50 : 50 เกมเปลี่ยนรัฐบาล ลุ้นสัญญาณ‘สลับขั้ว’
บทบาททางการเมืองของ“แพทองธาร ชินวัตร” นับว่าเผชิญเรื่องราวที่หนักหน่วงขั้นสุด กับคลิปคุย“ฮุน เซน” ที่ส่งผลให้สถานการณ์ชายแดนร้อนเป็นไฟ คนในประเทศเดือดดาลกับความไร้ประสบการณ์ ชะตากรรมจะลงเอยอย่างไร ขึ้นกับศาลรัฐธรรมนูญ 29 ส.ค.2568 เท่านั้น
ไม่ว่าคำวินิจฉัยจะออกมาบวกหรือลบ ก็อาจไม่ได้เกื้อหนุนตัวของแพทองธารเท่าใดนัก ถ้าโชคดีได้กลับมาปฏิบัติหน้าที่ต่อ ก็ต้องแบกรับความไม่เชื่อมั่น และความไม่ยอมรับจากประชาชนจำนวนมาก จากบาดแผลฝังลึกที่ฮุน เซน ฝากไว้
การได้เป็นนายกฯ ต่อในช่วงเทอมรัฐบาลที่เหลือประมาณ 2 ปี ในสภาพที่ความนิยมส่วนตัวแพทองธาร ถดถอยอย่างหนัก ความพยายามยืนหยัดพิสูจน์ตัวเองนำพารัฐบาลไปต่อน่าจะเพิ่มดีกรีกระตุ้นปัจจัยรุมกระหน่ำอีกเพียบ จนยิ่งน่าเป็นห่วง และย่อมส่งผลถึงความนิยมของเพื่อไทย อย่างปฏิเสธไม่ได้
เป็นที่น่าจับตาอย่างมากว่า หากแพทองธาร รอดจริง อารมณ์ของสังคมจะพลุ่งพล่านแค่ไหน เนื่องจากพอคาดการณ์ได้ว่า ผู้คนพิพากษาแพทองธารไปแล้วตั้งแต่วันที่คลิปหลุดออกมา
ฝ่ายค้านและฝ่ายแค้น จะเร่งเกมเผด็จศึกทั้งในและนอกสภาฯ ล้มรัฐบาลสำเร็จหรือไม่ อุณหภูมิการเมืองอาจพีคถึงจุดเดือด จนรัฐบาลทำงานยากลำบากในสภาพปริ่มน้ำ
ในทางกลับกัน หากผลตัดสินไม่เป็นบวก แพทองธาร หลุดนายกฯ นั่นก็แทบจะปิดฉากทางการเมืองไปโดยปริยาย
เปิดโอกาสให้“ตาอยู่”ชิงเหลี่ยมนำจัดตั้งรัฐบาลแทนที่พรรคเพื่อไทย โดยเฉพาะ“ภูมิใจไทย” กับความฝันอันสูงสุดของ“อนุทิน ชาญวีรกูล” คือเป็นนายกฯ
สำพังภูมิใจไทย หากดึงพรรคร่วมฯ เดิมจากอ้อมอกเพื่อไทยสำเร็จ ก็ยังรวมเสียงไม่พอในการโหวตพลิกขั้วให้อนุทิน เป็นนายกฯ
ในทางทฤษฎี “สีน้ำเงิน”ต้องอาศัยเสียง“พรรคประชาชน”มาช่วยโหวต ตามที่พรรคสีส้มเคยประกาศ พร้อม“ยกมือฟรี” โดยไม่ขอร่วมรัฐบาล แต่มีเงื่อนไขต้องเป็นรัฐบาลชั่วคราว เดินหน้ายุบสภาจัดเลือกตั้งใหม่ พร้อมกับทำประชามติจัดทำร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ผ่าน สสร.
ในทางปฏิบัติ เงื่อนไขของพรรคสีส้ม โอกาสเป็นไปได้ ที่นักเลือกตั้งจะตอบรับก็มีอยู่ แต่อาจจะไม่มาก ด้วยเป้าหมายทางการเมืองที่ต่างกัน
นักการเมืองทั่วไป ต้องการบางสิ่งบางอย่างให้มากที่สุด อยู่ในอำนาจนานที่สุดเท่าที่จะนานได้ ไม่ใช่ถูกบีบคอให้อยู่แบบประเดี๋ยวประด๋าว ทำอะไรได้ไม่เป็นชิ้นเป็นอัน
ท่ามกลางข่าวลือ “ลงขัน 2 พันล้าน” ทุ่มซื้อโหวตเปลี่ยนขั้วรัฐบาล จนมีข้อสังเกตมากมายว่า คุ้มค่าการลงทุนในเวลานี้แค่ไหน ทำไมไม่ใช้ลุยสู้ศึกเลือกตั้งรอบหน้า จะมีโอกาสลุ้นมากกว่าหรือไม่
หากมองในกระดานนี้ การได้อำนาจเป็นนายกฯ เพื่อเป็นเกียรติประวัติแก่วงศ์ตระกูลแล้ว ก็น่าจะควบคุมกลไกบางอย่าง ให้สามารถชะลอ หรือพลิกเกม คิดบัญชีแค้นที่สั่นคลอนสถานะของพรรคการเมืองหนึ่ง รวมถึงที่ดินแปลงสำคัญของเจ้าของพรรค หากเป็นเช่นนั้น ก็น่าจะคุ้ม เพราะขืนปล่อยเวลาให้ทอดยาวออกไป ไม่มีใครการันตีได้ว่าจะโดนเช็กบิลก่อนได้ลงเลือกตั้งครั้งหน้าหรือไม่
คนที่ถือดุลอำนาจต่อรองมากที่สุด จึงหนีไม่พ้นพรรคร่วมรัฐบาลเดิมทั้งหมด โดยเฉพาะในกรณีแพทองธาร“ร่วง” หนีไม่พ้นที่เพื่อไทยต้องอาศัยเสียงโหวตนายกฯคนใหม่ คือ“ชัยเกษม นิติสิริ” และอาจจะต้องเพิ่มออปชั่นจูงใจให้จับมือกันไปต่อ
เอาเข้าจริง ชื่อของ“ชัยเกษม” ก็อาจติดขัดเงื่อนไขในตัวเอง ตามที่ สส.เพื่อไทย ตั้งข้อสังเกตไว้ว่า อาจไม่ได้รับการยอมรับจากพรรคร่วมฯ เท่าที่ควร ที่สำคัญข้อจำกัดเรื่องสุขภาพ เอฟเฟ็กต์จากอาการเจ็บป่วยที่ผ่านมา ดูจะส่งผลถึงความฟิต และความคิดความอ่านอยู่ไม่น้อย
ถึงอย่างนั้นก็ตาม ชัยเกษมก็ยังเป็นตัวเลือกที่ดีที่สุดที่เหลืออยู่ในตะกร้าของเพื่อไทย ตามที่พรรคร่วมฯ มองว่า ขึ้นมาเพื่อขัดตาทัพนำไปสู่การยุบสภา และตามสไตล์ทักษิณ ชินวัตร 1.ไม่ไว้ใจใครทั้งสิ้น 2.ไม่นิยมคนที่สั่งไม่ได้ การจะดันแคนดิเดตนายกฯ พรรคอื่น จึงแทบปิดประตูตาย แต่ก็อาจมีข้อยกเว้น ในสถานการณ์ที่บีบบังคับ ภายใต้“ดีล”ที่พอยอมรับกันได้
ภูมิใจไทยเอง หากต้องการพลิกสถานการณ์กลับมามีอำนาจ ก็ต้องมี"ดีลขั้นเทพ" จูงใจพรรคร่วมฯ เดิม และอื่นๆ ให้เทโหวต เอาด้วยกับอนุทิน
ปัญหาสำคัญคือ สีน้ำเงินจะมีกลยุทธ์อย่างไร ในการรวมเสียงให้ได้เกินกึ่งหนึ่ง หรือประมาณ 248 เสียงของ สส.ในสภาฯทั้งหมด โดยไม่ยืมมือพรรคสีส้ม
เมื่อประเมินท่าทีพรรคร่วมฯ แม้จะมองสถานการณ์ และฉากทัศน์ของแพทองธารแตกต่างกันไป แต่แนวโน้มที่จะแพ็กกันไปต่อ ก็มีโอกาสไม่น้อย
แม้เงื่อนไขรอบนี้ อาจเหนื่อยกว่าตอนเศรษฐา ทวีสิน ต้องพ้นตำแหน่งนายกฯ ด้วยคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญ กรณีไม่ซื่อสัตย์สุจริตเป็นที่ประจักษ์ ฝ่าฝืนมาตรฐานทางจริยธรรมร้ายแรง จากการแต่งตั้งพิชิต ชื่นบาน เป็นรัฐมนตรี
เพราะตอนนั้นภูมิใจไทยยังร่วมรัฐบาล สถานะจึงเข้มแข็งทะลุ 300 เสียง แต่ตอนนี้สีน้ำเงินถอนตัว จึงมีปัจจัยสร้างแรงกระเพื่อมได้ทุกเมื่อ ไม่มากก็น้อย
“สีน้ำเงิน”แม้ถูกจับตาว่า ซุ่มเดินเกมชิงอำนาจ แต่ในพรรคตัวเองก็ไม่นิ่งเหมือนเมื่อก่อน กลายเป็น“ดงงูเห่า”ย่อมๆ พร้อมอาละวาด เผลอๆ จังหวะที่ต้องโหวตนายกฯ คนใหม่ ก็อาจสวนมติ ไปยกมือตามเพื่อไทย เพราะรอบหน้าหลายคน ก็เตรียมย้ายออกแล้ว
อีกสัญญาณพิเศษจาก"รัฐพันลึก" หรือ Deep State ก็น่าจะมีบทบาทสูงในช่วงที่สถานการณ์การเมืองล่อแหลมแบบนี้ ทุกพรรค ทั้งเพื่อไทย พรรคร่วมฯ และภูมิใจไทย ต้องดูทางลมให้ออกว่า พัดผ่านไปอย่างปกติ หรือลมเปลี่ยนทิศ
อนาคตแพทองธาร จึงออกได้ทุกหน้า อยู่ที่ศาลรัฐธรรมนูญจะให้น้ำหนักในมุมไหน วินิจฉัย และอธิบายเหตุและผลอย่างไร
แน่นอนว่า ทุกฝ่ายต่างหวังพึ่ง เพื่อให้ช่วยคลี่คลายสถานการณ์ที่ติดล็อกหลายด้าน แต่บางฝ่ายมองว่า ต้องถอดชนวนปัญหาด้วยคนที่เป็นปัญหา หรือสร้างปัญหาแบบไม่รู้ทันตั้งตัว
อีกประเด็นการเมืองที่บางฝ่ายติดตามคือ ศาลฯจะหยิบยกเรื่องเกียรติภูมิ และศักดิ์ศรีของประเทศ มาพิจารณาด้วยหรือไม่ กับเงื่อนไขที่ซับซ้อนอย่างฮุน เซน ที่ทำตัวมีอิทธิพล ว่าสามารถกำหนดทิศทางการเมืองไทยได้
เกมเงียบของบรรดาขุมกำลังสำคัญที่อยู่เบื้องหลัง“แพทองธาร ชินวัตร” คนที่พ่อใช้ให้มาช่วยลูกสาว ตามภารกิจ มีเป้าหมายเดียว คือ ให้ผ่านพ้นวันที่ 29 ส.ค.ไปได้อย่างราบรื่น