Ayrton Senna ชื่อนี้ มีตำนาน

อัพเดต 10 ชั่วโมงที่ผ่านมา • เผยแพร่ 5 ชั่วโมงที่ผ่านมา

ภาพไฮไลต์

1 พฤษภาคม 1994 โลกมอเตอร์สปอร์ตต้องหยุดนิ่งนานหลายนาที เมื่อ Ayrton Senna นักแข่งชาวบราชิลที่โด่งดังและเป็นที่รักของผู้คนมากที่สุดในประวัติศาสตร์ฟอร์มูล่าวันประสบอุบัติเหตุจนเสียชีวิตระหว่างการแข่งขันซานมาริโนกรังด์ปรีซ์ที่เมืองอีโมล่า กว่า 31 ปีให้หลังจากเหตุการณ์อันเศร้าสลด มรดกที่ Ayrton Senna สร้างไว้ในวงการมอเตอร์สปอร์ตยังคงอยู่ แต่เรื่องราวการเสียชีวิตของ Senna ยังคงเป็นหนึ่งในเรื่องที่มืดมนที่สุดของวงการเอฟวัน และเป็นที่ถกเถียงกันจนถึงทุกวันนี้

สุดสัปดาห์ของการแข่งขันซานมาริโนกรังด์ปรีซ์ที่สนามอีโมล่าในปี 1994 เต็มไปด้วยโศกนาฏกรรมก่อนที่ Senna จะประสบอุบัติเหตุเสียชีวิตในวันอาทิตย์ ช่วงบ่ายวันเสาร์ Roland Ratzenberger นักแข่งหน้าใหม่ชาวออสเตรีย วิ่งแหกโค้ง Villeneuve และชนเข้ากับรั้วที่กั้นแทรคจนเสียชีวิตระหว่างการแข่งขันจับเวลาในรอบคัดเลือก หลังจากเกิดอุบัติเหตุด้วยความเร็วสูงในสนามที่ขึ้นชื่อว่าอันตรายติดอันดับโลก เพียง 24 ชั่วโมงต่อมา Senna ก็ออกสตาร์ทจากกริต ซึ่งตัวเขาเองก็ไม่แน่ใจว่าต้องการลงแข่งในรายการนี้หรือไม่

Ayrton Senna แสดงความวิตกกังวลอย่างมากเกี่ยวกับความปลอดภัยของรถ หลังจาก FIA เปลี่ยนแปลงกฎระเบียบครั้งใหญ่ในฤดูกาลนั้น การห้ามใช้ระบบกันสะเทือนแบบแอคทีฟและระบบควบคุมการยึดเกาะ ทำให้รถแข่งมีเสถียรภาพน้อยลงและคาดเดาไม่ได้มากขึ้น แม้ว่าจะเป็นรถที่เร็วที่สุดบนกริดสตาร์ท แต่ Williams FW16 ของ Senna ขึ้นชื่อว่าควบคุมโคตรยาก

เวลา 14:17 น. ตามเวลาท้องถิ่นของบ่ายวันอาทิตย์ รถของ Ayrton Senna วิ่งแหกโค้งออกนอกเส้นทางที่โค้ง Tamburello และพุ่งชนเข้ากับกำแพงคอนกรีตด้วยความเร็วมากกว่า 200 กม./ชม. แรงของการปะทะน่าจะเกิน 100G เจ้าหน้าที่สนามนำร่างของเขาออกจากซากรถและนำส่งโรงพยาบาลด้วยเฮลิคอปเตอร์ จากนั้น Ayrton Senna ก็เสียชีวิตลงในเวลาต่อมา

เพื่อนร่วมทีมของ Senna อดีตแชมป์โลก Damon Hill เชื่อว่า…ความผิดพลาดของนักขับทำให้รถหลุดออกนอกแทรค Michael Schumacher ซึ่งกำลังทำคะแนนสะสมไล่ตาม Senna กล่าวว่า รู้สึกวิตกกังวลตั้งแต่รอบแรก และรถแข่งที่ขับก็กระโจนและโยกเยกบนเนินที่นำไปสู่โค้งอันน่าสะพรึงกลัว

ในกีฬามอเตอร์สปอร์ตสุดอันตรายซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเสน่ห์ Senna ถือเป็นตำนานสำหรับความมุ่งมั่นและความเป็นเลิศ ก่อนเกิดอุบัติเหตุ Ayrton Senna เป็นแชมป์โลก 3 สมัย (1988, 1990, 1991) โดยชนะการแข่งขันเอฟวันกรังด์ปรีซ์ 41 ครั้ง คว้าตำแหน่งโพลโพซิชันมากถึง 65 ครั้ง

สนามอีโมล่าในซานมาริโนกรังด์ปรีซ์ เป็นหนึ่งในแทรคที่เร็วที่สุดในบรรดาสนามแข่ง F1 สุดอันตรายของยุโรป ถือเป็นภูมิประเทศที่คุ้นเคยสำหรับนักแข่งมากประสบการณ์ Ayrton Senna ซึ่งคว้าชัยชนะในซานมาริโนกรังด์ปรีซ์ถึงสามครั้งกับทีม McLaren-Honda และกำลังไล่ล่าแชมป์สมัยที่ 4 กับทีม Williams-Renault

การแข่งขันครั้งสุดท้ายของ Senna เป็นรายการเอฟวันกรังด์ปรีซ์สนามที่ 3 ของฤดูกาล 1994 และเริ่มต้นขึ้นอย่างน่าสะพรึงกลัวในบ่ายวันศุกร์ด้วยอุบัติเหตุโดยเพื่อนร่วมชาติชาวบราซิลของ Senna อย่าง Rubens Barrichello ซึ่งรอดตายอย่างหวุดหวิด หลังจากพลิกคว่ำหลายตลบที่โค้ง Variente Bassa ผู้ที่โชคร้ายกว่าก็คือ Roland Ratzenberger นักแข่งหน้าใหม่หรือรุกกี้ชาวออสเตรียที่เสียชีวิตในรอบคัดเลือกช่วงบ่ายวันเสาร์ จากการชนประสานงากับกำแพงหลังจากวิ่งแหกโค้ง Villeneuve โลกของกีฬาแข่งรถต้องสั่นคลอนหลังจากการเสียชีวิตของ Ratzenberger การแข่งขัน F1 ไม่เคยเกิดอุบัติเหตุร้ายแรงบนสนามแข่งมา 12 ปีแล้ว และผ่านมาหลายทศวรรษแล้ว นับตั้งแต่ยุคทองของกลางศตวรรษที่ 20 เมื่อนักแข่งผู้กล้าหาญหลายสิบคนเสียชีวิตคาสนาม

อะไรเป็นสาเหตุที่ทำให้นักแข่งระดับโลกสูญเสียการควบคุมรถ? วันนั้นเป็นวันที่อากาศแจ่มใส และ Senna กำลังอยู่ในรอบที่ 7 และอยู่ในตำแหน่งผู้นำโดยไม่มีรถอยู่ทางด้านข้างหรือด้านหลังแม้แต่คันเดียว….

ก่อนการแข่งขัน Senna รู้สึกไม่มั่นใจ และถึงกับสารภาพกับแฟนสาวว่า เขาไม่อยากลงแข่งในวันอาทิตย์ แต่เหมือนเดิม นิสัยชอบแข่งของเขาทำให้ไม่สามารถละทิ้งงานที่คุ้นเคยได้ อุบัติเหตุในวันศุกร์และวันเสาร์ เกิดขึ้นพร้อมกับการคาดการณ์ที่แปลกประหลาด Ayrton Senna เคยกล่าวเอาไว้หลายเดือนก่อนหน้านั้น เกี่ยวกับกฎการแข่งขันใหม่ที่จำกัดการใช้วิศวกรรมแบบใหม่ของรถแข่ง โดยเฉพาะระบบกันสะเทือนอิเล็กทรอนิกส์แบบแอคทีฟและระบบช่วยยึดเกาะ การยกเลิกดังกล่าวเพื่อคืนการควบคุมให้กับนักแข่งมากขึ้น

ในบทสัมภาษณ์กับหนังสือพิมพ์บราซิล Ayrton Senna กล่าวว่า “มันจะเป็นฤดูกาลที่มีอุบัติเหตุมากมาย และผมกล้าพูดได้เลยว่าเราโชคดีมากหากไม่มีอะไรร้ายแรงเกิดขึ้น”

Ayrton Senna เข้าร่วมทีม Williams เมื่อเริ่มต้นฤดูกาล 1994 หลังจากประสบความสำเร็จกับทีม McLaren มา 6 ปี แรกเริ่ม Senna พบกับปัญหาการออกแบบรถแข่งรุ่นใหม่ของทีม Williams โดยอธิบายว่า “ผมรู้สึกไม่ดีเกี่ยวกับรถรุ่นนี้เลย และการขับมันเข้าใกล้กับขีดจำกัด… รถรุ่นนี้มีลักษณะเฉพาะของตัวเองที่ผมเองก็ยังไม่มั่นใจอย่างเต็มที่” Senna ขอให้ทีมช่างปรับคอพวงมาลัยเพื่อให้มีพื้นที่มากขึ้นในค็อกพิต วิศวกรของ Williams ได้ขยายความยาวของท่อเหล็กกว้าง 22 มิลลิเมตร โดยต่อเข้ากับส่วนที่มีความกว้าง 18 มิลลิเมตร ซึ่งแคบกว่า การดัดแปลงดังกล่าว กลายเป็นข้อมูลที่อัยการใช้ฟ้องร้องต่อทีม Williams
แม้จะคว้าตำแหน่งโพลโพซิชันได้ในรายการ Brazil GP และ Pacific GP ซึ่งเป็น 2 การแข่งขันแรกของฤดูกาลปี 1994 แต่ Senna ก็ไม่สามารถขึ้นโพเดี้ยมและทำคะแนนได้อย่างที่คาดเอาไว้ Senna ผิดหวังและรู้สึกกดดันที่จะต้องเร่งเครื่องอย่างหนักเพื่อทำผลงานให้ดีที่สุดที่ Imola

วันแข่งขันเป็นวันที่อากาศแห้งและมีแดดเป็นส่วนใหญ่ Senna อยู่ที่ตำแหน่งกริดสตาร์ทที่ 1 หลังจากคว้าตำแหน่งโพลโพซิชันได้เป็นครั้งที่ 3 ติดต่อกัน แต่แล้ว…ก็มีลางร้ายเกิดขึ้นอีกครั้ง เมื่อเริ่มการแข่งขันได้เพียงแค่ไม่กี่วินาที , Pedro Lamy นักแข่งทีม Lotus ก็ชนกับรถของ JJ Lehto นักขับทีม Benetton แม้ว่า Senna จะนำไปไกลลิบและไม่ได้เข้าใกล้จุดที่เกิดอุบัติเหตุแม้แต่น้อย แต่บางคนเชื่อว่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในช่วงแรกนี้เองที่นำไปสู่โศกนาฏกรรมของเขา

การสอบสวนอย่างเป็นทางการสรุปว่า สาเหตุที่น่าจะเป็นไปได้มากที่สุดของอุบัติเหตุครั้งนี้ คือ ความล้มเหลวของคอพวงมาลัย ชิ้นส่วนดังกล่าว มีการดัดแปลงอย่างเร่งด่วน ตามคำขอของ Senna เพื่อเพิ่มความคล่องตัวในค็อกพิตที่แสนจะอึดอัดของรถแข่ง F1 แต่หลักฐานที่ตรวจพบ แสดงให้เห็นว่าชิ้นส่วนคอพวงมาลัยอาจแตกหักในช่วงกลางโค้ง ทำให้ เซนน่าสูญเสียการควบคุมรถแข่งจอมพยศอย่าง Williams FW16 ระหว่างการชน แรงกระแทกที่เป็นพลังงานมหาศาล ทำให้ระบบกันสะเทือนหน้าด้านขวาฉีกขาดแล้วเจาะหมวกกันน็อคของเขา Ayrton Senna ได้รับบาดเจ็บที่ศีรษะอย่างรุนแรงจนเสียชีวิต นอกจากนี้ เขายังได้รับบาดเจ็บจากขมับด้านขวาฉีกขาด ทำให้โอกาสของการรอดชีวิตแทบจะเหลือไม่ถึง 1% แม้จะได้รับการรักษาอย่างทันท่วงทีก็ตาม

FIA, Williams และศาลอิตาลีได้เปิดการสอบสวน ไม่มีใครถูกตัดสินว่ามีความผิด แต่ความลึกลับยังคงปกคลุมเหตุการณ์นี้

ตลอดหลายปีที่ผ่านมา มีทฤษฎีสมคบคิดหลายทฤษฎี ซึ่งเกิดจากความไม่สอดคล้อง ความลับ และอารมณ์ความรู้สึกที่ต้องสูญเสียซุปเปอร์สตาร์ในวงการเอฟวัน

1. คอพวงมาลัยล้มเหลว
วิศวกรและผู้เชี่ยวชาญบางคนให้ความคิดเห็นว่า การดัดแปลงคอพวงมาลัยนั้นเร่งรีบเกินไปจนทำให้เกิดอันตราย ทฤษฎีดังกล่าวอ้างว่า วิศวกรของ Williams ซึ่งอยู่ภายใต้แรงกดดันจาก Senna ตั้งใจที่จะปรับตั้งเพื่อเพิ่มความสมบูรณ์ของโครงสร้างอพวงมาลัย อาจเกิดจากข้อบกพร่องของการออกแบบที่ทีมงานภูมิใจเกินกว่าจะปฏิเสธว่ามันไม่ปลอดภัยหรือไม่?

2. Senna พยายามประท้วง FIA ที่ออกกฏระเบียบใหม่จนทำให้รถแข่งไม่มีความปลอดภัย
Senna สารภาพกับเพื่อนสนิทว่า เขาไม่พอใจกับกฎข้อบังคับของรถแข่งในฤดูกาลแข่งขันของปี 1994 บางคนเชื่อว่า Senna เหนื่อยล้ามากจนเกินไป และไม่มีความมั่นใจว่าจะลงทำการแข่งขันในวันนั้นหรือไม่ การแข่งรอบสุดท้ายในช่วงบ่ายวันอาทิตย์ยังถูกนำไปตีความว่าเป็นการประท้วงเชิงสัญลักษณ์ หรือแม้กระทั่งการเสียสละตนเองเพื่อเปลี่ยนแปลงกฏระเบียบที่ทำให้เกิดอันตราย แม้ว่านี่จะเป็นเพียงการคาดเดาและเป็นที่ถกเถียงกันอย่างมากก็ตาม

3. มีการใช้อุปกรณ์ช่วยเหลือทางอิเล็กทรอนิกส์อย่างลับๆ
หลายคนเชื่อว่า ทีมแข่งบางทีมพบวิธีที่จะใช้อุปกรณ์ช่วยเหลือผู้ขับที่ถูกห้ามอย่างลับๆ เช่น ระบบควบคุมการยึดเกาะของรถ Senna แสดงความสงสัยว่าทีมแข่งบางทีม กำลัง "โกง" ด้วยเทคโนโลยี การเสียชีวิตของเขาเป็นการยุติความพยายามในการเปิดเผยระบบที่ทำให้เกิดการแหกกฏระเบียบหรือไม่?

4. การจัดการทางการแพทย์และการปกปิดทางการเมือง
มีการกล่าวอ้างว่า Senna ต้องถูกประกาศว่าเสียชีวิตในสนามแข่ง ไม่ใช่ที่โรงพยาบาล ตามที่ระบุไว้อย่างเป็นทางการ กฎหมายของอิตาลี ห้ามประกาศการเสียชีวิตที่สนามแข่ง ทำให้เกิดการคาดเดาว่าไทม์ไลน์การเสียชีวิตของ Senna ถูกเปลี่ยนแปลงเพื่อปกป้องผู้จัดการแข่งขันรวมถึงสปอนเซอร์

เหตุการณ์ที่ตามมาและการไว้อาลัยทั่วโลก
การเสียชีวิตของ Ayrton Senna สร้างความตกตะลึงไปทั่วทั้งบราซิล Senna ซึ่งถือเป็นวีรบุรุษของชาติ มีผู้คนมากกว่าสามล้านคน เรียงรายอยู่ตามท้องถนนในเซาเปาโล เพื่อร่วมพิธีศพของ Senna ผู้คนในวงการมอเตอร์สปอร์ตทั่วโลกต่างไว้อาลัยเขาในฐานะที่เป็นมากกว่านักแข่ง Ayrton Senna เป็นสัญลักษณ์แห่งความเป็นเลิศ ความซื่อสัตย์สุจริต และความเปราะบางของมนุษย์

FIA ตอบสนองทันทีด้วยการเปลี่ยนแปลงกฏระเบียบด้านความปลอดภัยครั้งใหญ่ GPDA (สมาคมนักแข่งกรังด์ปรีซ์) ได้รับการจัดตั้งขึ้นใหม่ มีการเปลี่ยนเครื่องกีดขวางในสนามใหม่หมด รถแข่งได้รับการออกแบบใหม่โดยเน้นไปที่ความปลอดภัยของนักแข่งมากยิ่งขึ้น และรูปแบบของสนามแข่งก็ได้รับการแก้ไขใหม่ การเสียชีวิตของ Ayrton Senna ถือได้ว่าช่วยชีวิตนักแข่งไว้ได้หลายคนในช่วงหลายปีต่อมา

ปัจจุบัน ชื่อ Ayrton Senna ได้รับการจดจำ ทั้งห้วงเวลาก่อนการเสียชีวิตในสนามแข่งของนักขับผู้ยิ่งยง รวมถึงจิตวิญญาณของเขาที่มีให้กับวงการมอเตอร์สปอร์ตอีกด้วย การควบคุมรถแข่งในสภาพอากาศเปียกชื้นที่ยอดเยี่ยม และความเชื่อมั่นที่ไม่สั่นคลอนของเขาในการขับ เป็นรูปแบบของความจริงที่ปรากฏซึ่งกลายเป็นแรงบันดาลใจให้กับทั้งแฟนๆ และนักแข่งคนอื่นๆ

มูลนิธิ Instituto Ayrton Senna ยังคงสร้างประโยชน์ให้กับเด็กๆ หลายล้านคนในบราซิล ผ่านโครงการด้านการศึกษาที่ตอกย้ำมรดกของ Ayrton Senna ในฐานะแชมเปี้ยน ไม่เพียงแต่ในด้านกีฬา แต่ยังรวมถึงในชีวิตจริงอีกด้วย

สามสิบปีหลังจากการเสียชีวิตอย่างน่าเศร้าสลดของ Ayrton Senna โลกมอเตอร์สปอร์ตยังคงสงสัยว่าความจริงทั้งหมดจะถูกเปิดเผยออกมาหรือไม่ มันเป็นเพียงอุบัติเหตุที่เกิดจากความเร็ว ความประมาท หรือความผิดพลาดเล็กๆ น้อยๆ ที่เกิดขึ้นจนกลายเป็นเรื่องที่เลวร้าย

ไม่ว่าความจริงจะเป็นยังไง ข้อเท็จจริงประการหนึ่งที่ไม่อาจปฏิเสธได้ก็คือ การสูญเสียนักขับที่ดีที่สุดของโลก ทำให้วงการ Formula 1 ไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป.

อาคม รวมสุวรรณ
E-Mail chang.arcom@thairath.co.th
Facebook https://www.facebook.com/chang.arcom
https://www.facebook.com/ARCOM-CHANG-Thairath-Online-525369247505358/

อ่านข่าวต้นฉบับได้ที่ : Ayrton Senna ชื่อนี้ มีตำนาน