นกเขตร้อนจะไม่ทน จำนวนประชากรลดฮวบ อากาศร้อนกระทบอัตราเจริญพันธุ์
วารสารวิทยาศาสตร์ Nature Ecology & Evolution ได้เปิดเผยรายงาน ชื่อ Large reductions in tropical bird abundance attributable to heat extreme intensification เมื่อวันจันทร์ที่ 11 สิงหาคม 2568 ชี้ว่า อุณหภูมิที่สูงขึ้นส่งผลต่อประชากรนกเขตร้อน
รายงานชี้ว่า จากการศึกษาของนักวิทยาศาสตร์ในทวีปยุโรปและออสเตรเลีย อุณหภูมิที่เพิ่มขึ้นมากรุนแรง ทำให้ประชากรนกเขตร้อนลดลงกว่า 25-38% เปรียบเทียบกับโลกเมื่อยังไม่ได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงทางสภาพภูมิอากาศโดยฝีมือมนุษย์ก่อนหน้า และบางสายพันธุ์ประชากรลดไปแล้วมากกว่า 50%
หัวหน้าผู้เขียน แม็กซิมิเลียน ค็อทซ์ นักวิจัยประจำศูนย์ซูเปอร์คอมพิวติงแห่งชาติในบาร์เซโลนา และสถาบันวิจัยผลกระทบสภาพภูมิอากาศพอทสดัม (PIK) กล่าวว่า นกในเขตร้อนขณะนี้ต้องเผชิญอากาศร้อนสุดขั้วมากถึงปีละ 30 วัน ในขณะที่กลางทศวรรษที่ 20 เหล่านกเผชิญวันเหล่านี้แค่ปีละ 3 วันเท่านั้น
“สิ่งนี้ทำให้เกิดผลที่ตามมาร้ายแรงมาก ถ้าเราคุยกันเรื่องความหลากหลายด้านนิเวศวิทยา […] การปกป้องแหล่งที่อยู่อาศัยเดิมเป็นสิ่งสำคัญ แต่หากไม่จัดการกับปัญหาความเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ยังไงก็ไม่พอสำหรับพวกนก”
กว่าครึ่งของสายพันธุ์นกบนโลกเราพบได้ที่พื้นที่เขตร้อนอันมีความหลากหลายทางชีวภาพมาก มักเป็นนกสีสดสวยที่มีคุณูปการมากต่อระบบนิเวศด้วยการกระจายเมล็ดของพืชพรรณต่าง ๆ
อย่างไรก็ตาม นกในพื้นที่เขตร้อนอาจทนอากาศที่ร้อนขึ้นทุกปีได้อีกไม่มากนัก อุณหภูมิสูงเป็นสาเหตุของโรคลมแดด (hyperthermia) และภาวะขาดน้ำในนกได้ ค็อทซ์กล่าวว่า เงื่อนไขเหล่านี้กระทบต่อความเป็นอยู่ของนกมาก โดยเฉพาะการสืบพันธุ์
“นี่เป็นการลดลงอย่างน่าตกตะลึง โดยทั่วไปนกอ่อนไหวต่อการขาดน้ำและความเครียดจากความร้อนมาก ความร้อนสุดขั้วทำให้เกิดการเสียชีวิตมากเกินไป ลดอัตราการเจริญพันธุ์ เปลี่ยนพฤติกรรมการสืบพันธุ์ และลดอัตราการอยู่รอดของลูกนกลง”
ตัวอย่างหนึ่งที่เห็นได้ชัดคือจำนวนประชากรที่ลดลงในปานามา เช่น นกคิงเควตซัล นกเควตซัลอกแดง นกกระเต็นสองสี และนกขุนแผนหัวแดง
งานวิจัยชิ้นนี้วิเคราะห์ชุดข้อมูลจากประชากรนกมากกว่า 3,000 ชนิดทั่วโลก และใช้การสร้างแบบจำลองทางสถิติในการแยกผลกระทบของสภาพอากาศสุดขั้วออกจากปัจจัยอื่น ๆ เพื่อดูว่าอุณหภูมิที่สูงขึ้นส่งผลเพียงใด
เอมี แวน แทเทนโฮฟ นักวิจัยหลังปริญญาเอกจากศูนย์ศึกษาประชากรนก มหาวิทยาลัยคอร์เนล กล่าวถึงภาพรวมของการลดลงของนกในเขตร้อน
“การตัดไม้ทำลายป่ามีผลที่ชัดเจน คือต้นไม้ถูกตัดและแหล่งที่อยู่ก็หายไป […] เราต้องการชุดข้อมูลระยะยาว อย่างนักวิจัยที่เข้าใจว่าอุณหภูมิสูงส่งผลต่อประชากรนกอย่างไร […] รายงานชิ้นนี้เป็นเครื่องเตือนใจชิ้นสำคัญว่าเราต้องเดินหน้าตรวจสอบสาเหตุของการลดลงของประชากรนก และนำผลการค้นหาเหล่านี้ไปใช้ในโครงการอนุรักษ์ต่อไป”