เชิญทูต 73 ประเทศฟังบรรยายสรุปเหตุไทย-กัมพูชา ย้ำไทยไม่ได้เริ่ม

4 ส.ค. 2568 นายมาริษ เสงี่ยมพงษ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ กล่าวบรรยายสรุปสถานการณ์ชายแดนไทย-กัมพูชา แก่ตัวแทนจากสถานเอกอัครราชทูต สถานกงสุลใหญ่ และองค์การระหว่างประเทศเข้าร่วม จำนวนทั้งหมด 121 คน 74 ประเทศ 1 องค์กร 16 องค์การระหว่างประเทศ ประกอบด้วย เอกอัครราชทูต 28 คน 27 ประเทศ 1 องค์กร, อุปทูตรักษาการชั่วคราวจาก 18 คน 18 ประเทศ, ผู้แทนจากสถานเอกอัคคราชทูต จำนวน 53 คน 49 ประเทศ 1 องค์กร หรือผู้แทนจากสหภาพยุโรป (EU), ผู้แทนจากสถานกงสุลใหญ่อาชีพ 1 คน 1 ประเทศ และองค์การระหว่างประเทศ (21 คน 16 องค์การ) ซึ่งฝ่ายกัมพูชา ได้ส่งเลขานุการโทของสถานทูตมาร่วมสังเกตการณ์

ส่วนแรก คือ ท่าทีของไทยต่อการประชุมพิเศษที่กรุงปุตราจายา

ส่วนที่สอง คือ การดำเนินการอย่างจริงจังของไทยในการประท้วงต่อการกระทำละเมิดกฎหมายระหว่างประเทศและกฎหมายมนุษยธรรมระหว่างประเทศโดยกองทัพกัมพูชา รวมถึงการโจมตีเป้าหมายพลเรือนโดยไม่เลือกเป้าหมาย และการใช้ทุ่นระเบิดสังหารบุคคล ซึ่งเป็นการละเมิดอนุสัญญาออตตาวาอย่างชัดแจน ทั้งนี้ ผมจะขอให้เจ้าหน้าที่ช่วยรายงานในส่วนที่สอง

• สำหรับการประชุมพิเศษที่กรุงปุตราจายา ไทยถือว่าการประชุมดังกล่าวเป็นการหารือทวิภาคีระหว่างไทยกับกัมพูชา โดยมีมาเลเซียในฐานะประธานอาเซียนให้การสนับสนุน ซึ่งไทยขอชื่นชมอย่างยิ่ง ทั้งนี้การประชุมยังมีสหรัฐอเมริกาเป็นผู้จัดร่วมและจีนเข้าร่วมในฐานะผู้สังเกตการณ์

• หลังจากเหตุการณ์การปะทะอย่างรุนแรงตามแนวชายแดนไทย–กัมพูชา ตนเห็นว่าการที่ทั้งสองฝ่ายสามารถมาพบหารือกันได้ ถือเป็นสัญญาณที่ดี

• ข้อตกลงหยุดยิงที่ทั้งสองฝ่ายสามารถตกลงร่วมกันได้ ถือเป็นก้าวสำคัญอันดับแรกที่จะช่วยยุติความสูญเสีย และเป็นเงื่อนไขเบื้องต้นต่อการลดความตึงเครียด และเปิดทางสู่การเจรจาเพื่อหาข้อยุติอย่างถาวร

• ขอย้ำอย่างชัดเจนว่า ประเทศไทยจะปฏิบัติตามข้อตกลงที่ได้ตกลงกันในปุตราจายาอย่างเคร่งครัด และคาดหวังที่จะเห็นความมุ่งมั่นของฝ่ายกัมพูชาที่จะดำเนินการด้วยความจริงใจและสุจริตใจ เพื่อขับเคลื่อนการเจรจาให้ก้าวหน้า

• ตามถ้อยแถลงร่วม ฝ่ายกัมพูชาได้ตกลงที่จะกลับมาใช้กลไกการหารือทวิภาคี ซึ่งเป็นสิ่งที่ไทยได้ยืนยันและเรียกร้องมาโดยตลอด ทั้งนี้ การหารือระหว่างผู้บัญชาการกองทัพในระดับภูมิภาคของทั้งสองฝ่ายได้เริ่มขึ้นแล้วตั้งแต่วันที่ 29 กรกฎาคม เพื่อกำหนดมาตรการเร่งด่วนในการลดความตึงเครียด และการหารือจะดำเนินต่อไป

• การประชุมคณะกรรมการชายแดนทั่วไป (GBC) ซึ่งเป็นกลไกทวิภาคีในระดับนโยบายและมีรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมของทั้งสองฝ่ายเป็นประธานร่วม จะจัดขึ้นที่กรุงกัวลาลัมเปอร์ ระหว่างวันที่ 4 – 7 สิงหาคม 2568 เพื่อหารือรายละเอียดเพิ่มเติมเพื่อให้ข้อตกลงหยุดยิงมีผลในทางปฏิบัติ

• ทั้งสองฝ่ายยังได้ตกลงที่จะรื้อฟื้นการติดต่อสื่อสารโดยตรงระหว่างนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อการป้องกันความเข้าใจผิด และสนับสนุนความพยายามลดความตึงเครียด

• มาเลเซีย ไทย และกัมพูชา จะหารือร่วมกันเพื่อกำหนดมาตรการตรวจสอบและติดตามการปฏิบัติตามข้อตกลงหยุดยิง โดยภารกิจของคณะผู้สังเกตการณ์จะนำโดยอาเซียนเป็นหลัก ทั้งนี้ ไทยยินดีต่อการสนับสนุนจากประเทศมิตรอื่น ๆ

• ขอใช้โอกาสนี้ย้ำอีกครั้งถึงจุดยืนของไทยว่า ความขัดแย้งระหว่างไทยกับกัมพูชาเป็นเรื่องทวิภาคี และไทยไม่เห็นชอบต่อความพยายามใด ๆ ที่จะทำให้สถานการณ์นี้กลายเป็นประเด็นระหว่างประเทศ ไทยได้ยืนยันในหลายโอกาสว่าไม่ยอมรับเขตอำนาจของศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ (ICJ) และประสงค์ให้ข้อพิพาทนี้ได้รับการแก้ไขผ่านการเจรจาทวิภาคีภายใต้กรอบที่ทั้งสองฝ่ายตกลงกันไว้ก่อนหน้านี้แล้ว

• ยืนยันความมุ่งมั่นของไทยที่จะหาทางออกอย่างสันติและถาวรต่อข้อพิพาทวิภาคีนี้ โดยสอดคล้องกับกฎหมายระหว่างประเทศ กฎบัตรอาเซียน และกฎบัตรสหประชาชาติ พร้อมเรียกร้องให้กัมพูชาเจรจาอย่างสันติด้วยความจริงใจและสุจริตใจ และหลีกเลี่ยงการกระทำยั่วยุทุกชนิด รวมถึงการบิดเบือนข้อมูลและการปฏิบัติการด้านข้อมูลข่าวสาร (IO) ซึ่งจะยิ่งทำให้สถานการณ์เลวร้ายลง

นามาริษ ย้ำสุดท้ายและสำคัญที่สุดว่า นี่เป็นสถานการณ์ที่น่าโศกเศร้าอย่างยิ่ง ประเทศไทยไม่ได้เป็นผู้เริ่มต้นความขัดแย้งนี้ และขอย้ำว่าความขัดแย้งกับกัมพูชาไม่ได้อยู่ในผลประโยชน์ของประเทศไทย