ทรัมป์โบนัสหยุดยิง‘ไทย-กัมพูชา’ภาษี19%

สหรัฐเคาะภาษีไทยเหลือ 19% “พิชัย” ระบุ เริ่มเก็บทางการ 7 ส.ค. ครอบคลุมสินค้าหลายประเภท ส่วนภาษีมะกันส่งมาไทยเหลือ 0% เพียบ ด้าน “ครม.” ไฟเขียวร่างถ้อยแถลงเตรียมส่งสภา “ศิริกัญญา” จี้เปิดรายละเอียดสินค้า

เมื่อวันที่ 1 ส.ค. ทำเนียบขาวของสหรัฐอเมริกาได้ออกแถลงการณ์ ระบุว่า สหรัฐจะเรียกเก็บภาษีนำเข้าจากสินค้าส่งออกจากประเทศไทยในอัตราร้อยละ 19 จากเดิมขู่จะเก็บภาษีสินค้าไทยสูงถึงร้อยละ 36 โดยทำเนียบขาวประกาศเรื่องนี้ในเอกสารข้อมูล ก่อนหน้ากำหนดเส้นตายข้อตกลงทางการค้าในวันศุกร์ 1 ส.ค. ซึ่งระบุว่า ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ได้ลงนามในคำสั่งพิเศษเมื่อวันพฤหัสบดี สำหรับอัตราร้อยละ 19 ซึ่งเป็นอัตราที่ใกล้เคียงกับประเทศคู่ค้าอื่นๆ ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น อินโดนีเซียร้อยละ 19 ฟิลิปปินส์ร้อยละ 19 และกัมพูชาร้อยละ 19 ในขณะที่เวียดนามถูกเรียกเก็บในอัตราร้อยละ 20 สปป.ลาวร้อยละ 40 และเมียนมาร้อยละ 40 โดยอัตราภาษีนี้จะมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 7 ส.ค.นี้เป็นต้นไป

คำสั่งพิเศษของนายทรัมป์ระบุอัตราภาษีนำเข้าที่เพิ่มขึ้นสำหรับประเทศต่างๆ โดยจะอยู่ในช่วงร้อยละ 10-41 สำหรับ 69 ประเทศคู่ค้า บางประเทศสามารถบรรลุข้อตกลงที่ช่วยลดภาษีได้ ในขณะที่บางประเทศไม่มีโอกาสเจรจากับรัฐบาลของเขาเลย คำสั่งดังกล่าวระบุว่าสินค้าจากประเทศอื่นๆ ทั้งหมดที่ไม่ได้อยู่ในรายชื่อภาคผนวกจะต้องเสียภาษีนำเข้าในอัตราร้อยละ 10

นายจิรายุ ห่วงทรัพย์ โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เปิดเผยว่า การปิดดีลครั้งนี้ของรัฐบาลไทยในระดับภาษีนำเข้าไว้ที่ 19% ถือเป็นอีกหนึ่งความสำเร็จสำคัญของทีมไทยแลนด์ ในแนวทาง win-win เพื่อรักษาฐานการส่งออกและเสถียรภาพทางเศรษฐกิจของประเทศในระยะยาว

วันเดียวกัน เวลา 13.00 น. นายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกฯ และ รมว.มหาดไทย รักษาราชการนายกฯ ได้เรียกประชุม ครม.นัดพิเศษ เฉพาะรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้องเพื่อหารือเรื่องดังกล่าว

ภายหลังการประชุม นายพิชัย ชุณหวชิร รองนายกรัฐมนตรี และ รมว.การคลัง แถลงว่า ที่ประชุมเห็นชอบร่างถ้อยแถลงร่วมไทย-สหรัฐ เพื่อใช้ดำเนินการเกี่ยวกับข้อตกลงภาษีทางการค้ากับรัฐบาลสหรัฐ หลังจากทางประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ได้ประกาศอัตราภาษีศุลกากรตอบโต้ (Reciprocal Tariffs) สินค้าของไทยในอัตรา 19% สำหรับขั้นตอนต่อจากนี้ รัฐบาลจะเร่งลงรายละเอียดรายสินค้า โดยเฉพาะรายการสินค้าที่ไทยจะเรียกเก็บภาษีกับสหรัฐในอัตรา 0% ซึ่งมีอยู่หลายรายการ ซึ่งบางรายการจะได้รับภาษี 0% ทันที แต่บางรายการจะขอเวลาในการปรับตัวให้มีความพร้อมก่อน รวมทั้งบางรายการที่จำเป็นต้องกำหนดโควตา คาดว่ารายละเอียดทั้งหมดนี้จะใช้เวลานานกว่า 1 เดือน จึงจะได้ข้อสรุป และมีผลบังคับใช้ โดยรายละเอียดทั้งหมดจะเสนอเข้าสู่ขั้นตอนการพิจารณาของรัฐสภาด้วย

นายพิชัยกล่าวว่า ข้อเสนอของไทยที่ได้ยื่นไปยังสหรัฐ ก่อนที่จะมีการประกาศอัตราภาษีนำเข้าที่ 19% เป็นข้อตกลงที่ยังไม่มีข้อผูกพันตามกฎหมาย เป็นเพียงหลักการใหญ่ที่ได้ตกลงกันไว้เบื้องต้นในชั้นการเจรจา ซึ่งจะต้องมีการลงรายละเอียดออกมาเป็นรายสัญญาทุกๆ เรื่อง โดยหลังจาก ครม.เห็นชอบร่างถ้อยแถลงร่วมไทย-สหรัฐแล้ว สิ่งที่เป็นข้อตกลงเบื้องต้นคงมีการเผยแพร่จากทางสหรัฐ โดยจะนำข้อตกลงทั้งหมดมาเจรจา เพื่อนำไปสู่การทำเป็นสัญญาในระยะต่อไป เพราะตอนนี้ถือเป็นขั้นตอนครั้งที่ 1 ที่จะต้องลงรายละเอียดในเร็ววัน เพราะสหรัฐได้แจ้งมาว่าทันทีที่เสร็จเรื่องนี้ก็อยากหารือต่อทันที

ส่วนแนวทางการช่วยเหลือผู้ที่ได้รับผลกระทบจากภาษีสหรัฐนั้น นายพิชัยกล่าวว่า รัฐบาลได้จัดเตรียมมาตรการรองรับแล้วตามความเป็นจริงที่เกิดขึ้นของลักษณะธุรกิจ ส่วนแหล่งเงินที่จะนำมาใช้ช่วยเหลือหลักๆ ทั้งการจัดหาสินเชื่อดอกเบี้ยต่ำ (Soft loan) เพื่อเป็นเงินทุนหมุนเวียนชั่วคราวสำหรับการส่งออก อีกส่วนคือผ่านกองทุนเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน เพื่อแก้ไขปัญหาระยะยาว ล่าสุดรัฐบาลอยู่ระหว่างการหารือกับสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย และหอการค้าไทย เพื่อพิจารณาแนวทางช่วยเหลือเป็นรายกลุ่ม หรือเป็นประเภทธุรกิจด้วย

นายพิชัยกล่าวด้วยว่า การเจรจาภาษีนำเข้ากับสหรัฐนั้นไม่ได้มีการยื่นข้อเสนอเกี่ยวกับเรื่องความมั่นคง หรือเรื่องสัมปทานแหล่งก๊าซแต่อย่างใด

เขาเชื่อว่าอัตราภาษีนำเข้าสหรัฐที่ 19% นั้น จะอยู่ในระดับที่ช่วยให้ประเทศไทยสามารถแข่งขันได้ แต่โจทย์สำคัญของประเทศไทยหลังจากนี้ที่จะต้องเร่งดำเนินการคือ การเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน เพื่อทำให้ต้นทุนการผลิตของไทยถูกลง

“ถามว่าเมื่อเราได้ภาษี 19% แล้วจะช่วยทำให้ตัวเลขจีดีพีปี 68 มีโอกาสขยายตัวได้เกินเป้าหมายที่ 2.2% หรือไม่นั้น มองว่าเรื่องนี้ขึ้นอยู่กับการทำงานและสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไปด้วย เพราะโลกวันนี้เปลี่ยนทุกวัน ผลต่อจีดีพีก็ไม่ใช่เฉพาะผลจากในประเทศเท่านั้น แต่ยังมีผลจากนอกประเทศด้วย วันนี้มักจะมีเรื่องอะไรแปลกๆ ใหม่ๆ เข้ามาทุกวัน ก็ต้องดูว่าจะเป็นอย่างไร แต่คิดว่าตัวที่จะเพิ่มขึ้นได้อย่างถาวรจริงๆ คือการเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน” นายพิชัยระบุ

ส่วนสินค้าสวมสิทธิ์ผ่านทาง (transshipment) นั้น นายพิชัยระบุว่า จะถูกเก็บภาษีนำเข้าในอัตรา 40% ซึ่งประเทศไทยจะเสียเปรียบตรงส่วนนี้ ดังนั้นจะต้องเร่งดำเนินการแก้ไข เพราะสหรัฐไม่ต้องการเห็นสถานการณ์ในลักษณะนี้ โดยอาจจะต้องมีการกำหนดสัดส่วนสินค้าที่ผลิตในไทยให้ชัดเจน เพื่อเป็นการแก้ปัญหานี้อย่างจริงจัง โดยกรมศุลกากรไทยและสหรัฐจะร่วมกันตรวจสอบแหล่งกำเนิดสินค้าอย่างเข้มงวด และให้กระทรวงพาณิชย์เป็นหน่วยงานในการออกหนังสือรับรองถิ่นกำเนิดเพียงหน่วยงานเดียว เพื่อแก้ปัญหาสินค้าสวมสิทธิ์ให้ลดลงอย่างมีนัยสำคัญ โดยหลังจากผ่านไป 1 ปี มาดูกันอีกทีว่ายอดสินค้าสวมสิทธิ์จะลดลงเหลือเท่าไหร่

พร้อมเปิดนำเข้าหมู-เครื่องบิน

รองนายกฯ และ รมว.การคลังกล่าวว่า ส่วนเรื่องพลังงาน ที่ผ่านมาไทยมีการนำเข้าโดยวิธีการซื้อจากทั่วโลกเพียงอย่างเดียวกว่า 90% หลังจากนี้ก็อาจจะเปลี่ยนเป็นการซื้อจากสหรัฐ 10% หรือ 1.2 แสนบาร์เรลต่อวัน จากปัจจุบันที่ไทยใช้น้ำมันดิบ 1.2 ล้านบาร์เรลต่อวัน เช่นเดียวกับเรื่องก๊าซธรรมชาติ ที่ไทยนำเข้าจากตะวันออกกลางกว่า 50% ตรงนี้สัญญาระยะยาวจะทยอยหมดอายุ ก็อาจจะมาพิจารณาซื้อจากแหล่งที่ต้นทุนถูกกว่า ซึ่งล่าสุดไทยได้ลงนามในสัญญาซื้อก๊าซธรรมชาติจากสหรัฐ 1 ล้านตัน จาก 15 ล้านตันที่จะนำเข้า โดยสัญญาในส่วนนี้จะเริ่มมีผลในปี 69

“รวมถึงอาจจะมีการพิจารณาลงทุนด้านพลังงานในสหรัฐด้วย เช่นเดียวกับแผนเรื่องการซื้อเครื่องบิน ซึ่งจากเดิมบริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) หรือ THAI มีแผนจัดซื้อฝูงบินประมาณ 100 ลำ และที่ผ่านมาได้มีการทยอยซื้อต่อเนื่อง ซึ่งเหลือที่จะต้องมีการซื้ออีก 80-90 ลำ โดยจะเป็นการทยอยดำเนินการตามแผนที่ได้แจ้งสหรัฐ” นายพิชัยกล่าว

นายพิชัยยังปฏิเสธว่า ประเด็นเรื่องการเปิดให้มีการนำเข้าหมูจากสหรัฐนั้น ยืนยันว่าไม่ได้ยื่นข้อเสนอให้เปิดทั้งหมด แต่จะเป็นการทดลองตลาดเล็กน้อยเท่านั้น เช่น มีการบริโภคเนื้อหมูในประเทศ 100% ก็อาจจะเปิดให้มีการนำเข้าจากสหรัฐในอัตราไม่ถึง 1% เท่านั้น

เขากล่าวด้วยว่า ถ้าดูจากตัวเลขมูลค่าการนำเข้าที่ไทยเคยนำเข้าจากสหรัฐ จะอยู่ที่ประมาณ 2 หมื่นกว่าล้านดอลลาร์ แต่ส่งออกไป 5 หมื่นกว่าล้านดอลลาร์ หลังจากนี้มูลค่าการนำเข้าก็อาจจะปรับเพิ่มขึ้นนิดหน่อย แต่เราหวังว่าสิ่งที่นำเข้ามาก็จะการแปรรูปเพื่อส่งออกต่อไปด้วย ซึ่งส่งออกไปก็ต้องได้ราคาแพงกว่า ดังนั้นแม้จะคิดว่าเรามีการนำเข้าเยอะขึ้น แต่เราก็ต้องทำให้มีการส่งออกเยอะตามไปด้วย เพื่อจะช่วยเศรษฐกิจไทยใหญ่ขึ้นด้วย

นายจตุพร บุรุษพัฒน์ รมว.พาณิชย์ กล่าวว่า กระทรวงพาณิชย์ได้เตรียมจัดตั้งศูนย์ให้คำปรึกษาแบบ One Stop Service ที่ศูนย์บริการส่งออกแบบเบ็ดเสร็จ ถ.รัชดาภิเษก โดยบูรณาการการทำงานร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น ธนาคารและหน่วยงานสนับสนุนต่างๆ เพื่อให้ผู้ประกอบการสามารถเข้ารับคำแนะนำ ปรึกษา และหาทางออกได้ในที่เดียว เพื่อช่วยให้ผู้ประกอบการปรับตัวได้อย่างรวดเร็ว

นายเอกนัฏ พร้อมพันธุ์ รมว.อุตสาหกรรม กล่าวว่า เรตดังกล่าวสำหรับประเทศกลุ่มอาเซียนถือเป็นเรตที่ดี และเมื่อเปรียบเทียบขีดความสามารถในการแข่งขัน สหรัฐซึ่งถือเป็นตลาดใหญ่ คิดว่าเป็นข่าวที่ทำให้ภาคอุตสาหกรรมมีความมั่นใจมากขึ้น รวมถึงการย้ายฐานการผลิต โดยเฉพาะนักลงทุนในวันนี้ที่สนใจชะลอการลงทุนมาสักพัก ขณะนี้ก็ตัดสินใจมาลงทุนในประเทศไทย

น.ส.ศิริกัญญา ตันสกุล สส.บัญชีรายชื่อ รองหัวหน้าพรรคประชาชน แสดงความเห็นต่อเรื่องดังกล่าวว่า คงต้องรอฟังเงื่อนไขทั้งหมดว่า มีการนำอะไรไปเจรจาบ้าง รวมถึงเงื่อนไขที่เกี่ยวข้องกับการค้าด้วย ซึ่งเราต้องให้ทางรัฐบาลเร่งรัดเปิดเผยโดยเร็ว เพราะเงื่อนไขต่างๆ เหล่านี้ต้องรับฟังความคิดเห็นจากผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสีย ไม่ว่าจะเป็นเกษตรกร หรือผู้ประกอบการอื่นๆ อย่างไรก็ตาม ต้องทำให้เป็นไปตามมาตรา 178 ของรัฐธรรมนูญ การตกลงกันเรื่องการลงทุน การค้าต่างๆ ที่อาจเกิดผลกระทบอย่างมหาศาลในระบบเศรษฐกิจ จำเป็นต้องมีการรับฟังความคิดเห็น ในที่สุดต้องผ่านรัฐสภาให้ความเห็นชอบ

เมื่อถามว่า กังวลหรือไม่ว่าหลังจากนี้จะมีการเปลี่ยนแปลงอัตราภาษีอีก น.ส.ศิริกัญญากล่าวว่า เรื่องนี้เป็นความไม่แน่นอนที่เกิดขึ้นได้ในอนาคต เพราะหลังจากที่มีการประกาศอัตราภาษีในหลายประเทศทั่วโลกออกมา ไม่ทันขาดคำทรัมป์ก็ขึ้นภาษีแคนาดา จาก 25% เป็น 35% เนื่องจากการไปสนับสนุนปาเลสไตน์ จึงเป็นความไม่แน่นอน ที่เราจำเป็นต้องอยู่กับมัน ภายใต้ประธานาธิบดีที่ชื่อโดนัลด์ ทรัมป์ ที่ต้องเตรียมพร้อมหลายเรื่องในอนาคต

ด้าน นายภัชริ นิจสิริภัช เหรัญญิกพรรคไทยสร้างไทย แสดงความกังวลต่อมาตรการภาษีใหม่ของสหรัฐว่า การเปลี่ยนแปลงนี้จะส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจไทยในหลายภาคส่วน เนื่องจากสหรัฐเป็นคู่ค้าอันดับ 1 และเป็นตลาดส่งออกที่ใหญ่ที่สุดของไทยเสี่ยงสูญรายได้หลายแสนล้าน ภาคอิเล็กทรอนิกส์-เกษตรเจ็บหนัก.