ข่าวดี! ‘พระปรางค์วัดอรุณฯ’ บรรจุขึ้นบัญชีรายชื่อเบื้องต้นมรดกโลก

พระปรางค์วัดอรุณฯ บรรจุขึ้นบัญชีรายชื่อเบื้องต้นมรดกโลก ไทยลุยผลักดันขึ้นทะเบียนอย่างเป็นทางการ

13 ก.ค.2568-น.ส.แพทองธาร ชินวัตร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม เปิดเผยว่า ได้รับทราบรายงานจากคณะผู้แทนไทยว่า ที่ประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญ ครั้งที่ 47 (47th Session of the World Heritage Committee) ซึ่งจัดขึ้นระหว่างวันที่ 6 –16 กรกฎาคม พ.ศ. 2568 ณ สำนักงานใหญ่องค์การยูเนสโก กรุงปารีส สาธารณรัฐฝรั่งเศส คณะกรรมการฯ แจ้งว่า รับทราบการบรรจุให้ “พระปรางค์ วัดอรุณราชวราราม วรมหาวิหาร” Phra Prang of Wat Arun Ratchawararam: The Masterpiece of Krung Rattanakosin“ ขึ้นบัญชีรายชื่อเบื้องต้นมรดกโลก (Tentative List) ขององค์การยูเนสโก

น.ส.แพทองธาร กล่าวว่า การบรรจุวัดอรุณฯ ในบัญชีรายชื่อเบื้องต้นนั้น เป็นเรื่องน่ายินดีอย่างยิ่งและมีความหมายสำคัญ เพราะเป็นก้าวแรกในการนำเสนอ “พระปรางค์วัดอรุณ” สู่การเป็นมรดกโลก โดยขั้นตอนหลังจากนี้จะเตรียมยื่น Nomination Dossier ภายในระยะเวลาที่กำหนดต่อไป

การเสนอ “พระปรางค์วัดอรุณราชวราราม อัตลักษณ์แห่งกรุงรัตนโกสินทร์” เป็นมรดกโลก เนื่องจากตรงตามเกณฑ์การพิจารณายูเนสโก ซึ่งเป็นตัวแทนของสถาปัตยกรรมในพุทธศาสนาประเภทพระปรางค์ที่มีความโดดเด่นที่สุด เป็นอัตลักษณ์หนึ่งเดียวของประเทศไทยและภูมิภาคเอเชีย คุณสมบัติที่เลือกนำเสนอตรงตามเกณฑ์มรดกโลกข้อที่ 1 และข้อที่ 2 คือเป็นผลงานสถาปัตยกรรมและศิลปกรรมชิ้นเอกแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ที่ได้รับอิทธิพลมาจากพระปรางค์ในศิลปะอยุธยาและพัฒนามาเป็นลักษณะเฉพาะของพระปรางค์ที่มีเพียงหนึ่งเดียวในสมัยรัตนโกสินทร์“

ทั้งนี้การเสนอวัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร นั้น วธ.มอบหมายกรมศิลปากรประสานและให้คำปรึกษาแนะนำวัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร ในการเตรียมความพร้อมและจัดทำเอกสารการนำเสนอฉบับสมบูรณ์ โดยจะมีการศึกษาทางโบราณคดีที่บริเวณพระปรางค์วัดอรุณฯ เพื่อตรวจสอบเทคนิควิธีการก่อสร้างพระปรางค์และความมั่นคงแข็งแรงของพระปรางค์ ควบคุมดูแลการอนุรักษ์โบราณสถานต่าง ๆ ภายในวัดให้อยู่ในสภาพที่ดีและสงวนรักษาความเป็นของแท้ดั้งเดิมและความครบถ้วนสมบูรณ์ตามหลักการอนุรักษ์สากล ปรับปรุงสภาพภูมิทัศน์และการใช้พื้นที่ภายในวัดตามผังแม่บทวัดอรุณฯและแผนบริหารจัดการพื้นที่ภายในวัดอรุณฯ

กรมศิลปากร รายงานว่า ขณะนี้ไทยมีแหล่งที่ขึ้นบัญชี Tentative List จำนวน 7 แหล่ง แบ่งเป็น ประเภทวัฒนธรรม 6 แห่ง 1.กลุ่มเทวสถานปราสาทพนมรุ้ง ปราสาทเมืองต่ำ และปราสาทปลายบัด 2. อนุสรณ์สถานแหล่งต่างๆ และภูมิทัศน์ วัฒนธรรมของเชียงใหม่ นครหลวงล้านนา 3. พระปรางค์วัดอรุณราชวรารามอัตลักษณ์แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ 4. พระธาตุพนม กลุ่มสิ่งก่อสร้างทางประวัติศาสตร์ และภูมิทัศน์ที่เกี่ยวข้อง 5. สงขลาและชุมชนที่เกี่ยวเนื่องริมทะเลสาบสงขลา 6. วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร จ.นครศรีธรรมราช และประเภทธรรมชาติ 1 แห่ง คือ พื้นที่แหล่งอนุรักษ์ทะเลอันดามัน

ตามประเทศไทยมีแหล่งมรดกโลกที่องค์การยูเนสโกประกาศขึ้นทะเบียนอย่างเป็นทางการแล้วทั้งหมด 8 แห่ง เป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรม 5 แห่ง คือ 1. เมืองประวัติศาสตร์สุโขทัยและเมืองบริวาร 2. นครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา3. แหล่งโบราณคดีบ้านเชียง 4. เมืองโบราณศรีเทพ 5. ภูพระบาท และมรดกโลกทางธรรมชาติ 3 แห่ง คือ 1. เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร-ห้วยขาแข้ง 2. พื้นที่กลุ่มป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่ และ3. พื้นที่กลุ่มป่าแก่งกระจาน

การที่พระปรางค์วัดอรุณฯ ได้รับการบรรจุขึ้นบัญชีรายชื่อเบื้องต้นมรดกโลก (Tentative List) ของยูเนสโกนั้น นับว่าเป็นก้าวสำคัญต่อประเทศไทยในหลายมิติ ซึ่งจะมีผลดีในมิติต่างๆ อาทิ 1.การยกระดับคุณค่าทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของชาติ 2.เสริมสร้างภาพลักษณ์ไทยในเวทีโลก เป็นการยืนยันว่าไทยมีแหล่งมรดกที่มีคุณค่าสากล สามารถดึงดูดความสนใจจากนักวิชาการ นักท่องเที่ยว และหน่วยงานด้านวัฒนธรรมทั่วโลก

3. กระตุ้นการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม จะเป็นจุดหมายสำคัญด้านการท่องเที่ยววัฒนธรรมระดับโลกและส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชน และสร้างรายได้จากการท่องเที่ยวที่ยั่งยืน และ4. ผลักดันมาตรการอนุรักษ์และบริหารจัดการแหล่งมรดกอย่างมีระบบ เป็นต้น