ส่องโอกาส SME เจาะตลาด ‘วัยเก๋าที่ยังเก๋’ พร้อมจ่าย ถ้าแบรนด์ทำให้รัก!

รู้หรือไม่ ตอนนี้ประเทศไทยก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงวัย หรือ Aging Society เป็นที่เรียบร้อยแล้ว ทั้งเรื่องแนวคิดของคนรุ่นใหม่ที่ไม่อยากมีลูก หรือ การเลี้ยงสัตว์แทนลูกอย่างเทรนด์ Pet Parents ส่งผลให้ตอนนี้ประเทศไทยมีประชากรที่อายุมากกว่า 60 ปีขึ้นไปมากกว่า 20% ของจำนวนประชากรทั้งหมด หรือราว 14 ล้านคน

และแน่นอนว่าเมื่อประชากรเปลี่ยน ไม่ได้แปลว่าเราจะมีแค่คนแก่ที่มีมากขึ้นเท่านั้น แต่มันส่งผลต่อสภาวะเศรษฐกิจ สังคม และการใช้ชีวิต และเมื่อสัดส่วนประชากรเปลี่ยน เทรนด์เปลี่ยน ธุรกิจก็ต้องเปลี่ยนตาม เพราะความต้องการของผู้บริโภคในยุคนี้ก็อาจไม่เหมือนยุคก่อน

ซึ่งหลายๆคนมักมีคำจำกัดความ หรือ มายาคติผู้สูงอายุในหัว เช่นเป็นคนแก่สูงวัย หัวขาว อยู่แต่บ้าน ไม่ใช่สามารถอยู่ได้ด้วยตนเอง แต่เชื่อหรือไม่ ผู้สูงอายุในสมัยนี้ไม่เหมือนภาพเก่าๆ เพราะพวกเขาเป็น ‘วัยเก๋าที่ยังเก๋’ แถมยังเป็นกลุ่มผู้บริโภคที่กระเป๋าหนัก พร้อมเปย์หากแบรนด์ทำให้พวกเขารัก

บทความนี้ ทีม SPOTLIGHT ได้มีโอกาสพูดคุยสุด exclusiveกับ คุณแนน-วริศรา กลีบบัว CEO ของบริษัท ยังแฮปปี้พลัส จำกัด ที่จะพาทุกคนไปอัพเดทเทรนด์ผู้สูงอายุในยุคปัจจุบันพร้อมส่องโอกาส SME เจาะตลาด ‘วัยเก๋าที่ยังเก๋’ พร้อมจ่าย ถ้าแบรนด์ทำให้รัก!

ประเทศไทยก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงวัยแล้ว!

คุณวริศรา เล่าให้ทีม SPOTLIGHT ฟังว่า “ตั้งแต่ปีที่แล้ว เราได้เข้าสู่สังคมผู้สูงวัยอย่างเต็มตัวแล้ว แต่ว่าตอนนี้เรากำลังจะก้าวเข้าสู่สังคมสูงวัยระดับสุดยอด (Super Aged Society) หรือว่ามากกว่า 20-30% ของประชากรเป็นผู้สูงอายุ”

โดยตั้งแต่ปี 2561 หรือเมื่อ 7 ปีที่แล้ว ถือได้ว่าเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ไทยที่จำนวนประชากรมีสัดส่วนผู้สูงอายุแซงหน้าประชากรเด็ก คำถามก็คือประเทศไทยจะรับมืออย่างไรกับสังคมสูงวัย เด็กเกิดใหม่ลดลง วัยแรงงานลด รัฐบาลต้องหันมาสร้างรัฐสวัสดิการดูแลผู้สูงอายุมากขึ้น และนี่อาจส่งผลต่อความสามารถในการแข่งขันของประเทศ ทั้งในแง่ของเศรษฐกิจ รายได้ แต่ในขณะที่รายจ่ายต้องเพิ่มขึ้น

เมื่อถามถึงตัวอย่างประเทศอื่นที่ก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงวัย คุณวริศรา ได้ยกตัวอย่างเล่าให้ทีม SPOTLIGHT ฟังว่า ญี่ปุ่น ถือได้ว่าเป็นหนึ่งในประเทศที่น่าสนใจเพราะเขาได้ก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงวัยอย่างเต็มขั้น ส่วนฮ่องกงและประเทศแถบสแกนดิเนเวีย ตอนนี้ก็กำลังเผชิญจำนวนประชากรสังคมผู้สูงวัยที่เพิ่มขึ้น

แต่หนึ่งสิ่งที่สำคัญสำหรับการเข้าสู่สังคมผู้สูงวัยคือเรื่องรายได้ ประเทศที่มีเศรษฐกิจดี รัฐสวัสดิการดี ประชาชนจะสารถ “รวยก่อนแก่” แต่ในขณะที่ประเทศไทยอาจต้องเผชิญกับดัก “แก่ก่อนรวย”

ต้องลบมายาคติด ผู้สูงอายุ = แก่ ทำอะไรไม่ได้ เพราะสมัยนี้เป็นวัยเก๋าที่ยังเก๋

คุณวริศรา ได้เล่าให้ทีม SPOTLIGHT ฟังว่า“ก่อนที่เราจะก้าวสู่สังคมผู้สูงอายุ เราต้องทำความเข้าใจก่อนว่าผู้สูงอายุคืออะไร เพราะปัจจุบันเรามีมายาคติของผู้สูงอายุ อยู่ค่อนข้างเยอะในประเทศไทย เช่น วันนี้เราอายุ 59 ปี พรุ่งนี้วันเกิด 60 ปี เท่ากับว่าแค่ข้ามคืนเรากลายเป็นผู้สูงอายุเลย เราต้องอย่ามองว่าการเป็นผู้สูงอายุมันเป็นเรื่องที่น่ากลัว เพราะเรามีเทคโนโลยีที่ล้ำสมัยมากๆในปัจจุบัน หรือว่าการแพทย์ที่ก้าวหน้า อายุ 60 ปี สมัยนี้ กับ 60 ปีสมัยก่อนมันต่างกันนะ ทั้งศักยภาพ และร่างกาย เครื่องมือต่างๆในการช่วยเหลือ มันไม่เหมือนเดิม สิ่งสำคัญคือเราต้องเปลี่ยนภาระเป็นพลัง เพราะปัจจุบันผู้สูงอายุยับงมีพลังอยู่”

ส่องโอกาส SME เจาะตลาด ‘วัยเก๋าที่ยังเก๋’

จากการคาดการณ์ของ สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ พบว่าในปี 2573 ประเทศไทยจะมีจำนวนผู้สูงอายุมากถึง 14.1 ล้านคน ซึ่งถือได้ว่านี่คือ โอกาสทองของธุรกิจ ที่จะเข้ามาตอบสนองความต้องการของกลุ่มผู้บริโภคกลุ่มนี้

โดยคุณวริศรา ได้ฉายภาพเล่าให้ทีม SPOTLIGHT ฟังว่า “ใน 14 ล้านคน ประมาณ 60% ถือได้ว่าเป็นกลุ่มที่ under privilege กลุ่มนี้จะรับการดูแลจากรัฐบาลเป็นหลัก และอีก 40% เป็นชนชั้นกลาง มีเงินเก็บพอใช้ โดยกลุ่มนี้เป็นกลุ่มที่น่าสนใจเพราะเป็ยกลุ่มที่มีกำลังซื้อ เพราะฉะนั้น SME ควรเจาะตลาดและโอกาสตรงนี้ จะทำอย่างไรให้เขาสนใจเรา”

สิ่งแรกที่เราต้องทำความเข้าใจ คือ เราต้องเข้าใจก่อนว่าผู้สูงอายุมีพฤติกรรมแบบไหน หรือ กลุ่มเป้าหมายแบบไหน เพราะปัจจุบันตลาดชอบเหมาร่วมผู้สูงอายุ ว่า ผู้สูงอายุ = ต้องใช้เตียงผู้สูงอายุ / รถเข็น / นมสร้างเสริมกล้ามเนื้อ แต่จริงๆแล้วเขาก็คือเราเนี่ยแหละที่อายุโตขึ้น

โดยผู้สูงอายุ มี 3 ประเภท 1.เขียว = เพิ่งเกษียณ 2.เหลือง = ติดบ้าน 3.แดง = ติดเตียง และเวลาเราพูดถึงนวัตกรรม หรือสินค้า SME มองเหลืองกับแดง เป็นหลัก แต่จริงๆสีเขียวคือ 97% ของตลาดผู้สูงอายุ ฉะนั้น SME ควรเข้ามามองว่าเราสามารถทำอะไรกับเค้าได้บ้าง

โดยคุณวริศรา ได้ชี้แนะพฤติกรรมของผู้สูงอายุ โดยมี 2 ประเด็นที่น่าสนใจ อย่าง

• แบรนด์ควรสร้างการรับรู้ หรือ brand awareness ให้มากขึ้น เพราะส่วนใหญ่ผู้สูงอายุไม่รู้ว่าตอนนี้มีผบิตภัณฑ์ หรือสินค้าอะไรใหม่ๆที่ตอบโจทย์พวกเขา “ปัจจุบันผู้สูงอายุ มีกำลังในการซื้อ พร้อมที่จะลองของใหม่ๆ แต่ปัญหาคือมันไม่มีใครไปบอกเขาว่าของใหม่ๆในตลาดมันมีอะไรบ้าง”
• แบรนด์ควรให้อะไรบางอย่างแก่กลุ่มลูกค้าก่อนถึงสามารถเปลี่ยนกลุ่มเป้าหมายให้กลายเป็นผู้บริโภคได้ เช่น หากแบรนด์เข้ามาสนับสนุนกิจกรรมของผู้สูงอายุ สร้างกิจกรรมดีๆ แล้วพอแบรนด์มาออกบูธหรือว่าขายของ ผู้สูงอายุก็มีแนวโน้มที่จะซื้อสินค้าหรือเลือกใช้บริการมากขึ้น เพราะพวกเขามองว่าเพราะแบรนด์สนับสนุนให้เกิดกิจกรรมดีๆ พวกเขาก็อยากซัพพอร์ตแบรนด์นั้นๆให้มากขึ้น

Young Happy คอมมูนิตี้ที่สร้างความสุขให้แก่วัยเก๋า

Young happy คือ พื้นที่ทางสังคม (Community) เพื่อผู้สูงอายุที่ “สนุก มีคุณค่า พึ่งพาตัวเองได้” ครอบคลุมทั้งรูปแบบออฟไลน์และออนไลน์ ที่มีทั้งกิจกรรมที่เป็นมิตรให้ผู้สูงวัยได้เข้าร่วม มีทั้งหลักสูตรเรียนที่สอนการใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมต่างๆ เช่น เช่น การสอนใช้ไลน์ Facebook เพื่อสอนให้ผู้สูงอายุปรับตัวเข้าสู่สังคมยุคปัจจุบันได้ และตอนนี้ยังมีการสอนใช้TikTok รวมถึง X เพื่อให้ผู้สูงอายุตามเทรนด์ให้ทันเพื่อคุยกับลูกหลายให้รู้เรื่อง

คุณวริศรา ได้เล่าให้ทีม SPOTLIGHT ฟังว่า หัวใจสำคัญของ Young Happy คือดำเนินภายใต้แนวคิด “เปลี่ยนภาระให้เป็นพลัง” เราพยายามช่วยให้ผู้สูงอายุ reconnect กลับเข้าสู่สังคมได้ ซึ่งบางส่วนอย่าง reconnect บางส่วนอยาก reskill เป็นการฝึกอบรมต่างๆทั้งเรื่องกาย-ใจ-สังคม

ส่วน Young Happy Plus เป็น community สังคมผู้สูงอายุออนไลน์ เป็นแพลตฟอร์มเพื่อเข้ามาพูดคุยแลกเปลี่ยกัน เช่น เราเดินหมื่นก้าว ลูกซื้อนาฬิกาให้ แต่ไม่รู้จะแชร์กับใคร ก็มาแชร์ผ่านแพลตฟอร์มนี้ มันช่วยสนับสนุนให้คนมีสุขภาพที่ดีขึ้น และ reconnect กับคนในสังคมได้มากขึ้น