9 ทันโลก : 80 ปี ระเบิดปรมาณู บทเรียนที่โลกลืม?

ญี่ปุ่น 6 ส.ค. – วันนี้เมืองฮิโรชิมาจัดพิธีรำลึกเหตุการณ์ทิ้งระเบิดปรมาณู เมื่อ 80 ปีก่อน รายงาน 9 ทันโลก พาไปฟังเสียงเรียกร้องสันติภาพของผู้รอดชีวิต ขณะที่ชาติมหาอำนาจกลับนำนิวเคลียร์มาข่มขู่กัน

80 ปีมาแล้วที่ญี่ปุ่นเฝ้าคอยย้ำเตือนโลกถึงพิษภัยร้ายแรงของระเบิดปรมาณู หวังสร้างโลกปลอดนิวเคลียร์ แต่ความขัดแย้งแย่งชิงบนโลกทำให้ความหวังนั้นยังเลือนลาง และมหาอำนาจยังนำโลกขยับไปใกล้ความเสี่ยงซ้ำรอยหายนะแห่งการทำลายล้าง

80 ปีมาแล้วที่โดมเก็มบากุ ย้ำเตือนผู้คนถึงหายนะจากระเบิดปรมาณูที่เมืองฮิโรชิมาต้องประสบ ผู้รอดชีวิต ชาวเมือง และตัวแทนจาก 120 ประเทศ ร่วมกันส่งใจรำลึกในเวลา 08.15 น. เสียงระฆังดังขึ้นเพื่อการสงบนิ่งไว้อาลัย ในเวลาที่ระเบิดปรมาณูตกกระทบพื้นดินเป็นครั้งแรก

ในพิธีนี้นายกเทศมนตรีของเมืองฮิโรชิมาเป็นตัวแทนส่งเสียงเรียกร้องไปยังชาติมหาอำนาจผู้ครอบครองอาวุธร้ายนี้ คุกคามโครงงานสันติภาพที่ก่อสร้างมาอย่างยากลำบาก เตือนให้คนรุ่นใหม่ตระหนักถึงผลพวงของนิวเคลียร์ต่อโลกอนาคตของพวกเขา

6 สิงหาคม ปี 1945 ระเบิดปรมาณูแรงระเบิดขนาด 15 กิโลตัน ชื่อลิตเทิลบอย จากเครื่องบินทิ้งระเบิดของกองทัพสหรัฐ สังหารผู้คนไป 140,000 คน ภายในปีนั้น คนที่รอดชีวิตและบาดเจ็บต้องทนทุกข์ทรมานจากอาวุธทำลายล้างสูง

กลุ่มคนที่ประสบเหตุด้วยตนเองแล้วรอดชีวิตมาได รู้ว่าตัวเองเหลือเวลาไม่มากแล้ว จึงกำลังเร่งส่งเสียงไปยังประเทศที่ครอบครองอาวุธนิวเคลียร์ที่เชื่อว่ามีอยู่ 9 ประเทศ รวมกว่า 12,000 หัวรบ แต่จำนวนนี้เกือบทั้งหมดเป็นของสองประเทศ คือ รัสเซีย ราว 5,400 หัวรบ และสหรัฐ 5,200 หัวรบ และสองมหาอำนาจนิวเคลียร์นี้กำลังเผชิญหน้ากัน กำลังนำโลกเข้าสู่ระยะแรกของสงครามเย็นรอบใหม่ ด้วยความเป็นปฏิปักษ์หนักหน่วงขึ้น เร่งพัฒนาอาวุธและกองกำลังนิวเคลียร์ ผลักทั้งโลกไปสู่ปากเหวของสงครามนิวเคลียร์ ทั้งๆ ที่ก่อนหน้านี้ไม่นาน ผู้นำสองประเทศเคยมีสัมพันธ์พิเศษที่แนบแน่น

นายโดนัลด์ ทรัมป์ ประธานาธิบดีสหรัฐ เคยแสดงความชื่นชม ยื่นไมตรีให้นายวลาดิเมียร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซีย แต่ปัจจุบันจากปมขัดแย้งในยูเครน ที่นายทรัมป์หัวเสียที่นายปูตินไม่สนองตอบกับแนวทางสันติภาพของเขา จึงลุกลามไปถึงขั้นสั่งการให้เคลื่อนตำแหน่งเรือดำน้ำนิวเคลียร์ 2 ลำ อาวุธทางยุทธศาสตร์สำคัญที่ติดตั้งขีปนาวุธติดหัวรบนิวเคลียร์ไว้ เขาระบุเป็นปริศนาว่าย้ายขุมกำลังนี้ไปยังภูมิภาคที่เหมาะสม

ด้านรัสเซียแม้จะแสดงท่าทีไม่ให้ค่ากับวาทกรรมคำขู่ด้วยนิวเคลียร์ของนายทรัมป์ แต่นายปูตินประกาศส่งขีปนาวุธรุ่นใหม่ ความเร็วเหนือเสียง ติดหัวรบนิวเคคลียร์ที่ชื่อ โอเรซนิค ไปประจำการใน “เบลารุส” ยิ่งไปกว่านั้น ยังมีมหาอำนาจชาติอีกชาติที่เข้าสู่สมการการเผชิญหน้าคือ จีน ที่จัดการซ้อมรบร่วมกับรัสเซียในทะเลญี่ปุ่น ส่วนหนึ่งเป็นการซ้อมต่อต้านเรือดำน้ำ เป็นเวลา 3 วัน ทั้งสองฝ่ายนำเรือรบและเรือดำน้ำ เข้าร่วมการฝึกซ้อม Maritime Interaction-2025 ที่แม้กำหนดไว้ล่วงหน้า แต่ถือเป็นความเคลื่อนไหวสำคัญการผนึกกำลังของสองชาติศัตรูสหรัฐ ตอกย้ำการเป็นคู่ลงนามความเป็นหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์รอบด้าน

ความขัดแย้งที่ลุกลามอยู่เป็นการเพิกเฉยต่อบทเรียนอันเลวร้ายที่ชาวเมืองฮิโรชิมาต้องการให้ประชาคมโลกควรจดจำจากประวัติศาสตร์ กลุ่มผู้รอดชีวิตหรือที่เรียกว่า ฮิบาคุชะ ที่ปัจจุบันอายุเฉลี่ย 86 ปี มีจำนวนไม่ถึงแสนคนแล้ว พวกเขายังคงเรียกร้องสิ่งที่ทำมา 80 ปี ให้สังคมโลกพร้อมใจต่อต้านและละทิ้งอาวุธนิวเคลียร์ เพื่อสันติภาพโลก

ดั่งคำจารึกที่ว่า ขอให้ดวงวิญญาณทั้งหลาย ณ ที่แห่งนี้ ได้พักผ่อนอย่างสงบ เราจะไม่ยอมให้ความชั่วร้ายนั้นเกิดขึ้นซ้ำอีก.-สำนักข่าวไทย