SOCIETY: ทำไมแมวถึง ‘กลัวน้ำ’? เหตุผลมาจากทั้งวิวัฒนาการ และการเลี้ยงดู
หมากับแมวเป็นสองสัตว์เลี้ยงยอดฮิตของมนุษยชาติ และประวัติศาสตร์ที่มนุษย์เลี้ยงพวกมันมากว่า 20,000 ปี และกว่า 10,000 ปี ก็ไม่ใช่น้อย จึงทำให้พวกมันมีการปรับตัวในการอยู่ร่วมกับสังคมมนุษย์ในระดับสูงกว่าสัตว์อื่นๆ และทำให้มันเป็นสัตว์เลี้ยงยอดฮิต
หมากับแมวต่างกันมากระดับที่เราสามารถเดาบุคลิกของคนได้จากการที่เลือกหมาและแมวเป็นหลัก แต่ประเด็นหนึ่งที่สัตว์สองชนิดนี้ต่างกันแบบสุดขั้วจริงๆ ก็คือท่าทีต่อการสัมผัส ‘น้ำ’
สำหรับหมา หมาจำนวนมากชอบน้ำ เห็นบ่อน้ำถึงกับกระโดดใส่ อาบน้ำให้ก็สนุกสนาน แต่กลับกัน มันยากมากๆ ที่เราจะเจอแมวที่ชอบน้ำ หรือพูดอีกแบบก็คือ แมวเป็นสัตว์ที่ดูจะ ‘กลัวน้ำ’
ความกลัวน้ำของแมวเป็นสิ่งที่เราได้ยินได้ฟังกันมา และคนที่เคยเลี้ยงแมวก็คงตระหนักดีว่าการเอาแมวไปอาบน้ำนั้นแทบจะเป็นสิ่งที่เป็นไปไม่ได้
คำถามที่น่าสนใจคือทำไม?
คำอธิบายมีหลายระดับ
อย่างแรก แมวบ้านปัจจุบันเป็นสายพันธุ์ที่วิวัฒนาการมาจากแมวป่าแอฟริกา ซึ่งมันเป็นสัตว์ที่อาศัยอยู่ในภูมิประเทศทะเลทรายและทุ่งหญ้าสะวันนา สัตว์แบบนี้ไม่ชอบน้ำอยู่แล้วตามธรรมชาติ และเนื่องจากแมวต่างจากหมา มนุษย์ไม่ได้เลี้ยงพวกมันไว้ใช้งาน ดังนั้นจึงไม่มีการคัดเลือกสายพันธุ์ที่ชอบน้ำแบบหมา (เช่นพวกสายรีทรีฟเวอร์ ที่ตอนแรกถูกคัดเลือกสายพันธุ์มาเพื่อให้มันว่ายน้ำไปเอานกเป็ดน้ำที่มนุษย์ยิงได้กลับมา) และความที่สายพันธุ์พวกมันใกล้บรรพบุรุษที่เกลียดน้ำมาก พวกมันจะเกลียดน้ำเหมือนกันก็ไม่แปลก
อย่างที่สอง จริงๆ แล้วสัตว์ตามธรรมชาติไม่ได้ชอบน้ำ แต่มนุษย์ที่เลี้ยงพวกมันต้องทำให้พวกมันชอบน้ำ เวลาทำความสะอาดจะได้ง่ายๆ กรณีหมานั้นชัดเจน ใครเลี้ยงหมาควรจะหัดอาบน้ำให้หมาแต่เด็ก เพราะบางตัวมันไม่ได้ชอบน้ำ แต่การสอนให้มันเรียนรู้ว่ามันโดนน้ำได้ ก็จะทำให้คนเลี้ยงอาบน้ำให้พวกมันได้ง่ายตอนโต หรือพูดง่ายๆ ที่เห็นหมาชอบน้ำ หรือไม่ได้กลัวน้ำ ก็เพราะมนุษย์ฝึกพวกมันให้เป็นแบบนั้น และที่มนุษย์อาบน้ำให้พวกมัน เพื่อมันจะได้ตัวไม่เหม็น ขนจะได้ไม่เป็นสังกะตัง
กลับกัน สำหรับแมว อย่างที่คนเลี้ยงแมวรู้ว่าพวกมันทำความสะอาดตัวเองตลอด มันไม่ต้องการให้มนุษย์ไปยุ่งกับการทำความสะอาดเนื้อตัวของพวกมัน และสำหรับคนเลี้ยงแมวมันคือข้อดี ที่ไม่ต้องไปทำความสะอาดพวกมันเหมือนหมา แต่อีกด้านก็คือมนุษย์ไม่ได้ฝึกให้พวกมัน ‘ฝืนธรรมชาติ’ ในการเป็นมิตรต่อน้ำนัก ดังนั้นจึงไม่แปลกที่พวกมันจะมีแนวโน้มเกลียดน้ำตามธรรมชาติเหมือนบรรพบุรุษ
ทั้งนี้ บางคนอาจคิดว่าแมวเกลียดน้ำก็ไม่ใช่ปัญหาอะไร แต่ในความเป็นจริง แมวจำนวนไม่น้อยไม่ชอบยุ่งกับน้ำ ระดับที่กินน้ำน้อยมากจนทำให้เป็นนิ่ว หรือกระทั่งทำให้ไตมีปัญหา โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อแมวบ้านเหล่านี้กินอาหารแมวในระบบอุตสาหกรรมอาหารสัตว์ ที่จำนวนไม่น้อยมีพวกแร่ธาตุที่ต้องใช้ไตในการกรอง และทำให้ต้องกินน้ำมากกว่าแมวที่อยู่ตามธรรมชาติ
เหตุนี้เลยทำให้บางคนถึงกับต้องซื้อ ‘น้ำพุแมว’ มาเชิญชวนให้แมวกินน้ำมากขึ้น เพราะเชื่อกันว่าแมวตามธรรมชาติจะชอบแหล่งน้ำที่มีการไหลเวียน มากกว่าน้ำนิ่งๆ ในชาม
แน่นอนอีกว่าหลายคนที่ซื้อมาก็คงรู้ว่าแมวที่ไม่ชอบน้ำจริงๆ มันก็ไม่ได้สนใจเลย ไม่ว่าเราจะซื้อมาแพงหรืออลังการแค่ไหน และสุดท้ายบางทีเราก็อาจต้องป้อนน้ำให้พวกมันได้รับน้ำเพียงพอต่อวัน หรือบางทีก็ต้องให้น้ำเกลือใต้ผิวหนังกันเลย หากเราป้อนไม่ได้