‘พรีบิลท์’ ฝุ่นตลบสงครามชายแดน ข้อดีของวิกฤตรับเหมาถูกบังคับประสิทธิภาพต้องสูงสุด
คอลัมน์ : สัมภาษณ์พิเศษ ผู้เขียน : เมตตา ทับทิม
ไตรมาส 3/68 อาจกล่าวได้ว่า คลื่นวิกฤตเศรษฐกิจซัดถาโถมไม่ขาดสาย ล่าสุดสงครามชายแดนไทย-กัมพูชา ปัจจัยลบอุบัติใหม่ล่าสุดของไทย
“ประชาชาติธุรกิจ” สัมภาษณ์พิเศษ “วิโรจน์ เจริญตรา” กรรมการผู้จัดการ บริษัท พรีบิลท์ จำกัด (มหาชน) หนึ่งในท็อป 5 ธุรกิจรับเหมาก่อสร้างอาคาร ประเด็นตั้งต้นมาจากสงครามชายแดน จะมีผลกระทบต่อแรงงานก่อสร้างซึ่งมีส่วนผสมของการพึ่งพิงแรงงานกัมพูชาอยู่ด้วย อีกทั้งในช่วงครึ่งปีหลังที่เหลือ ธุรกิจรับเหมาก่อสร้างจะอยู่รอดกันได้อย่างไร
Q : สถานการณ์สงครามชายแดน
ตอนนี้เราเห็นภาพมีแรงงานกัมพูชากลับบ้านเยอะ ทราบมาว่ารัฐบาลพนมเปญขู่ตัดสัญชาติ แต่แรงงานกัมพูชาไม่ได้อยากกลับบ้านหรอก เมืองไทยยังเป็นแหล่งงานแหล่งรายได้สำคัญอยู่ กลับบ้านไปเขาก็ไม่รู้จะทำอะไรที่จะมีรายได้เหมือนกับทำงานในไทย
ซึ่งสถานการณ์สงครามมองว่าไม่น่าจะยาวนะ มีการทำข้อตกลงสองรัฐบาลในการหยุดยิงแล้ว และมีความคาดหวังว่าจะเป็นสถานการณ์แค่ระยะสั้น เราอยู่ในธุรกิจรับเหมาตอนนี้ก็ต้องรีบโกยงานไว้ก่อน
ปัจจุบันพรีบิลท์มีไซต์ก่อสร้างอาคาร (คอนโดมิเนียมเป็นหลัก) ประมาณ 11 ไซต์ แรงงานก่อสร้างในไซต์ของพรีบิลท์เป็นต่างด้าวเกือบหมด มีแรงงานคนไทยไม่ถึง 10% ในจำนวนของแรงงานต่างด้าวมี 2 สัญชาติหลัก ๆ คือ แรงงานพม่า 80% แรงงานกัมพูชาแค่ 20% ถ้าแรงงานกัมพูชาหายไปก็มีแรงงานพม่าทดแทนได้ แต่เชื่อว่าแรงงานกัมพูชาไม่หายไปไหน
เพียงแต่เขาไม่ได้ออกจากแคมป์ก่อสร้าง เราต้องซื้อกับข้าวซื้ออะไรเข้าไปให้ ที่ผ่านมาแรงงานกัมพูชาของผมไม่เยอะ อยู่มานานแล้ว แต่เข้า ๆ ออก ๆ สิ่งที่กลัวคือกลัวคนไทยที่ไม่เข้าใจแล้วทำร้ายเขา ก็เลยบอกว่าขอให้เอากับข้าวเข้ามาในแคมป์ ทำกับข้าวให้ ดูแลเหมือนตอนปิดแคมป์กักตัวในยุคโควิด
Q : รายได้ต้องเพิ่มให้ไหม
ให้ตามปกติราคาตลาด เพราะค่าแรงขั้นต่ำของไทยเพิ่งปรับขึ้น ก่อนหน้านี้ค่าแรงขั้นต่ำ 350 กว่าบาท ได้เท่ากันกับอัตราค่าแรงขั้นต่ำคนไทย ส่วนรายได้แรงงานฝีมือได้ค่าแรงวันละ 400-500 บาทตั้งนานแล้ว และเป็นแรงงานฝีมือคนไทย
พรีบิลท์ที่เปิด 11 ไซต์ เราใช้แรงงานก่อสร้างรวมกัน 4,000-5,000 คน แบ่งเป็น 2 รูปแบบ คือ ทำสัญญาจ้างตรง จ่ายรายวัน มีจำนวน 2,000 คน กลุ่มนี้แรงงานจะเข้า ๆ ออก ๆ เป็นปกติ อีกรูปแบบคือทำสัญญาซับคอนแทร็กต์รายย่อยอีก 2,000-3,000 คน
ข้อแตกต่างกันคือ สัญญาจ้างตรง รูปแบบคือจ้างรายวัน มีงานหรือไม่มีงาน เราก็จ่ายค่าจ้าง ทำทุกอย่างตั้งแต่งานโครงสร้าง ก่อสร้าง กับเวลาเราจ้างซับคอนแทร็กเตอร์ เวลาซับหาคนไม่ได้ เราก็เอาคนของเราเสียบ เอาคนของเราเข้ามาช่วย เพื่อจะเมนเทนให้แรงงานในไซต์ไม่ขาดแคลน และเพื่อให้ได้ผลงาน ได้ศักยภาพตามที่ลูกค้าต้องการ
เพราะบางทีการจ้างซับคอนแทร็กเตอร์ เขาไม่มีศักยภาพที่จะเร่งงาน หรือสมมุติต้องทำโอที บางทีซับก็งอแง เราก็ต้องเอาคนของเราเข้าทดแทน ทำให้เราต้องมีสัญญาจ้างตรงเพื่อบริหารความเสี่ยงด้านการขาดแคลนแรงงานในไซต์ก่อสร้างด้วย
การจ้างแรงงานสองแบบ ดีอย่าง เสียอย่าง การจ้างซับคอนแทร็กเตอร์ เราคุมคอสต์ได้ คุมเวลาได้ เพราะตัดเหมาจ่ายราคาต่อตารางเมตรเท่านี้ ๆ มีกำไรแน่นอน แต่อาจจะไม่ได้ดั่งใจ ไม่เหมือนคนของเราเองที่สั่งซ้ายหันขวาหันได้
โดยสรุปสงครามชายแดนตอนนี้ยังไม่เห็นผลกระทบ และเชื่อว่าเหตุการณ์จะคลี่คลายได้อย่างรวดเร็ว และมีความหวังว่าจะไม่บานปลาย ซึ่งแรงงานเขมรที่เขาสมัครใจอยู่ต่อ เพราะเขาไม่รู้จะกลับไปทำอะไร กลับบ้านไปเขาก็ไม่มีงาน
Q : ยุคหลังแผ่นดินไหว รับเหมาปรับตัวยังไง
ต้องระมัดระวังในเรื่องดีไซน์ กับเรื่องคุณภาพงาน ต้องตรวจสอบให้ดี เดี๋ยวนี้ดีไซน์ก็ต้องตรวจ ก่อนลงมือก่อสร้างเราต้องตรวจ เทียบกับเมื่อก่อนที่ผู้รับเหมาไม่ต้องตรวจดีไซน์ เมื่อรับงานมาเราก็สร้างเลย สร้างตามแบบ แต่เดี๋ยวนี้เราต้องตรวจดีไซน์ และคุณภาพงานก่อสร้างก็ต้องให้เป๊ะตามแบบ
ภาพรวม ๆ พรีบิลท์เรามีพอร์ตรายได้จาก 2 ธุรกิจ คือ ธุรกิจรับเหมาก่อสร้างอาคาร กับธุรกิจพัฒนาที่อยู่อาศัย เป็นบ้านเดี่ยวแบรนด์พรรณนา ราคา 15-20 ล้าน กับแบรนด์พิมนารา ราคา 5-7 ล้านบาท ต้องยอมรับว่าธุรกิจบ้านจัดสรรตอนนี้เซนติเมนต์ไม่ดีเลย (ยิ้ม) แต่ผมยังโชคดีที่มีงานก่อสร้างเข้ามาเยอะ
Q : มีการแย่งผู้รับเหมาหรือไม่
ก็ยังมีอยู่ แต่แบรนด์พรีบิลท์ติดตลาดแล้ว ส่วนใหญ่เวลาประมูลงานสร้างคอนโดฯ เราจะได้ราคากลาง ๆ เพราะราคาต่ำสุดเนื่องจากยังมีผู้รับเหมาที่ไม่มีงาน ก็ยังแข่งทำราคาต่ำสุดอยู่จากราคากลาง มีคนที่ไม่มีงานก็ยังมีในยุควิกฤตเศรษฐกิจตกต่ำ
กล่าวคือ เวลาประมูลงานแล้วเราชนะมาในราคากลาง ๆ ยกตัวอย่าง สมมุติมีคนประมูลรับเหมา 5 ราย พรีบิลท์จะได้อันดับที่ 2-3 ซึ่งเราไม่ได้บิดในราคาต่ำสุดไง อันดับการเสนอราคาเราจะอยู่ที่ 2-3 เป็นส่วนใหญ่
ตอนนี้ถ้าเสนอราคาสูงสุด ลูกค้าก็ไม่อยากจ้างเพราะแพงไป ส่วนรายที่เสนอราคาต่ำสุด บริษัทอสังหาฯตอนนี้เริ่มกลัวเพราะเพิ่งผ่านสถานการณ์แผ่นดินไหวในช่วงปลายไตรมาส 1/68 ที่ผ่านมา กลัวแผ่นดินไหว กลัวว่าจะทำไม่รอด กลัวว่ารับเหมาไฟแนนเชียลไม่แข็งแรง เขาก็ดูหลายเรื่อง
อย่างที่บอกว่า ผมโชคดี โมเดลธุรกิจพรีบิลท์มีดีเวลอปเมนต์กับคอนสตรักชั่น มีธุรกิจสองขาเป็นตัวช่วยซึ่งกันและกัน เพราะเวลาธุรกิจอสังหาฯดาวน์ลง ธุรกิจก่อสร้างยังไม่ดาวน์ จะทิ้งช่วงห่างกันประมาณ 2-3 ปี เพราะก่อสร้างจะต้องเซ็นล่วงหน้า กว่าจะสร้างเสร็จก็ใช้เวลา 3 ปี ฉะนั้น พรีบิลท์จะมีแบ็กล็อก (ยอดขายรอส่งมอบ) ล่วงหน้า 3 ปี
ดังนั้น รายได้พอร์ตธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ที่เราแตกไลน์ลงทุน จึงเป็นการเสริมพอร์ตรายได้รวมของบริษัท ทำให้บริษัทเติบโตได้อย่างมั่นคงในระยะยาว
Q : มีแต่คนบ่นเศรษฐกิจไม่ดีตั้งแต่ปีที่แล้ว
ปีนี้ดี เพราะเทรนด์เศรษฐกิจปีหน้าคาดว่าจะแย่กว่านี้ ก็เลยบอกว่าปีนี้ดีกว่า (หัวเราะ) แต่ว่าที่ผ่านมาในปีนี้ ผมก็ยังไม่มียินข่าวดีเลย
Q : วิธีการประมูลยังไงให้อยู่อันดับ 2-3
ก็ลูกค้าชอบเราไง ลูกค้าก็อยากให้เราเสนอราคาต่ำสุดแหละ แต่ก็ไม่ไหว เราบอกว่าลดให้หน่อยหนึ่งละกัน ให้เข้าไปใกล้คนต่ำสุดอีกนิดนึง ขอแฮนดี้แคปเราบ้าง การทำธุรกิจยุคนี้เรื่องมาร์จิ้นบางลงแน่นอน สมัยก่อนดีกว่านี้ เราต้องขยันทำให้มากขึ้น
มาร์จิ้นรับเหมาตอนนี้เหลือสัก 8% เทียบกับแต่เดิมอยู่ที่ 10% นั่นคือมาร์จิ้นเคยได้สองดิจิต เหลือดิจิตเดียว เราทำรับเหมาโฟกัสรับงานแต่โครงการภาคเอกชน ต้องพยายามรักษาคุณภาพ รักษาการส่งมอบตรงเวลาเอาไว้ ผมมองว่าความไว้วางใจคือคีย์สำคัญที่ลูกค้าจะเลือกเรา ส่วนถ้าเป็นธุรกิจอสังหาฯ ปีนี้เราต้องประคองให้อยู่รอด จุดเน้นต้องรักษาแคชโฟลว์
Q : วิกฤตเศรษฐกิจ เป็นขาขึ้นของรับเหมา ?
ข้อดีของวิกฤตเศรษฐกิจคือทำให้เราพัฒนาตัวเราขึ้นนะ ตอนนี้เรามาเบสิกใหม่เลย มาเรียนหนังสือใหม่ ทำยังไงถึงจะตัดเหล็กแล้วไม่เหลือเศษ ทำยังไงบริหารจัดการประสิทธิภาพคน ใช้แรงงานคน 1 คนเท่ากับ 3 คน ใช้แรงงาน 3 คนเท่ากับ 5 คนให้ได้ นั่นคือมานั่งโฟกัสและให้ความสำคัญเรื่องประสิทธิภาพให้สูงขึ้น มันถูกสถานการณ์บีบให้เราต้องพัฒนาเทคนิคมากขึ้น พัฒนาเทคโนโลยีก่อสร้าง ระบบการบริหารงานให้ดียิ่งขึ้น
แต่ก่อนไซต์ก่อสร้างพยายามพึ่งเทคโนโลยีก่อสร้างสำเร็จรูปให้มากขึ้นเพื่อลดการพึ่งพาแรงงานคน ก็ยังเป็นอย่างนั้นอยู่ แต่ตอนนี้มันเป็นชุดความคิดเก่าไปแล้ว ต้องทำใหม่ให้มากขึ้น ตอนนี้มาทำเรื่องคน เรื่องประสิทธิภาพคน ประสิทธิภาพแรงงาน
หลักการคือเราพยายามจะสร้างระบบที่จะสามารถใช้คนที่ไม่มีฝีมือ ทำงานฝีมือได้ ส่วนวิธีการต้องออกแบบระบบให้เขา (แรงงาน) เติมคำในช่องว่าง ไม่ต้องคิดเยอะ
Q : อยากให้รัฐบาลช่วยอะไรบ้าง
มองจากเทรนด์นโยบายค่าแรงขั้นต่ำ เป็นอุปสรรคมากกว่าเป็นโอกาส เพราะงานรับเหมาตอนนี้มีแต่ถูกบีบให้ราคาลดลง ในขณะที่ค่าแรงก็มีแต่จะปรับขึ้น แต่ว่าต้นทุนเราก็ผลักภาระไปให้ลูกค้าไม่ได้
ฉะนั้น สิ่งที่อยากให้ช่วย จริง ๆ อยากให้รัฐบาลชะลอ ๆ การขึ้นค่าแรง หรือถ้าจะขึ้นขอให้มีการประกาศล่วงหน้า 1-2 ปี และทยอยขึ้น ควรบอกความชัดเจนล่วงหน้า
อีกเรื่องอยากให้รัฐบาลพยายามส่งเสริมและดึงดูดนักลงทุนต่างชาติเข้ามาลงทุนในประเทศให้มากขึ้น เพราะภาวะเศรษฐกิจชะลอตัวต่อเนื่องยาวนานแบบนี้ ไทยต้องพึ่งกำลังซื้อต่างชาติแล้วล่ะ เพราะกำลังซื้อในประเทศไม่ค่อยมี
ธุรกิจอสังหาฯ ผมทำบ้านแนวราบแบรนด์พรรณนา เน้นน้ำหนักขายลูกค้าคนไทยเป็นหลัก แต่ข้อเสนอเชิงนโยบายที่อยากให้รัฐบาลดึงดูดนักลงทุนต่างชาติ เพราะถ้าต่างชาติเข้ามาลงทุนเยอะ ทุกอย่าง ทั้งเศรษฐกิจภาพรวมจะดีหมด อยากให้รัฐบาลต้องรีบแก้เรื่องเศรษฐกิจมากกว่า
อ่านข่าวต้นฉบับได้ที่ : ‘พรีบิลท์’ ฝุ่นตลบสงครามชายแดน ข้อดีของวิกฤตรับเหมาถูกบังคับประสิทธิภาพต้องสูงสุด
ติดตามข่าวล่าสุดได้ทุกวัน ที่นี่
– Website : https://www.prachachat.net