“เยาวชนต้องเรียนรู้ AI” หนังสือที่ให้ความรู้เกี่ยวกับการใช้ AI ของจีน

“เยาวชนต้องเรียนรู้AI” หนังสือที่ให้ความรู้เกี่ยวกับการใช้ AI ของจีน

โดย รศ.วิภา อุตมฉันท์

เมื่อหลายวันก่อน ไปยืนดูหลานชายอายุ 13 ปีทำการบ้าน เขากำลังเขียนบทความเรื่อง “น้ำตาล” เริ่มตั้งแต่ว่าน้ำตาลมาจากไหน มีกี่ชนิด มีคุณและโทษอย่างไร คุณยายอ่านแล้วแทบไม่เชื่อสายตาว่าเด็ก 13 ขวบจะเขียนได้ขนาดนั้น ถามเขาว่าไปเอาข้อมูลมาจากไหน เขาบอกว่าถาม AI แล้วเอาข้อมูลมาเรียบเรียง คุณยายก็รู้จัก AI ผ่านสื่อมาเยอะ แต่ไม่รู้ว่ามันทำงานอย่างไร จึงให้หลานแสดงวิธีหาข้อมูลจาก AI ให้ดู โอน่าอัศจรรย์จริง ๆ .. มันสามารถโต้ตอบได้ไวและรอบรู้ทุกอย่างยิ่งกว่าสมองมนุษย์เสียอีก หากผู้ใช้เลือกใช้ภาษาไทยในการสื่อสาร มันก็จะโต้ตอบเราเป็นภาษาไทย หากใช้ภาษาอังกฤษมันก็จะตอบกลับเป็นภาษาอังกฤษ โดยมันจะถามเราว่าต้องการคำตอบยาวขนาดไหน กี่ร้อยคำ หรือต้องการแจกแจงข้อมูลเป็นข้อ ๆ ให้ดู พอเราตอบกลับข้อมูลที่เราต้องการก็จะนำขึ้นหน้าจอทันทีในชั่วพริบตา หลานบอกว่าเขาต้องนำข้อมูลต่าง ๆ ที่ได้มาเรียบเรียงใหม่ให้เป็นบทความที่สมบูรณ์ จะลอกมาทั้งดุ้นไม่ได้ เพราะครูจะจับได้ว่าลอกมา

อะไรคือ AI หรือ Artificial Intelligence ? มันคือโปรแกรมคอมพิวเตอร์ชั้นสูงที่ถูกสร้างมาเพื่อให้สามารถทำงานได้เหมือนสมองมนุษย์ สามารถช่วยลดการทำงานซ้ำซ้อน สามารถรวบรวมข้อมูลและวิเคราะห์ข้อมูลจำนวนมากได้อย่างดีเยี่ยม ทำให้ได้ข้อมูลเชิงลึกที่มีผลแม่นยำ จึงมีส่วนสำคัญในการช่วยให้ธุรกิจสามารถนำไปประยุกต์ใช้งานได้หลายด้าน เช่น ด้านการเงิน ด้านการตลาด รวมไปถึงด้านความปลอดภัย อุตสาหกรรม AI จึงเติบโตเร็วมาก

AI ที่หลานใช้มีชื่อว่า ChatGPT เป็น AI สัญชาติอเมริกัน พัฒนาโดยบริษัทชื่อดังที่ Silicon Valley เพื่อให้ใช้งานได้ทั่วโลก จึงมีจุดเด่นที่รองรับได้หลายภาษา แต่ยังมี AI อีกสัญชาติหนึ่งเป็นของจีนชื่อว่า DeepSeek เกิดทีหลังแต่กำลังเจริญก้าวหน้าไล่หลัง ChatGPT ของอเมริกามาแบบเห็นหลังกันลิบ ๆ DeepSeek มุ่งเน้นการใช้งานในเอเชีย โดยเฉพาะภาษาจีน สันทัดในการให้ข้อมูลเกี่ยวกับภูมิภาคนี้เป็นอย่างดี แต่ยังไม่เป็นที่รู้จักในวงกว้างเท่ากับ ChatGPT

ต่อมาเมื่อ 2 วันก่อน บังเอิญอ่านพบบทความของทางจีน แนะนำหนังสือเล่มหนึ่งชื่อว่า Shao nian xue AI (เยาวชนเรียนรู้ AI) ผู้แต่งชื่อ “อู่อวี้ไท่” โปรยหัวตัวโตบนแผ่นโฆษณาหน้าแรกว่า “ยุคแห่ง AI เยาวชนต้องเป็นผู้นำหน้า” นอกจากตัวเล่มแล้วยังมี วิดีโอ ประกอบความยาวประมาณ 120 นาที เพื่อช่วยผู้เรียนให้เรียนรู้ง่ายขึ้นด้วย

เนื้อหาภายในเล่มเป็นข้อมูลเกี่ยวกับวิธีใช้ ประโยชน์และข้อดีของ AI ใช้ภาษาที่เข้าใจง่าย สอนวิธีตั้งปัญหา การใช้คำสั่ง ทำให้ AI เป็นผู้ช่วยที่ดีในการสร้างสรรค์ผลงานตั้งแต่เริ่มคิด วางเค้าโครง จนสำเร็จออกมาเป็นชิ้นงานที่ต้องการ ผู้ใช้สามารถใช้ AI เป็นเสมือนผู้ช่วยติววิชาได้อย่างตรงเป้า ซ้ำยังเหมาะกับผู้ปกครองในการเรียนรู้ร่วมกับลูก ๆ พ่อแม่สามารถมีส่วนช่วยให้คำแนะนำเกี่ยวกับการเรียนของลูกๆ เป็นการเสริมสร้างความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดกันภายในครอบครัว

DeepSeek รุ่นแรกของจีนเกิดขึ้นในปี 2023 เรียกว่า DeepSeek Coder ออกแบบมาสำหรับการเขียนโค้ดโดยเฉพาะ อีกปีหนึ่งต่อมาก็เกิด DeepSeek-V2 มีประสิทธิภาพสูงกว่าและต้นทุนต่ำกว่า การแข่งขันในตลาด AI ของจีนเริ่มดุเดือด จนบริษัทออนไลน์ยักษ์ใหญ่ เช่น Tencent, Baidu และ Alibaba ต่างต้องลดราคาของตนลงเพื่อสู้กับการแข่งขัน อีกหนึ่งปีต่อมาคือปี 2024 DeepSeek-V3 ก็ได้รับการเปิดตัว แสดงให้เห็นว่าเทคโนโลยี AI ของจีนก้าวหน้าเร็วมาก

ในช่วงแรก อุตสาหกรรม AI ของจีนดูจะด้อยกว่าของอเมริกาอยู่มาก สาเหตุหนึ่งเกิดจากการกีดกันของอเมริกา ในปี 2022 อเมริกาได้ห้ามการส่งออกชิปที่มีคุณภาพสูงให้กับจีน ทำให้จีนต้องออกแบบผลิตภัณฑ์ที่มีประสิทธิภาพต่ำลง นอกจากนี้อเมริกายังพยายามกีดกันไม่ให้จีนผลิตชิปรุ่นท็อป โดยห้ามส่งออกอุปกรณ์ที่จำเป็นในการผลิตชิป และข่มขู่บริษัทที่ให้ความช่วยเหลือแก่จีนด้วย ทางฝ่ายจีนเองก็ได้สร้างกรอบที่มีส่วนทำให้เทคโนโลยี AI ในประเทศถูกจำกัด โดยเฉพาะข้อจำกัดทางด้านเนื้อหา เช่น ผู้ผลิตจะต้องพัฒนา AI ที่มีเนื้อหาส่งเสริมหรือไม่ขัดต่อ “ค่านิยมสังคมนิยม” แต่ในขณะเดียวกัน จีนก็ต้องการเป็นผู้แข่งในตลาด AI ของโลกด้วย จึงต้องหันมาส่งเสริมให้เกิดความร่วมมือเชิงกลยุทธ์ระหว่างบริษัทต่างๆ เพิ่มขีดความสามารถด้านต้นทุน เพื่อให้นักพัฒนาสามารถเข้าถึง แก้ไข และปรับใช้โมเดลของ DeepSeek ได้อย่างอิสระ ลดอุปสรรคด้านการเงินในการเข้าถึง AI และส่งเสริมให้นำ AI ชั้นสูงไปใช้ให้แพร่หลายมากขึ้น

การเข้าสู่ตลาด AI ของ DeepSeek ได้สร้างแรงกดดันในการแข่งขันอย่างมีนัยสำคัญต่อยักษ์ใหญ่อย่าง Google และ Meta เพราะ DeepSeek เสนอโมเดล AI ที่มีราคาต่ำกว่าและเป็น open source ทำให้ผู้เล่นรายใหญ่เหล่านี้ต้องลดราคา หรือปรับปรุงข้อเสนอของตนเพื่อยกระดับการแข่งขัน เกิดแนวโน้มที่ทำให้ AI มีราคาถูกลง และเข้าถึงได้ง่ายขึ้นสำหรับธุรกิจและผู้บริโภคทั่วไป

ถามหลานว่านอกจาก GPT แล้ว รู้จัก DeepSeek ไหม ? เขาเอียงคอทำหน้างง !! เห็นทีเรื่องนี้คุณยายคงต้องพึ่งตัวเองเสียแล้ว !! (ไม่น่าจะสำเร็จ !!!)