เล่น ‘นิติสงคราม และเป็น ‘ภัยความมั่นคง’ สหรัฐฯ คว่ำบาตรผู้พิพากษา ICC 4 ราย หลังดำเนินคดีอเมริกันกับอิสราเอลโดยพลการ

เมื่อวานนี้ (20 สิงหาคม 2025) รัฐบาลของ โดนัลด์ ทรัมป์ (Donald Trump) ผู้นำสหรัฐอเมริกา ออกมาตรการคว่ำบาตรบุคลากรของศาลอาญาระหว่างประเทศ (International Criminal Court: ICC) รายบุคคล อ้างพยายามดำเนินคดีอาชญากรสงครามกับพลเมืองอเมริกันและอิสราเอล โดยไม่ได้รับอนุญาต ขณะที่ ICC ออกโรงประณามมาตรการคว่ำบาตร ชี้บ่อนทำลายความเป็นอิสระทางตุลาการ

กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ออกแถลงการณ์คว่ำบาตรบุคลากรของ ICC 4 ราย ได้แก่ คิมเบอร์ลี พรอสต์ (Kimberly Prost) ผู้พิพากษาชาวแคนาดา, นิโคลัส กีลู (Nicolas Guillou) ผู้พิพากษาชาวฝรั่งเศส, นาซัต ซามีม ข่าน (Nazhat Shameem Khan) ผู้ช่วยผู้พิพากษาชาวฟิจิ และมาม มันดิอัย นียัง (Mame Mandiaye Niang) ผู้ช่วยผู้พิพากษชาวเซเนกัล โดยอ้างว่า กำลังสืบสวน คุมขัง และดำเนินคดีกับพลเมืองสหรัฐฯ และอิสราเอล โดยไม่ได้รับความยินยอมจากทั้ง 2 รัฐ

แถลงการณ์ขยายความว่า ผู้พิพากษาพรอสต์ได้รับมอบหมายให้ดำเนินคดีกับพลเมืองสหรัฐฯ ในอัฟกานิสถาน ขณะที่ผู้พิพากษากีลูตัดสินให้ออกหมายจับ เบนจามิน เนทันยาฮู (Benjamin Netanyahu) ผู้นำอิสราเอล และโยอัฟ แกลลันต์ (Yoav Gallant) อดีตรัฐมนตรีกระทรวงกลาโหมอิสราเอล ในฐานะอาชญากรรมสงคราม เช่นเดียวกับผู้ช่วยผู้พิพากษาอีก 2 คน ที่สนับสนุนการกระทำต่อต้านอิสราเอล โดยจากการกระทำข้างต้น เจ้าหน้าที่ ICC ทั้งสี่จะถูกยึดทรัพย์สินทุกอย่างที่อยู่ในแผ่นดินสหรัฐฯ หรือภายใต้การครอบครองของชาวอเมริกัน ตามคำสั่งประธานาธิบดี (Executive Order) ของทรัมป์

มาร์โก รูบิโอ (Marco Rubio) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ออกโรงประณาม ICC ว่า เป็นศาลที่เต็มไปด้วยการเมือง ใช้อำนาจตุลาการล้นพ้นอย่างไม่ชอบธรรม และถือเป็นภัยคุกคามต่อความมั่นคงของชาติ ที่ศาลเล่น ‘นิติสงคราม’ ต่อสหรัฐฯ และอิสราเอล พันธมิตรที่มีความสนิทแนบแน่นที่สุด

การคว่ำบาตรครั้งนี้เป็นส่วนหนึ่งของมาตรการในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา หลังทำเนียบขาวออกแถลงการณ์ประณาม ICC ว่า ดำเนินคดีกับอิสราเอล พันธมิตรของสหรัฐฯ อย่างไม่มีมูลและไร้ความชอบธรรม พร้อมออกมาตรการยึดทรัพย์สิน และระงับการเข้าประเทศ

อย่างไรก็ตาม ICC ออกแถลงการณ์ตอบโต้สหรัฐฯ ว่า มาตรการคว่ำบาตรครั้งนี้เป็นการโจมตีสถาบัน และทำลายความเป็นอิสระทางตุลาการ ที่ยึดถือความเป็นกลางในการพิจารณาคดี พร้อมยืนหยัดว่า องค์กรจะทำหน้าที่พิทักษ์ความยุติธรรมต่อไป

“การคว่ำบาตรครั้งนี้คือ การโจมตีความเป็นอิสระของสถาบันตุลาการที่เป็นกลางอย่างโจ่งแจ้ง ศาลขอยืนหยัดว่า จะพิทักษ์บุคลากรและเหยื่อจากความโหดร้ายอันไม่อาจจินตนาการได้” ICC ระบุ

นอกจากนี้ฝรั่งเศสยังออกโรงวิจารณ์มาตรการคว่ำบาตรของสหรัฐฯ ว่า ขัดต่อหลักการความเป็นอิสระขององค์กรตุลาการ และบทบาทของ ICC เป็นสิ่งจำเป็นในการต่อสู้กับวัฒนธรรมลอยนวลพ้นผิด ขณะที่ สเตฟาน ดูจาร์ริก (Stephane Dujarric) โฆษกองค์การสหประชาชาติ (United Nations: UN) ระบุว่า การคว่ำบาตรจากสหรัฐฯ กำลังเป็นอุปสรรคร้ายแรงต่อการทำงานของผู้พิพากษา

แม้ในข้อเท็จจริง สหรัฐฯ และอิสราเอลปฏิเสธว่า ICC ไม่มีเขตอำนาจดำเนินคดี เนื่องจากทั้ง 2 รัฐไม่ได้เป็นภาคีธรรมนูญกรุงโรม แต่ศาลอธิบายว่า คดีดังกล่าวเกี่ยวข้องกับปาเลสไตน์ ซึ่งได้รับการยอมรับในฐานะรัฐสมาชิกจาก UN โดยในปี 2024 ICC ออกหมายจับเนทันยาฮูและแกลลันต์ในฐานะอาชญากรสงครามและอาชญากรรมต่อมนุษยชาติ ในสงครามร่วมกับผู้นำฮามาส

ในอดีตเมื่อปี 2020 รัฐบาลทรัมป์เคยออกคำสั่งประธานาธิบดีคว่ำบาตร ICC หลังศาลได้รับอนุญาตให้ดำเนินคดีอาชญากรรมสงครามในอัฟกานิสถาน ซึ่งมีจำเลยคือกองกำลังสหรัฐฯ และอัฟกานิสถาน ก่อนที่ โจ ไบเดน (Joe Biden) จะยกเลิกคำสั่งในปี 2021

อ้างอิง

- https://www.theguardian.com/us-news/2025/aug/20/trump-rubio-international-criminal-court-sanctions

- https://www.state.gov/releases/office-of-the-spokesperson/2025/08/imposing-further-sanctions-in-response-to-the-iccs-ongoing-threat-to-americans-and-israelis

- https://www.bbc.com/news/articles/c620l3y7ydro

- https://edition.cnn.com/2025/08/20/politics/trump-international-criminal-court-sanctions

- https://www.aljazeera.com/news/2025/8/20/us-expands-sanctions-targeting-international-criminal-court

- https://www.whitehouse.gov/presidential-actions/2025/02/imposing-sanctions-on-the-international-criminal-court/

- https://www.france24.com/en/americas/20250820-us-hits-icc-with-more-sanctions-targets-french-judge-involved-in-netanyahu-arrest-warrant