สึนามิการเลิกจ้าง ทำไมบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ถึงไล่พนักงานออกแม้กำไรสูง ?

ปี 2025 แม้จะผ่านมาแค่ครึ่งปี แต่เรายังคงเห็นพาดหัวข่าวบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ปลดพนักงานอย่างต่อเนื่อง จากสิ่งที่เคยคิดว่าเป็นคลื่นลูกย่อม ๆ ตั้งแต่ปี 2023 แต่กระแสอันปั่นป่วนของมหาสมุทรแห่งการจ้างงานนี้กำลังกลายเป็นคลื่นสึนามิขนาดมหึมาของการเลิกจ้างขนาดใหญ่ที่ค่อย ๆ ถาโถมขึ้นเรื่อย ๆ ปรากฏการณ์นี้ทำให้เกิดการตั้งคำถามมากมาย ว่าเกิดอะไรขึ้นกับอุตสาหกรรมเทคฯ ที่ต่างพากันเลย์ออฟพนักงาน แม้บริษัทจะมีกำไรมหาศาลก็ตาม

จริง ๆ แล้วเกิดอะไรขึ้นกับบริษัทเทคฯ กันแน่ ?

ตัวเลขการปลดพนักงานจากเว็บไซต์ Layoffs.fyi ในปี 2025 มีการเลิกจ้างพนักงานถึง 80,250 ตำแหน่ง จาก 171 บริษัทเทคฯ ในประเทศสหรัฐอเมริกาและยังคงมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น คนงานมากกว่า 22,000 คน ตกเป็นเหยื่อของการลดการผลิตในอุตสาหกรรมเทคโนโลยี โดยมีการเลิกจ้างมากสุดในเดือนกุมภาพันธ์ ซึ่งอาจจะไม่ใช่แค่พิษของเศรษฐกิจเพียงอย่างเดียวเท่านั้น แต่บริษัทเทคฯ กำลังปรับทัพครั้งใหม่ มากจากสาเหตุหลัก ๆ นั่นคือ

ปรับโครงสร้างให้บริษัทโตไว ’คนยิ่งน้อยยิ่งดี’

จากการประกาศเลิกจ้างของหลาย ๆ บริษัทยักษ์ใหญ่ อย่างเช่น Microsoft ในเดือนกรกฎาคม 2025 ประกาศเลิกจ้างพนักงานกว่า 9,000 คน คิดเป็นประมาณ 4% ของพนักงานทั้งหมดทั่วโลก ซึ่งสาเหตุหลักก็เพื่อปรับโครงสร้างการทำงานที่ซับซ้อน เพิ่มประสิทธิภาพและเน้นธุรกิจที่มีศักยภาพสูง เช่น คลาวด์และเกม เช่นเดียวกับ Meta ที่คัดเฉพาะผู้เชี่ยวชาญจริง ๆ เท่านั้น ’เล็กลง แต่เก่งขึ้น’ ถ้ามองในมุมธุรกิจ แม้บริษัทจะมีผลกำไรที่เติบโต แต่การเปลี่ยนแปลงนี้สะท้อนให้เห็นถึงการปรับกลยุทธ์ลดต้นทุนเพื่อเน้นพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้เติบโตก้าวทันโลกมากขึ้น

ลดต้นทุนคน เพิ่มการใช้ AI มากขึ้น

การมาของเทคโนโลยี AI ทำให้หลาย ๆ บริษัทหันมาใช้ระบบอัตโนมัติหรือปัญญาประดิษฐ์ เข้ามาช่วยทำงานในหลายตำแหน่งมากขึ้น ทำให้บริษัทลดทอนบทบาทและความสำคัญของการทำงานของมนุษย์ อย่างบริษัท Amazon เป็นตัวอย่างที่เห็นได้ชัดว่ามีการปรับลดจำนวนพนักงานลงเป็นจำนวนมาก และมุ่งเน้นการใช้แรงงานเครื่องจักรและ AI มากขึ้น เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและลดความผิดพลาดในการทำงาน

ในอีกมุมหนึ่ง บริษัทเองมองว่าไม่ต้องเสียเวลาไปกับค่าใช้จ่ายในการสอนพนักงานใหม่ ไม่เพียงแค่วงการเทคโนโลยีเท่านั้นที่ได้รับผลกระทบจากการถูกเลิกจ้าง งานธนาคารที่แม้มีกำไรมหาศาลก็หวั่นไม่น้อยจากการที่บริษัทนำ AI เข้ามาช่วยในการทำงาน ดังนั้นแล้ว บริษัทขนาดใหญ่จึงมองว่าการลงทุนใน AI กลายเป็นทางเลือกที่คุ้มค่ากว่าในระยะยาวเพื่อลดต้นทุนด้านบุคลากร

โดยแนวคิดในการเน้น “กำไรและประสิทธิภาพ” กลายเป็นมาตรฐานที่ไม่พึงประสงค์เท่าไหร่สำหรับกลุ่มแรงงาน แต่ขณะเดียวกันก็เป็นมาตรวัดสำคัญที่ผู้ประกอบการจะทำให้นักลงทุนกระเป๋าหนักพอใจ และไปต่อกับบริษัท ท่ามกลางโลกที่ต้องการการเติบโตอย่างรวดเร็ว

ผลกระทบที่เกิดขึ้น เมื่อ ‘คน’ กลายเป็นต้นทุน และ AI คืออนาคต

คลื่นการเลิกจ้างครั้งนี้ส่งผลกระทบเป็นวงกว้างต่อทั้งพนักงานปัจจุบันและผู้ที่กำลังจะเข้าสู่ตลาดแรงงาน

• ต่อพนักงานปัจจุบัน : ความมั่นคงในอาชีพที่เคยเป็นจุดแข็งของวงการเทคโนโลยีเริ่มสั่นคลอน พนักงานที่ยังอยู่ในบริษัทต้องรับมือกับภาระงานที่เพิ่มขึ้นและความไม่แน่นอนในอนาคต การนำ AI เข้ามาใช้ทำให้บางตำแหน่งถูกลดความสำคัญ และพนักงานต้องปรับตัวเพื่อทำงานร่วมกับเทคโนโลยีใหม่ ๆ
• ต่อตลาดแรงงานผู้จบใหม่ : ตลาดงานสำหรับเด็กจบใหม่ในสาขาวิทยาการคอมพิวเตอร์ มีความต้องการในสายงานลดลงและความท้าท้ายเพิ่มขึ้น บริษัทเทคโนโลยีไม่ต้องการ “โปรแกรมเมอร์ทั่วไป” แต่ต้องการผู้เชี่ยวชาญที่มีทักษะเฉพาะทาง โดยเฉพาะในด้าน AI และเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้อง การแข่งขันที่สูงขึ้นทำให้เด็กจบใหม่ต้องเผชิญกับความกดดันในการพัฒนาทักษะที่แตกต่างเพื่อให้สอดคล้องกับตลาดแรงงาน

แล้วอนาคตของคนสายเทคฯ จะเป็นอย่างไร ?

สถานการณ์ Tech Layoffs ในปี 2025 เป็นภาพสะท้อนของการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีครั้งใหญ่ ไม่ใช่แค่การเปลี่ยนผ่านยุคสมัยหรือภาวะเศรษฐกิจที่ย่ำแย่ แต่เป็นการเปลี่ยนผ่านเข้าสู่ยุค AI อย่างเต็มรูปแบบ

ทางรอดของคนทำงานสายเทคฯ คือการเตรียมความพร้อมรับมือกับความเปลี่ยนแปลงและความไม่แน่นอนนี้ด้วยการพัฒนาทักษะและไม่หยุดที่จะเรียนรู้และมีความชำนาญโดยเฉพาะในด้าน AI ซึ่งในอนาคตที่จะนำไปสู่ตำแหน่งงานใหม่ ๆ ที่มีความต้องการและมีแนวโน้มค่าตอบแทนสูง เช่น

• ผู้เชี่ยวชาญด้านการประยุกต์ใช้ AI (AI Implementation Specialist)
• ผู้ฝึกสอน AI (AI Trainer)
• ผู้เชี่ยวชาญด้านข้อมูล AI (AI Data Scientist)
• วิศวกร AI (AI Engineer)
  

การปรับตัวขององค์กรครั้งนี้ แม้จะดูโหดร้าย แต่มันคือความจริงของการแข่งขันทางเทคโนโลยีที่เข้มข้นดุเดือด ซึ่งบีบให้ทุกบริษัทต้องเร่งพัฒนาประสิทธิภาพเพื่อความอยู่รอด และเมื่อองค์กรต้องปรับตัวด้วยการลดจำนวนคนซึ่งเป็นหัวใจสำคัญในการขับเคลื่อนการทำงาน ทางรอดของพนักงานจึงไม่ใช่การหยุดนิ่งหรือรอโชคช่วย แต่คือการลุกขึ้นมาเรียนรู้และพัฒนาทักษะอย่างไม่หยุดยั้ง เพื่อปรับตัวให้ทันต่อความต้องการของตลาด และขับเคลื่อนวงการเทคโนโลยีให้ก้าวไปข้างหน้า