ทำความรู้จักโรค PTSD โรคร้ายของทหาร กับความเสี่ยงที่ต้องเผชิญ
15 สิงหาคม 2568 บุคลากรทางทหารต้องเผชิญกับความกดดันอย่างหนักหน่วง และความจริงอันโหดร้ายที่หลายคนไม่อาจจินตนาการได้ ทำให้พวกเขามีความเสี่ยงสูงที่จะได้รับผลกระทบจากโรคเครียดภายหลังเผชิญเหตุการณ์สะเทือนขวัญ (Post-Traumatic Stress Disorder) หรือ PTSD และโรค PTSD เชิงซ้อน (Complex Post-Traumatic Stress Disorder)หรือ C-PTSD รวมถึงอาการต่างๆ ที่เกิดขึ้น
เว็บไซท์ PTSD UK ซึ่งเป็นองค์กรการกุศลในสหราชอาณาจักร ที่ให้ข้อมูลและสนับสนุนผู้ที่ได้รับผลกระทบจากโรค PTSD ระบุว่า เป็นเรื่องปกติที่จะนึกถึงภาวะ PTSD ในแง่ของทหารผ่านศึก ที่ต้องเผชิญกับสถานการณ์คุกคามชีวิต หลังจากปฏิบัติหน้าที่ในเขตสงครามและปฏิบัติการในแนวหน้า เช่น ทหารที่กลับมาจากสงครามโลกครั้งที่ 2 ถูกบรรยายว่า "รู้สึกช็อกจากระเบิด" ซึ่งภาพจำของภาวะนี้ ในภาพยนตร์และรายการโทรทัศน์ มักจะเป็นภาพคนที่กำลังทุกข์ทรมานจากอาการสติแตก ซึ่งเกิดจากเสียงดังและการถูกคุกคาม
แต่ความจริงที่น่าเศร้า ก็คือ นี่ไม่ใช่ภาพรวมทั้งหมดของ PTSD และผลกระทบต่อทหารผ่านศึกและบุคลากรประจำการ เพราะบางครั้ง PTSD มักเกิดจากเหตุการณ์สะเทือนขวัญเพียงครั้งเดียว แต่ก็มีเหมือนกันที่เกิดจากเหตุการณ์สะเทือนขวัญหลายครั้ง และกระทบกระเทือนจิตใจอย่างรุนแรง ด้วยเหตุนี้ ผู้ที่เคยประสบเหตุการณ์สะเทือนขวัญจึงอาจเกิดภาวะ PTSD หรือ C-PTSD ได้
PTSD ในกองทัพมักถูกเรียกว่า "ความเครียดจากการสู้รบ" ซึ่งมักเชื่อมโยงกับบุคคลที่หวาดกลัวต่อชีวิต หรือเห็นผู้อื่นเสียชีวิตและบาดเจ็บจากการระเบิด แต่ก็ยากที่จะหลีกเลี่ยง เพราะบุคลากรทางทหารมักถูกเรียกตัวให้เข้ามาช่วยเหลือในช่วงโศกนาฏกรรมของมนุษย์ที่เลวร้ายที่สุด และภัยพิบัติทางธรรมชาติที่เลวร้ายที่สุด ยกตัวอย่างทหารที่ต้องเข้าไปขุดศพจากซากปรักหักพัง หรือกู้ศพจากน้ำท่วม แม้ว่าพวกเขาจะปลอดภัยดี แต่ภายในคือการเผชิญกับการโจมตีอย่างต่อเนื่อง ต่อความแข็งแกร่งทางจิตใจและอารมณ์ ทั้งยังต้องรับมือกับครอบครัวและเพื่อนของเหยื่อ ที่สูญเสียคนที่รักไปในสภาพที่เลวร้ายอีกด้วย
ในแต่ละวัน กองทัพต้องเผชิญกับภาระหน้าที่ ที่แทบไม่มีใครสามารถเผชิญได้แม้เพียงไม่กี่นาที สำหรับบางคน ความเสียหายจากความเครียดและความทุกข์ทรมานในระดับนี้ไม่อาจประเมินค่าได้
เมื่อพิจารณาถึงเรื่องนี้ จึงไม่น่าแปลกใจที่ภาวะ PTSD และ C-PTSD มักพบได้บ่อยในกำลังพลประจำการและผู้ที่ปลดประจำการแล้ว สถิติมีความหลากหลายและหลายกรณีไม่ได้รับการรายงาน แต่รายงานที่ตีพิมพ์ในวารสารจิตเวชศาสตร์อังกฤษ (British Journal of Psychiatry) ประเมินว่า อัตราของภาวะ PTSD ในหมู่ทหารผ่านศึกสหราชอาณาจักร จากทุกความขัดแย้งอยู่ที่ 7.4%
งานวิจัยยังแสดงให้เห็นว่า "อดีตทหารที่ประจำการในอิรักและอัฟกานิสถาน มีแนวโน้มที่จะมีอาการของ PTSD มากกว่า โดยทหารผ่านศึกที่ประจำการมีอัตราอยู่ที่ 9.4% เทียบกับ 5% ของทหารที่ไม่ได้เข้าร่วมในสงครามทั้งสองแห่ง สรุปในเบื้องต้น ก็คือ ทหารที่อยู่ในแนวหน้ามีอัตราความเครียดสูง และมีโอกาสเป็น PTSD มากกว่านั่นเอง