อให้ผึ้งช่วยผสมเกสร และสร้างรายได้เสริม การพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงเกษตรแบบครบวงจร (กิน เที่ยว พัก) และการประยุกต์เทคโนโลยีบริหารจัดการด้านการผลิตและการตลาด ได้แก่ การใช้โดรนในการพ่นปุ๋ย และการผลิตน้ำหมักชีวภาพ
ทั้งนี้ แปลงใหญ่เงาะคุณภาพตำบลนางิ้ว นับเป็นต้นแบบของความร่วมมือระหว่างเกษตรกรที่ประสบความสำเร็จในการพัฒนาอย่างครบวงจร ทั้งด้านการผลิต การตลาด และการเชื่อมโยงกับการท่องเที่ยวเชิงเกษตรอย่างมีประสิทธิภาพ สะท้อนให้เห็นถึงศักยภาพของภาคเกษตรไทยในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากได้อย่างมั่นคงและยั่งยืน หากท่านใดสนใจข้อมูลสถานการณ์การผลิต หรือสนใจสั่งซื้อผลผลิตได้ที่ Facebook Fanpage “กลุ่มแปลงใหญ่เงาะคุณภาพสังคม” หรือ “กินเงาะ เลาะภู ดูวิถีชุมชนนางิ้ว” และสามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ คุณเจนภพ พานุรักษ์ ประธานกลุ่มโทร 09 5793 0387 คุณพิรดา สารีแสง รองประธานกลุ่ม โทร 09 2489 8797 หรือสำนักงานเกษตรอำเภอสังคม โทร 0 4241 1562