รู้แล้ว ทำไม "ชาวเขมร" ชอบพูดบ่อยๆ ว่า "คนไทย" เป็น "ขโมย"
ยังคงเกาะติดสถานการณ์ความขัดแย้งไทย-กัมพูชาอย่างต่อเนื่อง แม้จะมีสำคั่งให้หยุดยิงตั้งแต่เที่ยงคืนวันที่ 28 ก.ค. 68 แล้ว แต่ดูเหมือนว่าจะยังมีเสียงปืนอยู่เนืองๆ เกี่ยวกับเรื่องนี้ รายการโหนกระแส วันที่ 29 กรกฎาคม 2568 ได้มีการพูดคุยกับนักวิชาการชื่อดังถึงต้นตอความขัดแย้งที่ลึกซึ้งกว่าที่หลายคนเคยรับรู้
ผศ. ดร.ปริญญา เทวานฤมิตรกุล อาจารย์คณะนิติศาสตร์ ม.ธรรมศาสตร์ ระบุว่า ฝ่ายกัมพูชายังคงยึดติดกับแนวคิดแบบสงครามเย็น ใช้จรวดยิงประชาชนและโฆษณาชวนเชื่อเป็นเครื่องมือ ต่างจากยุคปัจจุบันที่โลกใช้ข้อเท็จจริงเป็นเครื่องตัดสิน พร้อมเสนอให้นำประเด็นนี้เข้าสู่ศาลอาญาระหว่างประเทศเพื่อให้ความจริงปรากฏ ว่ากัมพูชารุกรานไทยจริงหรือไม่
จากนั้น หนุ่ม กรรชัย พิธีกรรายการ ถามถึงเหตุผลที่กัมพูชาดูเหมือนมีอคติและกล่าวหาไทยอยู่เสมอว่า “ขโมย” อะไรบางอย่างไป ซึ่ง รศ. ดร.ดุลยภาค ปรีชารัชช นายกสมาคมภูมิภาคศึกษา ให้คำตอบว่า เรื่องนี้มีรากมาจาก “นิทานพื้นบ้าน” ที่ถูกปลูกฝังมานานในสังคมกัมพูชา
นิทานดังกล่าวชื่อ “ตำนานพระโคพระแก้ว” เล่าเรื่องพระโค ซึ่งเป็นวัวศักดิ์สิทธิ์ กับพระแก้ว ซึ่งเป็นมนุษย์ ทั้งสองเป็นพี่น้องกัน อยู่มาวันหนึ่ง กองทัพสยามบุกตีกรุงละแวก (ราชธานีของกัมพูชา) พระโคจึงอาสาออกสู้ แต่พ่ายแพ้และเหาะหนีไป โดยมีพระแก้วเกาะหางไปด้วย สุดท้ายสยามชนะและ “พรากพระโค” ไปจากชาวกัมพูชา
ประเด็นสำคัญคือ ในนิทานระบุว่า ท้องพระโคบรรจุภูมิปัญญาและอารยธรรมของบรรพชนเขมร ทำให้เมื่อสยามนำพระโคไป กัมพูชาก็เข้าสู่ยุคมืด และไม่อาจกลับไปยิ่งใหญ่ดั่งจักรวรรดิเขมรในอดีตอีกเลย ซึ่งความเชื่อนี้ถูกสื่อผ่านนิทาน ละครทีวี และแม้กระทั่งแอนิเมชันที่เด็กกัมพูชารับชมในโรงเรียน
อ.ปริญญา ตั้งคำถามว่า “แล้วโคตัวนั้นอยู่ไหน?”
อ.ดุลยภาค จึงอธิบายว่า บางฝ่ายเชื่อว่ารูปปั้นพระโคยังอยู่ในกรุงละแวก แต่มีชาตินิยมกัมพูชาบางกลุ่มกล่าวอ้างว่ารูปปั้นวัวที่วัดพระแก้วในกรุงเทพฯ คือพระโคที่ไทยขโมยไป ทั้งที่หลักฐานระบุว่าวัวตัวนั้นเป็นศิลปกรรมสมัยรัชกาลที่ 4 และน่าจะเป็นผลงานจากสถาปนิกฝรั่ง
เรื่องนี้สร้างความตกตะลึงให้ “หนุ่ม กรรชัย” ถึงกับกล่าวว่า “ไม่เคยรู้มาก่อนว่าเขาสร้างนิทานแบบนี้เพื่อปลูกฝังความเกลียดชังคนไทย”
อ.ดุลยภาค ยังระบุด้วยว่า ตำนานดังกล่าวยังแฝงแง่สอนใจชาวกัมพูชาเรื่องความโลภ โดยเล่าว่าหลังสงคราม กองทัพสยามยิงกระสุนเงินเข้าไปในป่าไผ่ที่ล้อมกรุงละแวกไว้ ชาวบ้านที่ยากจนจึงตัดไม้เพื่อเก็บกระสุน ทำให้ปราการเมืองอ่อนแอ จนสยามกลับมาตีกรุงละแวกได้ในภายหลัง
นิทานพระโคพระแก้วเชื่อว่าถูกแต่งขึ้นในยุคหลังนครวัดล่มสลาย ซึ่งตรงกับช่วงที่พระเจ้ากรุงศรีอยุธยาเข้ามาโจมตีเขมร ทำให้เกิดความเชื่อฝังลึกในหมู่ประชาชนว่า ไทยคือตัวการที่ทำให้เขมรเสื่อมโทรม และสร้างแนวคิดชาตินิยมที่มองไทยเป็นศัตรู