กรมควบคุมโรค เตือน 3 โรคนำโดยแมลง ป่วยกว่า 3 หมื่น -10 จังหวัดพบมาก

เมื่อวันที่ 19 สิงหาคม 2568 พญ.จุไร วงศ์สวัสดิ์ นายแพทย์ทรงคุณวุฒิ โฆษกกรมควบคุมโรค และนพ.วีรวัฒน์ มโนสุทธิ นายแพทย์ทรงคุณวุฒิ โฆษกกรมควบคุมโรค ร่วมกันแถลงข่าว “สิงหามั่นใจ รู้เท่าทันโรคและภัยสุขภาพ” ว่าโรคระบบทางเดินหายใจ คือ โควิด 19 ปี 2568 มีผู้ป่วย 611,616 ราย ผู้เสียชีวิต 257 ราย พบการระบาดเป็นกลุ่มก้อน จำนวน 43 เหตุการณ์ ส่วนใหญ่พบในสถานศึกษา และตั้งแต่สัปดาห์ที่ 24 พบแนวโน้มผู้ป่วยลดลงอย่างต่อเนื่องถึงปัจจุบัน

โรคไข้หวัดใหญ่ วันที่ 1 มกราคม - 13 สิงหาคม 2568 ผู้ป่วยสะสม 440,961 ราย ผู้เสียชีวิต 53 ราย ในผู้เสียชีวิตมีโรคประจำตัว 32 ราย เช่น โรคไต โรคหลอดเลือดหัวใจ ความดันโลหิตสูง วัณโรคปอด ปอดอุดกั้นเรื้อรัง และภาวะบกพร่องทางสติปัญญา เป็นต้น กลุ่มอายุที่พบอัตราป่วยมากที่สุด คือ กลุ่มอายุ 5 - 9 ปี สายพันธุ์ที่ตรวจพบมากที่สุด เป็น A/H1N1 (pmd09)

โรคติดเชื้อไวรัสอาร์เอสวี (RSV) ปี 2568 พบผู้ป่วย 4,221 ราย ไม่มีรายงานผู้เสียชีวิต แนวโน้มผู้ป่วยยังคงเพิ่มสูงขึ้น และสูงกว่าปี 2567 ทั้งนี้ การติดเชื้อไวรัสอาร์เอสวี เป็นการติดเชื้อระบบทางเดินหายใจทั้งส่วนบนและส่วนล่าง สามารถเกิดการติดเชื้อได้ในทุกกลุ่มอายุ แต่อาการจะรุนแรงในเด็กเล็ก เด็กที่คลอดก่อนกำหนด และผู้สูงอายุมากกว่า 65 ปี รวมถึงผู้ที่มีโรคประจำตัวเรื้อรัง เช่น เบาหวาน โรคปอด โรคหัวใจ หรือมีปัญหาเกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกันร่างกายผิดปกติ เป็นต้น

3 โรคนำโดยแมลง

โรคไข้เลือดออก ปี 2568 พบผู้ป่วย 36,439 ราย ผู้เสียชีวิต 41 ราย ผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นกลุ่มวัยเรียน แต่อัตราป่วยตายสูงในกลุ่มอายุ 45 ปีขึ้นไป ปัจจัยเสี่ยงในผู้ป่วยเสียชีวิต คือ มีโรคประจำตัว ได้รับยา NSAIDs ไปโรงพยาบาลช้า ติดสุรา และมีภาวะน้ำหนักเกินมาตรฐาน มีการพบผู้ป่วยเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะภาคเหนือ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ทั้งนี้ โรคไข้เลือดออกเกิดจากการถูกยุงลายที่มีเชื้อไวรัสเดงกี่กัด หากถูกกัดจะมีอาการไข้สูงเฉียบพลัน มากกว่า 2 วัน ร่วมกับปวดศีรษะ ปวดกระบอกตา ปวดกล้ามเนื้อ อ่อนเพลีย คลื่นไส้ อาเจียน ผื่นใต้ผิวหนัง

โรคชิคุนกุนยา (โรคไข้ปวดข้อยุงลาย) ปี 2568 พบผู้ป่วย 902 ราย ไม่มีรายงานผู้เสียชีวิต ทั้งนี้ มีการพบผู้ป่วยสูงกว่าปี 2567 ถึง 2.2 เท่า โดยพบผู้ป่วยเป็นกลุ่มก้อนที่เชียงใหม่ บึงกาฬ และลำพูน ทั้งนี้ โรคชิคุนกุนยาเกิดจากการถูกยุงลายที่มีเชื้อไวรัสชิคุนกุนยากัด หากถูกกัดจะมีอาการไข้สูงเฉียบพลัน ร่วมกับปวดข้อ ปวดกล้ามเนื้อ อ่อนเพลีย มีผื่น บางคนมีอาการปวดข้ออาจนานหลายสัปดาห์หรืออาจเป็นเดือน

10 จังหวัดที่มีรายงานผู้ป่วยช่วง 4 สัปดาห์สูง ได้แก่

• เชียงใหม่
• บึงกาฬ
• หนองคาย
• ลำพูน
• เลย
• อุดรธานี
• แพร่
• จันทบุรี
• ภูเก็ต
• แม่ฮ่องสอน

โรคไข้มาลาเรีย ปี 2568 พบผู้ป่วย 9,201 ราย ผู้เสียชีวิต 2 ราย ผู้ป่วยส่วนใหญ่อยู่ในกลุ่ม 25 - 44 ปี อาชีพที่พบผู้ป่วยมากที่สุด คือ เกษตรกรรม ทั้งนี้ ผู้ป่วยมีแนวโน้มลดลงและต่ำกว่าปี 2567 แต่ยังคงพบผู้ป่วยต่อเนื่องบริเวณชายแดนฝั่งตะวันตกของประเทศ

10 จังหวัดที่มีรายงานผู้ป่วยช่วง 4 สัปดาห์สูง ได้แก่

• ตาก
• กาญจนบุรี
• แม่ฮ่องสอน
• ประจวบคีรีขันธ์
• ราชบุรี
• ชุมพร
• ระยอง
• ระนอง
• เพชรบุรี
• เชียงใหม่
  

คำแนะนำสำหรับโรคติดต่อนำโดยยุงลาย ทายากันยุง ใส่เสื้อผ้าที่มิดชิด หากค้างคืนในป่า เขา ไร่ นา ต้องนอนในมุ้ง หรือหามุ้งคลุมเปล หากมีไข้สูง 1 - 2 วัน รับประทานยาลดไข้ เช็ดตัวแล้วไข้ไม่ลดปวดศีรษะ อ่อนเพลีย หรือมีผื่นจุดแดงขึ้นตามตัว ควรรีบไปพบแพทย์ และห้ามรับประทานยาลดไข้ชนิดอื่นนอกจากพาราเซตามอล

โรคอื่นๆที่ต้องเฝ้าระวัง ป้องกัน

กรมควบคุมโรค ยังเตือนโรคอื่นๆที่ต้องเฝ้าระวัง ป้องกันด้วย ได้แก่ โรคเอดส์/เอชไอวี (HIV) ปี 2568 มีผู้อยู่ร่วมเอชไอวีสะสม 551,293 ราย ผู้เสียชีวิตสะสม 7,165 ราย ส่วนใหญ่เสียชีวิตจากโรคติดเชื้อฉวยโอกาสหรือโรคร่วมอื่นๆ เช่น วัณโรค ปอดอักเสบจากการติดเชื้อ เป็นต้น

ทั้งนี้ หากติดเชื้อเอชไอวีสามารถเข้าสู่ระบบการรักษาได้ทันที ฟรีทุกสิทธิ ด้วยการกินยาต้านเอชไอวี (Antiretroviral Drug) โดยเอชไอวีสามารถรักษาได้แต่ไม่หายขาด จำเป็นต้องกินยาต้านเอชไอวีไปตลอดชีวิต ผู้ติดเชื้อเอชไอวีสามารถมีชีวิตยืนยาว และอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างปกติหากรักษาเร็ว กินยาเร็ว และมีวินัยในการกินยา นอกจากนี้ หากกินยาอย่างต่อเนื่อง สม่ำเสมอ จนสามารถกดเชื้อไวรัสในเลือดน้อยกว่า 200 ก็อปปี้ต่อมิลลิลิตร จะทำให้สุขภาพดี และไม่ถ่ายทอดเชื้อสู่คู่

โรคฝีดาษวานร (Mpox) ปี 2565 - 2568 มีผู้ป่วยสะสม 921 ราย เสียชีวิตสะสม 13 ราย , ไวรัสตับอักเสบบีและซี มะเร็งตับและท่อน้ำดีเป็นมะเร็งที่พบมากที่สุด ในผู้ป่วยมะเร็งรายใหม่ของประเทศไทยปี 2565 ทั้งนี้ สาเหตุมะเร็งตับ 70 % มาจากการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบีและซี จึงขอเชิญชวนประชาชนผู้ที่เกิดก่อนปี 2535 ตรวจคัดกรองหาการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี

โรคไข้หวัดนก สถานการณ์ทั่วโลกมีผู้ป่วยสะสมโรคไข้หวัดนกสายพันธุ์ A(H5N1) จำนวน 986 ราย ผู้เสียชีวิต 473 ราย อัตราป่วยตาย 48 % สำหรับประเทศไทยความเสี่ยงยังอยู่ในระดับต่ำ แต่ยังต้องมีการเฝ้าระวังอย่างต่อเนื่อง

โรคลีเจียนแนร์ ปี 2568 มีรายงานผู้ป่วย 44 ราย เสียชีวิต 1 ราย อายุระหว่าง 4 - 88 ปี เป็นผู้ป่วยที่ได้รับรายงานจากต่างประเทศ 33 ราย และรายงานจากในประเทศไทย 11 ราย จำแนกเป็นชาวต่างชาติ 35 ราย ชาวไทย 9 ราย นอกจากนี้ สถานการณ์โรคลีเจียนแนร์ในนักท่องเที่ยว ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม -12 สิงหาคม 2568 ผู้ป่วยสะสม จำนวน 34 ราย เสียชีวิต จำนวน 1 ราย แนวโน้มผู้ป่วยเพิ่มสูงขึ้นเมื่อเทียบกับปีที่ 2567

โรคเลปโตสไปโรสิส (ไข้ฉี่หนู) วันที่ 1 มกราคม - 13 สิงหาคม 2568 ผู้ป่วยสะสม 2,298 ราย มีผู้เสียชีวิต 29 ราย กลุ่มอายุที่พบผู้ป่วยมากที่สุด คือ กลุ่มอายุ 60 ปีขึ้นไป กลุ่มอายุที่พบผู้เสียชีวิตมากที่สุด คือ กลุ่มอายุ 50 - 59 ปี

โรคเมลิออยโดสิส (โรคไข้ดิน) ปี 2568 มีผู้ป่วย 2,436 ราย ผู้เสียชีวิต 116 ราย กลุ่มอายุที่พบผู้ป่วยมากที่สุด คือ 60 ปีขึ้นไป

โรคพิษสุนัขบ้า ในปี 2568 พบผู้เสียชีวิต 7 ราย จำนวนสัตว์ที่พบเชื้อ 187 ตัว ปัจจัยเสี่ยงในผู้เสียชีวิต คือ ไม่ไปพบแพทย์ ไม่ไปรับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ติดเชื้อมาจากสุนัขทั้งที่มีเจ้าของและจรจัด