เปิดตัวโครงการมรดกร่วมเชื่อมโยงพิพิธภัณฑ์ใน 5 ปท.อาเซียน
ยูเนสโกร่วมกับมูลนิธิเทมาเส็กและกรมศิลปากรเปิดตัวโครงการมรดกร่วม (Shared Heritage) เชื่อมโยงพิพิธภัณฑ์ใน 5 ประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
6 ส.ค. 68 กรุงเทพฯ – ยูเนสโกเปิดโครงการ Shared Heritage: Museums in South-East Asia ซึ่งได้รับทุนสนับสนุนจากมูลนิธิ เทมาเส็ก (Temasek Foundation) ประเทศสิงคโปร์ ด้วยการจัดประชุมเชิงปฏิบัติการที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร เพื่อสำรวจเรื่องราวเบื้องหลังคอลเลกชันใน 10 พิพิธภัณฑ์ระดับภูมิภาค เสริมสร้างความร่วมมือระหว่างพิพิธภัณฑ์และการเล่าเรื่องราวที่มีร่วมกันในภูมิภาคผ่านโบราณวัตถุและศิลปวัตถุในพิพิธภัณฑ์
อะไรคือสิ่งที่เชื่อมโยงระหว่างประติมากรรมพระพิฆเนศสมัยศตวรรษที่ 15 จากเกาะชวา ชุดเดรสเคบายาจากมาเลเซีย และถ้วยตวงข้าวเงินสลักลวดลายอายุเกือบร้อยปี แต่ละสิ่งสะท้อนให้เห็นถึงวัฒนธรรมร่วมกัน การแลกเปลี่ยนข้ามพรมแดน และอิทธิพลทางศิลปะในเอเชียอาคเนย์ ซึ่งท้าทายเรื่องราวเชิงลบที่ฝังหัวคนในภูมิภาคนี้มาตั้งแต่ยุคล่าอาณานิคม
โครงการนี้มีกิจกรรมส่งเสริมการแลกเปลี่ยนความรู้ การพัฒนาการวิธีออกแบบนิทรรศการและสร้างพื้นที่การศึกษาแบบใหม่ รวมทั้งเสริมสร้างทักษะของคนทำงานพิพิธภัณฑ์ด้านการเล่าเรื่องผ่านสื่อดิจิทัล เพื่อร่วมกันจัดแสดงนิทรรศการเสมือนจริง (virtual exhibition) ในหัวข้อ “Shared Heritage” ซึ่งจะเปิดตัวในปี พ.ศ. 2569 เพื่อนำเสนอเรื่องราวประวัติศาสตร์ร่วมรากอุษาคเนย์ผ่านวัตถุจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์
ดร.เฟง จิง หัวหน้าแผนกวัฒนธรรม สำนักงานยูเนสโกระดับภูมิภาค ณ กรุงเทพมหานคร กล่าว “ยูเนสโกมองว่าพิพิธภัณฑ์เป็นพื้นที่สำคัญสำหรับการศึกษา การสร้างความเข้าใจ และการมีส่วนร่วมของชุมชน” และเสริมว่า “พิพิธภัณฑ์มีบทบาทสำคัญในการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมทั้งที่จับต้องได้และจับต้องไม่ได้ และส่งเสริมสันติภาพ ความเท่าเทียมในการมีส่วนร่วมทางสังคม และความยั่งยืน”
การประชุมเชิงปฏิบัติการ ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร จัดขึ้นระหว่างวันที่ 6-8 สิงหาคม 2568 โดยมีกรมศิลปากรเป็นเจ้าภาพร่วม ผู้เข้าร่วมการประชุม ได้แก่ ภัณฑารักษ์และผู้เชี่ยวชาญด้านพิพิธภัณฑ์จากบรูไน อินโดนีเซีย มาเลเซีย สิงคโปร์ และไทย การประชุมครั้งนี้กระตุ้นให้ผู้เข้าร่วมพัฒนากลยุทธ์การจัดนิทรรศการที่สะท้อนความเชื่อมโยงที่ลึกซึ้งระหว่างวัฒนธรรมต่าง ๆ ในภูมิภาค ตั้งแต่ศิลปะ ศาสนา ไปจนถึงเครื่องนุ่งห่มและสถาปัตยกรรมพื้นบ้าน
ด้าน นายเจษฎา ชีวะวิชวาลกุล รองอธิบดีกรมศิลปากร กล่าว “ผู้เข้าร่วมการประชุมทุกคน ทั้งผู้อำนวยการพิพิธภัณฑ์ ภัณฑารักษ์ และนักการศึกษาพิพิธภัณฑ์ ต่างเป็นทั้งผู้ดูแลสมบัติของชาติและผู้ช่วยบ่มเพาะความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างประเทศ” และเสริมว่า “โครงการนี้ไม่ใช่เพียงกิจกรรมที่สิ้นสุดในครั้งเดียว แต่เป็นจุดเริ่มต้นของความร่วมมือในระยะยาว เพื่อค้นหาและเล่าเรื่องราวของมรดกร่วมกันให้เกิดประโยชน์ต่อชุมชนและประชาชนในภูมิภาคเอเชียอาคเนย์ของเรา”
ด้าน นายเจมส์ ชาน ผู้อำนวยการอาวุโสของมูลนิธิเทมาเส็ก กล่าวโครงการนี้เน้นให้เห็นว่า “พิพิธภัณฑ์เป็นกลไกสำคัญในการสร้างสรรค์เรื่องราวระหว่างประเทศที่เป็นมิตรและแสดงออกถึงความหลากหลายของคนในภูมิภาคได้มากขึ้น “มรดกร่วมเป็นเครื่องมือสำคัญสำหรับการสร้างความเข้าใจและความเป็นหนึ่งเดียวในภูมิภาค” และว่า “ในอนาคตหวังว่าพวกเราจะร่วมสร้างสะพานเชื่อมความเข้าใจและความสงบสุขในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ยั่งยืน”